saniyenur
Tue 20 December 2011, 09:49 pm GMT +0200
35- Sabah Namazında Kıraat
353- Abdullah İbnu's-Sâib (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Peygamber (s.a.v.) Mekke'de bize Sabah namazını kıldırmiştı. “Mü'minun” suresini okumaya başladı. Musa ile Harun'un [558] yada İsa'nın isminin geçtiği yere [559] gelince Peygamber (s.a.v.)'i öksürük tuttu. Hemen rükuya vardı. Abdullah İbnu's-Sâib'de bu namazda hazır bulunmuştu. [560]
354- Amr b. Hureys (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Amr b. Hureys, Peygamber (s.a.v.)'i Sabah namazında;
“Karanlık bastığı zaman geceye yemin ederim ki!..” [561] ayetinin bulunduğu sureyi okurken işitmiştir. [562]
355- Kutbe b. Mâlik (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Sabah namazı kılmıştım. Namazı, bize Resulullah (s.a.v.) kıldırdı. Namazda “Kâf, şanlı Kur'an'a yemin ederim ki!” [563] ayetinden,
“Uzamış hurmaları” [564] ayetine kadar okudu. [565]
356- Simâk'tan rivayet edilmiştir:
“Câbir b. Semure'ye, Peygamber (s.a.v.)'in nasıl namaz kıldığını sordum. O da:
“Resulullah (s.a.v.) namazı hafif kıldırırdı. Bunların kıldırdığı namaz gibi uzun kıldırmazdı” dedi.
Ravi der ki: Câbir b. Semure, bana, Rssulullah (s.a.v.)'in Sabah namazında,
“Kâf, şanlı Kur'an'a yemin ederim ki!” [566] suresini ve onun benzerini okuduğunu haber vermiştir. [567]
357- Câbir b. Semure (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Peygamber (s.a.v.) Öğle namazında “Leyl” suresini, ikindi namazında da onun gibi bir sure, Sabah namazında ise bunlardan daha uzun bir sure okurdu. [568]
358- Câbir b. Semure (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Peygamber (s.a.v.) öğle namazında “A'lâ” suresini, Sabah namazında ondan daha uzun bir sure okurdu.” [569]
359- Ebu Berze el-Eslemî (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Resulullah (s.a.v.) Sabah namazında altmış ile yüz ayet arası okurdu” [570]
360- Abdullah İbn Abbâs (r.anhümâ)'dan rivayet edilmiştir:
“Annem Ümmü Fadl bintu'l-Hâris, bir defa beni, namazda “Mürselât” suresini okurken işitmişti. Namaz bitiminde bana:
“Yavrucuğum! Doğrusu bu sureyi okumanla bana şunu hatırlattın. Bu sure, Resulullah (s.a.v.)'in son defa Akşam namazında okuduğunu işittiğim suredir!” dedi. [571]
Açıklama:
Resulullah (s.a.v.)'in son kıldığı namazın hangisi olduğu meselesi alimler arasında tartışma konusu olmuştur. Çünkü Buhârî'nin Hz. Aişe'den rivayet ettiği hadiste, Resulullah (s.a.v.)'in son kıldığı namaz öğle namazıdır. Hadis alimleri bu iki hadisi şöyle uzlaştırmıştır:
Hz. Aişe'nin rivayet ettiği hadis mescitte, Ümmü Fadl'ın rivayet ettiği hadis ise evinde imam olarak kıldığı son namazdır. Nesâîde geçen bu hadis, bu görüşü desteklemektedir.
361- Cübeyr b. Mut'im (r.a)'tan rivayet edilmiştir:
“Resulullah (s.a.v.)'i, Akşam namazında “Tûr” suresini okurken işittim.” [572]
Açıklama:
Bu hadisler; sabah, öğle, ikindi ve akşam namazında Kur'an'dan hangi sureleri yada ne kadar ayet okuduğunu bildirmektedir.
Abdullah İbnu's-Sâib hadisinde; Öksürük sebebiyle okumanın kesilebileceği, yine surenin bir kısmını okumanın caiz olduğu belirtilmektedir.
Ümmü Fadl hadisinde ise Resulullah (s.a.v.)'in en son kıldığı namaz, Akşam namazı olduğu ifade edilmektedir. Halbuki Hz. Aişe hadisinde bunun öğle namazı olduğu bildirilmiştir. Alimler bu iki rivayetin arasını; Hz. Âişe'nin rivayet ettiği namaz mescitte ve Ümmü Fadl'ın rivayet ettiği ise evinde imam olarak kıldığı son namaz şeklinde yorumlanmıştır.
Cübeyr b. Mut'im hadisinde ise Resulullah (s.a.v.)'in Akşam namazında “Tûr” suresini okuduğu belirtilmektedir.
Uzun ve kısa surelerin neler olduğu mezhep imamlan arasında İhtilaflıdır.
Şafiilere göre uzun sureler “Hucurâf”tan “Nebe”ye kadar, orta sureler “Nebe”den “Duha”ya kadar, kısa sureler ise “Duha”dan Kur'an'ın sonuna kadar olanlardır.
Hanefilere göre ise uzun sureler “Hucurâf”tan “Burûc”a kadar, orta sureler “Burûc”tan Beyyine"ye kadar, kısa olanlar ise “Beyyine”den Kur'an'ın sonuna kadar olan surelerdir.
Bütün bu rivayetlerden anlaşılıyor ki; Resulullah (s.a.v.), kıldırdığı namazı, müminlerin hallerine göre kıldırmış, onlar da namazı uzun kılma arzusu hissederse uzun kıldırır, kendisinin yada cemaatin bir özrü bulunursa namazı kısa tutarmış. Çünkü Resulullah (s.a.v.)'in örneğin;
Akşam namazında “Kafirun” suresi ile “Mas” suresi okuduğu, yine “Zilzal”, “Adiyât” ile “Nasr” surelerini okuduğu, Akşam ile Yatsı da “Leyl” ile “Duba”, Öğle de “A'lâ” ile “Asr” surelerini okuduğu bildirilmiştir.
Bütün bunlar, namazın duruma göre kılınacağını göstermektedir. Zaten Hanefilere.ğore de cemaat ağır gelmeyeceğini bilirse imamın kıraati uzatması sünnettir. Ağır geleceğini bildiği halde uzatması mekruh olur.
[568] Ahmed b. Hanbel, Müsned, 5/101, 108.
[569] Ahmed b. Hanbel, Müsned, 5/86, 88; İbn Huzeyme, Sahih, 510.
[570] Buhârî, Mevâkitu's-Salât 11; Nesâî, İftİtah 42; İbn Mâce, İkam etu's-Salat 5, 818.
[571] Buharı, Ezan 98, Megâzî 83; Ebu Dâvud, Salat 127-128, 810; Tirmizî, Salat 230, 308; Nesâî, İftitah 64; İbn Mâce, İkametu's-Salat 9 831; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 6/338, 340.
[572] Buhârî, Ezan 99, Cihad 172, Meğâzî 12, Tefeiru Sure-i Tur 1; Ebu Dâvud, Salat 127-128, 811; Nesâî, İftitah 65; İbn Mâce, İkametu's-Salat 9, 832.