hafiza aise
Fri 26 November 2010, 01:23 pm GMT +0200
6. Secdeye Giderken Dizlerden Önce İki Eli Yere Koymak:
Ebû Hureyre (radiyailâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sal-lallâhu aleyhi ve sellem), herhangi biriniz secde yaptığı zaman devenin çöktüğü gibi çökmesin, dizlerinden önce iki elini yere koysun buyurdu. [527]
Secdeye giderken önce ellerin sonra dizlerin yere konması Mâliki mezhebinin tercihidir. Hanefî, Şafiî ve Hanbelî mezhebine göre önce dizlerin, sonra ellerin, son-ra alnın ve burnun yere konması sünnettir.[528] Bu konudaki delilleri, Vâil bin Hucr (radiyaliâhu anh)'ten nakledilen §u rivayettir; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)'i secde ederken gördüm. Önce dizlerini, sonra ellerini yere koydu. Secdeden kalkarken de, önce ellerini, sonra dizlerini yerden kaldırdı.[529]
7. Alın, Burun ve İki Elin Yanlardan Uzak Tutularak Yere Konması. Avuçların Omuz veya İki Kulak Hizasında Olması. Dirseklerin Yerden Yukarıda Tutulması. İki Ayağın Dik Tutulması. Topukların Birbirine Yapıştırılması. El ve Ayak Parmaklarının Kıbleye Doğru Olması.
Ebû Humeyd {radiyaliâhu anh) anlatıyor; secde yaptığı zaman, e! parmaklarını ayrı tutmadan ve yumruk yapmadan koyardı. İki ayak parmak uçlarını kıbleye yöneltirdi.[530]
Abdullah bin Buheyne (radiyailâhu anh) anlatıyor; Veygam-ber (sallallâhu aleyhi ve sellem) namaz kıldığı zaman (secdede) kollarım yanlarından ayrı tutardı. Öyle ki, koltuk altının beyazlığı görünürdü.[531]
Peygamber (sailallâhu aleyhi ve sellem) 'secde yaptığın zaman iki avucunu yere koy. İki dirseğini kaldır' buyurmuştur.[532]
Ebû Humeyd (radiyailâhu anh) anlatıyor; secde yaptığı zaman, burnunu ve alnını yere yerleştirirdi. İki kolunu yanlarından uzaklaştırır ve iki avucunu omuz hizasına koyardı.[533]
Âişe (radiyalîâhu anhâ) anlatıyor; onu secdede iki topuğunu birbirine yapıştırmış ve parmak uçlarını kıbleye yöneltmiş halde buldum.[534]
Hatırlatma:
Bazı âlimler, hanımların rükû ve secde halinin, erkeklerden farklı olduğunu belirtmiş ve; 'hanımlar rükû ve secdede kendilerini toparlar, dağıtmazlar, dizlerini vs. birleştirirler. Çünkü bu onlar için tesettüre daha uygundur' demişlerdir.[535]
Fakat, hanımlarla erkeklerin namaz kılışlarının farklı olduğunu ifade eden, sahih senetle Peygamberimize atfedilen hiçbir delil bulunmamaktadır. Aynı şekilde Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)'in sahabelerinden de bu konuyla İlgili hiçbir sahih nakil bulunmamaktadır. Bu nedenle, Rasuİullah (sallallâhu aleyhi ve sellem}'in 'namazı, benim namazımı gördüğünüz gibi kılınız' emrine uyarak, erkek ve kadın arasında hiçbir fark gözetmeden aynı şekilde yapmak, asla tutunmaktır, daha doğru ve daha kuvvetlidir. Özellikle kadın yainız kıldığı namazlarda böyle yapmalıdır. Erkeklerle hanımların namaz kılışlarının farklı olduğunu söyleyen, hanımların tesettüre en uygun olanı yapmakla emrolunduklarını belirten âlimlerin de haklılık yönleri vardır. Bunu selef-İ sâlihîn âlimlerden birçoğu söylemiştir. -Allah en iyi bilendir-.
8. İki Secde Arası Oturuşta, Sağ Ayağı Dikerek, Sol Ayağın Üzerine Oturmak:
Âişe (radiyallâhu anhâ) anlatıyor; 'sol ayağının üzerine oturur, sağ ayağını dik tutardı.[536]
İki secde arasında, bazen her iki ayağı da dik tutarak, topuklann üzerine oturmak da caizdir. Bu oturuş "ik'â" olarak isimlen-dirilmektedir.
