sumeyye
Thu 17 December 2009, 04:53 pm GMT +0200
Sadaka-i Fıtr´ın Farz Kılınması
Yine hicretin ikinci yılında Cenab-ı Allah sadaka-i fıtri farz kıldı. Olayların akışından da anlışıldığma göre, bu, orucun farzlığma tabi olan bir vecibedir. Bunun içindir ki, Peygamber efendimiz, sadaka-i fıtrin farz kılındığı konusundaki hutbesini Ramazan bayramından bir, ya da iki gün önce ilan etmiştir. Bu konuda Hafız İbn Kesir şöyle demiştir: "Hicretin ikinci yılında Peygamber (sav) efendimiz, bayram namazı kıldırdı. İnsanlar namaz yerine gittiler. Orada Peygamber efendimize tabi olarak bayram namazını kıldılar. Mızraklarla önünde yürüdüler. Zü-beyr´in Necaşi tarafından hediye edilen bir mızrağı vardı. Zü-beyr mızrağıyla Peygamber efendimizin önünde yürürdü.
Zübeyr, toplu bayram merasimlerinde İslam cemaatinin bir liğini, ibadet eden mü´minlerin güç birliği ettiklerini, yüce Al lah´ın yardımıyla aziz ve muzaffer olduklarını, zelil olmadıkla rını, üstün ve şerefli olduklarım düşmanlara hissettirmek için Peygamber efendimizin önünde mızrakla yürürdü.
Tarihi kronolojiden de anlaşıldığına göre, sadaka-i fıtr, bü yük Bedir olayından sonra farz kılınmıştır. Çünkü Peygamber efendimiz bayram gününden bir, ya da iki gün önce bu sadaka ların farz kılındığını açıklamıştır.
Ramazan orucuna gelince; o, büyük Bedir hadisesinden Önce, Şaban ayında farz kılınmıştır. Son devir rivayetçileri de ze katın hicri ikinci yılda farz kılındığın söylemişlerdir.
Ramazan orucuyla sadaka-i fıtra dair sözlerimizi tamamla madan önce, söylenmesi gereken iki hususa değinmek istiyo rum:
1- Sarih hadis-i şerifler sadaka-i fıtrin müekket sünnet, ya da Hanefiler´in dedikleri gibi, vacib değil, farz olduğunu ifade etmektedirler. Tirmizi, Peygamber efendimizin Mekke-i Mü-kerreme´de hacılar arasına bir adam göndererek şu ilanı yay masını emrettiğini rivayet etmektedir: "Bilin ki, sadaka-i fıtır; kadın, erkek, hür, köle, büyük, küçük her müslümana vacibtir* Yani zengin olan her müslümamn, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sadaka-i fıtrini ödemesi vacibtir. Bu konuda Ibn Kay yım şöyle der: "Sadaka-i fıtri sadece düşkün kimselerin almala rı, Peygamber efendimizin sünneti gereğidir. Bu sadaka, zeka tın verildiği sekiz sınıfa taksim edilmez. Zekatın verildiği sekiz sınıf ise şu ayet-i kerimede açıklanmıştır:
"Sadakalar (zekatlar) Allah´tan bir farz olarak ancak fakir lere, düşkünlere, onlar üzerinde çalışan (zekat toplayan) me murlara kalpleri (İslam´a) ısındırılacak olanlara, kölelik altın da bulunanlara, borçlulara, Allah yoluna ve yolcuya mahsus tur." (Tevbe: 60)
Peygamber efendimiz zekatın verildiği bu sınıflara sadaka-i fıtrin verilmesini emretmemiştir. Sahabilerinden hiçbiri de sa daka-i fıtri bu sınıflara taksim etmemiştir. Onlardan sonra ge lenler de bu yolu izlemişlerdir. Hatta Hanbelilerin bir kavline göre, sadaka-i fıtri sadece düşkünlere vermek gerekir. Başkala rına vermek caiz olmaz. Kuvvetli olan görüş de budur. Bu sada kayla düşkün kimselerin bayramlarda sevindirilmesi amaçlan mıştır. Onları bayram gününde dilenmekten kurtarmak gere kir. Nitekim Peygamber efendimiz de bu yolda tavsiyede bulun muştur.
2- Oruç büyük Bedir savaşından Önce farz kılınmıştır. Çünkü oruç nefsi terbiye edip frenler ve sabır ruhunu geliştirir. İrade yi yükseltir. Bunlar da nefsi cihadın vasıtalarıdırlar. Çünkü ci hadın temel unsuru sabırdır. Orucun farz kılınması, ileride gelecek olan Bedir savaşma karşı dayanıklı olmalarını sağlamak için müminleri hazırlamıştır.