sidretül münteha
Mon 24 January 2011, 04:12 pm GMT +0200
2. Selemin Şartları:
Selem'in şartlarına gelince: Bunlar iki kısım olup bir kısmının şart olduğunda icma, bir kısmında da ihtilaf vardır. [8]
A- İttifak Edilen Şartlar:
Şart olduğunda icma edilenler altı tanedir:
1- Biri, satış bedeli ile satılan şeyin birbirleriyle veresiye olarak satılması caiz olan şeylerden olmalarıdır. Çünkü birbirleriyle veresiye olarak satılması caiz olmayan şeylerin, selem yolu ile birbirleriyle satılmaları caiz de-ğildir. Bunlar da ya -İmam Mâlik'in dediği gibi- menfaatlan, ya -İmam Ebû Hanife'nin dediği gibi- cinsler, ya da -îmanı Şafiî'nin dediği gibi- hem cinsleri, hem tadlan bir olan şeylerdir.
2- Biri de, satılan şeyin -eğer miktarı aranan şeylerden ise -miktannm ya ölçü, ya tartı, ya da sayı ile belli olması ve -eğer evsafı aranan şeylerden ise-evsafının belli olmasıdır.
3- Biri de, satılan şeyin, vadesi geldiği mevsimde bulunmasıdır.
4- Biri de, satış bedelinin uzun va'deli olmamasıdır. Çünkü eğer saüş bedeli de satılan şey gibi va'deli olursa iki borcun birbirleriyle değiştirilmesi kabilinden olur. İki borcun birbirleriyle değiştirilmesi ise, yasak edilmiştir. Ulema, satış bedelinin uzun zaman veyahut mutlak olarak va'deli olmasının caiz olmadığında müttefiktirler. Fakat -iki veyahut üç gün gibi- kısa bir va'de için tehirini şart koşmanın caiz olup olmadığında ihtilaf etmişlerdir. İmam Mâlik, iki veyahut üç gün için tehirinin şart koşulmasını veyahut şartsız olarak tehir edilmesini caiz görmüşse de, İmam Ebû Hanife ile İmam Şafiî, «Altın ve gümüşün altın ve gümüşle satışında, nasıl, satıcı ile alıcı biribirinden daha ayrılmamışken satış bedelinin satıcıya teslimi şart ise, selem satışında da şarttır» demişlerdir.
İşte, selemin sıhhati için şart olduğunda ittifak edilenler, bunlardır. [9]
[8] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/270.
[9] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 3/270-271.