Tavus anlatıyor; İbni Abbâs {radiyallâhu anh)'a, "ik'âliki ayakları dik tutarak, topuklar üzerine oturmak" hakkında sorduk, 'sünnettir' dedi. Biz, 'kişiye bir cefa olarak görüyoruz' dedik. O, 'hayır, bu Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve selîem)'in sünnetidir dedi.[537]
[527] Ebû Dâvûd, Nesâî ve Ahmed. Hasen senetle rivayet edilmiştir. [İmam Tirmizîbu hadis hakkında 'garip hadis' değerlendirmesini yapmıştır. Bkz. Şevkânî, Ney/ü 1-Eutâr, 2/255 (Çev.)
[528] El-Cezîri, el-Mezâhibu'l-Erbaa, 1/231; El-Mûsîlî, el-lhtiyâr, 1/51-52; Zu-haylî,e/-FıWıu7-/s/âmî, 1/663. (Çev.)
[529] Buhâri, Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmîzî, İbn Mâce. Bkz. İmam Şevkânî, Ney-lü'l-Euîâr, 2/253. {Çev.)
[530] Buharı ve Ebû Dâvûd.
[531] Buhârî, 807; Müslim, 495; vdğ.
[532] Müslim, 494.
[533] İbni Huzeyme ve Tirmîzî.
[534] İbrıi Huzeyme, 654; Beyhakî, 2/116; Albânî 'sahih' olarak derecelendir-mistir.
[535] Bkz. Beyhakî, Sünen, 2/22Ö; $I-Muğnî, 1/562; Sübütü's-Selâm, 1/308; İbni Hazm, bu mezhebe reddiyede bulunmuş, hanımlarla erkekler arasında namaz kılarken herhangi bir farklılık olmadığını belirtmiştir. Bkz. el-Muhallâ, 4/124.
[536] Câmİu Ahkûmi'n-Nisâ, 1/378.
[537] Müslim. 536; Ebû Dâvûd, 830; Tirmîzî, 282.
Ebû Hureyre (radiyailâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sal-lallâhu aleyhi ve sellem), herhangi biriniz secde yaptığı zaman devenin çöktüğü gibi çökmesin, dizlerinden önce iki elini yere koysun buyurdu. [527]
Secdeye giderken önce ellerin sonra dizlerin yere konması Mâliki mezhebinin tercihidir. Hanefî, Şafiî ve Hanbelî mezhebine göre önce dizlerin, sonra ellerin, son-ra alnın ve burnun yere konması sünnettir.[528] Bu konudaki delilleri, Vâil bin Hucr (radiyaliâhu anh)'ten nakledilen §u rivayettir; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)'i secde ederken gördüm. Önce dizlerini, sonra ellerini yere koydu. Secdeden kalkarken de, önce ellerini, sonra dizlerini yerden kaldırdı.[529]
7. Alın, Burun ve İki Elin Yanlardan Uzak Tutularak Yere Konması. Avuçların Omuz veya İki Kulak Hizasında Olması. Dirseklerin Yerden Yukarıda Tutulması. İki Ayağın Dik Tutulması. Topukların Birbirine Yapıştırılması. El ve Ayak Parmaklarının Kıbleye Doğru Olması.
