sumeyye
Thu 7 April 2011, 02:44 pm GMT +0200
SAİME HAYVANLARIN ZEKÂTI
Saime; senenin çoğunda kırda otlamakla yetinen hayvana denilir: Senenin yarısında veya daha fazlasında yemle beslenen hayvan saime değildir: Çünkü mal sahipleri kış günlerinde ve karlı günlerde hayvanlarını mutlaka yemlemek zorundadırlar. Bundan dolayı; genel olarak uyulan bir kaide haline gelsin diye, senenin çoğu ölçü olarak kabul edildi. Kırda otlatma sebebiyle masraf azaldığı ve üreme hasıl olduğu için zekât vermek farz olmuştur. Senenin çoğunda kırda otlatılınca, bu maksada ulaşılmaktadır. Ama yemleme yapılınca, masraf artar. Masrafın çokluğu, devamlı yemlenen hayvanlarda olduğu gibi,' zekâtın kalkmasına sebep olur. Şu halde ölçü; senenin çoğudur. Evet; üreme, süt ve yavru için kırda otlatılan hayvanlar zekâta tabidirler. Ama binmek ve yük taşımak maksadıyla otlatılan hayvanlar üreme ve nema olmadığı için zekâta tabi değildirler.
Deve denilince; bu kelime buhtî ve Irakî develerini de kapsar: Deve adı lügate göre bu ikisi için de kullanılır.
Sığır denilince, mandayı da kapsar: Çünkü manda da bir sığır cinsidir.
Davar kelimesi de, koyun ve keçiyi kapsar: Şeriat lisanında bu kelime ikisi için kullanılmıştır. Davar kelimesi lûgaten de her ikisini içine alır. [25]
[25] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 1/209-210.