Ebû Humeyd {radiyaliâhu anh) anlatıyor; secde yaptığı zaman, e! parmaklarını ayrı tutmadan ve yumruk yapmadan koyardı. İki ayak parmak uçlarını kıbleye yöneltirdi.[530]
Abdullah bin Buheyne (radiyailâhu anh) anlatıyor; Veygam-ber (sallallâhu aleyhi ve sellem) namaz kıldığı zaman (secdede) kollarım yanlarından ayrı tutardı. Öyle ki, koltuk altının beyazlığı görünürdü.[531]
Peygamber (sailallâhu aleyhi ve sellem) 'secde yaptığın zaman iki avucunu yere koy. İki dirseğini kaldır' buyurmuştur.[532]
Ebû Humeyd (radiyailâhu anh) anlatıyor; secde yaptığı zaman, burnunu ve alnını yere yerleştirirdi. İki kolunu yanlarından uzaklaştırır ve iki avucunu omuz hizasına koyardı.[533]
Âişe (radiyalîâhu anhâ) anlatıyor; onu secdede iki topuğunu birbirine yapıştırmış ve parmak uçlarını kıbleye yöneltmiş halde buldum.[534]
Hatırlatma:
Bazı âlimler, hanımların rükû ve secde halinin, erkeklerden farklı olduğunu belirtmiş ve; 'hanımlar rükû ve secdede kendilerini toparlar, dağıtmazlar, dizlerini vs. birleştirirler. Çünkü bu onlar için tesettüre daha uygundur' demişlerdir.[535]
Fakat, hanımlarla erkeklerin namaz kılışlarının farklı olduğunu ifade eden, sahih senetle Peygamberimize atfedilen hiçbir delil bulunmamaktadır. Aynı şekilde Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)'in sahabelerinden de bu konuyla İlgili hiçbir sahih nakil bulunmamaktadır. Bu nedenle, Rasuİullah (sallallâhu aleyhi ve sellem}'in 'namazı, benim namazımı gördüğünüz gibi kılınız' emrine uyarak, erkek ve kadın arasında hiçbir fark gözetmeden aynı şekilde yapmak, asla tutunmaktır, daha doğru ve daha kuvvetlidir. Özellikle kadın yainız kıldığı namazlarda böyle yapmalıdır. Erkeklerle hanımların namaz kılışlarının farklı olduğunu söyleyen, hanımların tesettüre en uygun olanı yapmakla emrolunduklarını belirten âlimlerin de haklılık yönleri vardır. Bunu selef-İ sâlihîn âlimlerden birçoğu söylemiştir. -Allah en iyi bilendir-.
8. İki Secde Arası Oturuşta, Sağ Ayağı Dikerek, Sol Ayağın Üzerine Oturmak:
Âişe (radiyallâhu anhâ) anlatıyor; 'sol ayağının üzerine oturur, sağ ayağını dik tutardı.[536]
İki secde arasında, bazen her iki ayağı da dik tutarak, topuklann üzerine oturmak da caizdir. Bu oturuş "ik'â" olarak isimlen-dirilmektedir.
Tavus anlatıyor; İbni Abbâs {radiyallâhu anh)'a, "ik'âliki ayakları dik tutarak, topuklar üzerine oturmak" hakkında sorduk, 'sünnettir' dedi. Biz, 'kişiye bir cefa olarak görüyoruz' dedik. O, 'hayır, bu Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve selîem)'in sünnetidir dedi.[537]
[527] Ebû Dâvûd, Nesâî ve Ahmed. Hasen senetle rivayet edilmiştir. [İmam Tirmizîbu hadis hakkında 'garip hadis' değerlendirmesini yapmıştır. Bkz. Şevkânî, Ney/ü 1-Eutâr, 2/255 (Çev.)
[528] El-Cezîri, el-Mezâhibu'l-Erbaa, 1/231; El-Mûsîlî, el-lhtiyâr, 1/51-52; Zu-haylî,e/-FıWıu7-/s/âmî, 1/663. (Çev.)
[529] Buhâri, Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmîzî, İbn Mâce. Bkz. İmam Şevkânî, Ney-lü'l-Euîâr, 2/253. {Çev.)
[530] Buharı ve Ebû Dâvûd.
[531] Buhârî, 807; Müslim, 495; vdğ.
[532] Müslim, 494.
[533] İbni Huzeyme ve Tirmîzî.
[534] İbrıi Huzeyme, 654; Beyhakî, 2/116; Albânî 'sahih' olarak derecelendir-mistir.
[535] Bkz. Beyhakî, Sünen, 2/22Ö; $I-Muğnî, 1/562; Sübütü's-Selâm, 1/308; İbni Hazm, bu mezhebe reddiyede bulunmuş, hanımlarla erkekler arasında namaz kılarken herhangi bir farklılık olmadığını belirtmiştir. Bkz. el-Muhallâ, 4/124.
[536] Câmİu Ahkûmi'n-Nisâ, 1/378.
[537] Müslim. 536; Ebû Dâvûd, 830; Tirmîzî, 282.