reyyan
Wed 13 April 2011, 12:43 pm GMT +0200
Rabbimize Karşı Edebimiz
Sâdık Dânâ
İbn Sîrîn -kuddise sirruh-’a:
– Hangi edeb ALLAH’a daha çok yaklaştırır, diye sorulduğunda, cevâben:
– ALLAH’ın rubûbiyetini bilmek, ona tâatle amel etmek, sevindirici şeylere hamd, üzücü hadiselere sabr, demiştir.
Şeyh Abdurrahman Sülemî Nişaburî -kuddise sirruh- buyurur:
– Bir sofi için şu iki şey gereklidir. Bütün hâllerinde doğruluk üzere ola. Muâmelesinde edebli dura.
Süfyan Sevrî -kuddise sirruh- edebin ehemmiyeti hakkında:
– Kur’ân ve hadis ilmini isteyen kimse, önce, kendisine bir hazırlık yapsın. Bu hazırlık en az yirmi yıl edeb, görgü ve terbiye hazırlığı olsun. Evvelâ yirmi yıl edeble hareket... sonra, Kur’ân ve hadis ilmi... buyurmuştur.
Said bin Cübeyr -kuddise sirruh- buyurur:
– ALLAH’a itaat edip -edep gözleyen- emirlerini yerine getiren, onu zikrediyor, demektir. Onun verdiği emirlere göre hareket etmeyen, ne kadar tesbih çekerse çeksin, ne kadar Kur’ân okursa okusun, zikretmiyor sayılır.
İbrâhim Hakkı Erzurûmî -kuddise sirruh- buyurur:
Ey Aziz! Edeb ehli demişlerdir ki:
– Muhakkak ki, barış ve savaş zamanlarında, uyuduğun saatlerde, diri ve ölü hâllerinde, bir an bile senden ayrılmayan sahibin -ki O, seni yaratandır, Mevlandır, Rabbindir, rızkını verendir- Hangi saatte sen O’nu düşünür ve anarsan O seninle beraberdir, sen O’nun huzurundasın. Nitekim Cenab-ı Hak, beni zikredenin yanındayım, buyuruyor ve her ne zaman O’na karşı olan vazîfelerinde bir eksiklik, bir kusur yaptığın için üzülür ve kalbin kırılırsa, sahibin o anda senin yanındadır ve koruyucundur. Nitekim, ALLAH teâlâ ve tekaddes hazretler:
“Kalbleri kırık olanların yanındayım.” buyurmuşlardır.
Gece gündüz, bir an bile, Rabbınla başbaşa kalmak ve Ona yalvarışlarında duyacağın mânevî zevki almaktan geri kalmayasın. Bunu yapabilmen için Mevlânın huzurunda bulunduğun zaman riâyet edeceğin edebleri ve erkânı bilmek lâzımdır.
Bunlar şunlardır:
1.
Başını eğip, önüne bakmak.
2.
Aklını toplayıp ALLAH’tan gayrı olan bütün fikirleri zihninden atmak.
3.
Tam bir sessizlik içinde bulunmak ve susmak.
4.
Vücudun bütün âzâlarını sâkin, rahat bulundurmak.
5.
Emirleri yapmakta azimli olmak.
6.
Yasaklardan sakınmak.
7.
Hiç bir şeye îtiraz etmemek.
8.
Devamlı ALLAH teâlâyı zikretmek.
9.
ALLAH’ın büyüklüğü üzerinde düşünmeğe devam etmek.
10.
ALLAH’ı herşeyden üstün tutmak.
11.
Halktan ümidini kesmek.
12.
ALLAH’ın heybet ve azameti karşısında yalvarışta bulunmak.
13.
Hayâ içinde kırık bir kalble huşû içinde bulunmak.
14.
Kazanma heveslerine dalmayıp, ALLAH’ın verdiklerine güvenmek.
15.
ALLAH’a teslim olmak ve O’ndan gelene râzı olmak. (Mârifetnâme)
Altınoluk Sohbetleri-1, s. 122-124
Sâdık Dânâ
İbn Sîrîn -kuddise sirruh-’a:
– Hangi edeb ALLAH’a daha çok yaklaştırır, diye sorulduğunda, cevâben:
– ALLAH’ın rubûbiyetini bilmek, ona tâatle amel etmek, sevindirici şeylere hamd, üzücü hadiselere sabr, demiştir.
Şeyh Abdurrahman Sülemî Nişaburî -kuddise sirruh- buyurur:
– Bir sofi için şu iki şey gereklidir. Bütün hâllerinde doğruluk üzere ola. Muâmelesinde edebli dura.
Süfyan Sevrî -kuddise sirruh- edebin ehemmiyeti hakkında:
– Kur’ân ve hadis ilmini isteyen kimse, önce, kendisine bir hazırlık yapsın. Bu hazırlık en az yirmi yıl edeb, görgü ve terbiye hazırlığı olsun. Evvelâ yirmi yıl edeble hareket... sonra, Kur’ân ve hadis ilmi... buyurmuştur.
Said bin Cübeyr -kuddise sirruh- buyurur:
– ALLAH’a itaat edip -edep gözleyen- emirlerini yerine getiren, onu zikrediyor, demektir. Onun verdiği emirlere göre hareket etmeyen, ne kadar tesbih çekerse çeksin, ne kadar Kur’ân okursa okusun, zikretmiyor sayılır.
İbrâhim Hakkı Erzurûmî -kuddise sirruh- buyurur:
Ey Aziz! Edeb ehli demişlerdir ki:
– Muhakkak ki, barış ve savaş zamanlarında, uyuduğun saatlerde, diri ve ölü hâllerinde, bir an bile senden ayrılmayan sahibin -ki O, seni yaratandır, Mevlandır, Rabbindir, rızkını verendir- Hangi saatte sen O’nu düşünür ve anarsan O seninle beraberdir, sen O’nun huzurundasın. Nitekim Cenab-ı Hak, beni zikredenin yanındayım, buyuruyor ve her ne zaman O’na karşı olan vazîfelerinde bir eksiklik, bir kusur yaptığın için üzülür ve kalbin kırılırsa, sahibin o anda senin yanındadır ve koruyucundur. Nitekim, ALLAH teâlâ ve tekaddes hazretler:
“Kalbleri kırık olanların yanındayım.” buyurmuşlardır.
Gece gündüz, bir an bile, Rabbınla başbaşa kalmak ve Ona yalvarışlarında duyacağın mânevî zevki almaktan geri kalmayasın. Bunu yapabilmen için Mevlânın huzurunda bulunduğun zaman riâyet edeceğin edebleri ve erkânı bilmek lâzımdır.
Bunlar şunlardır:
1.
Başını eğip, önüne bakmak.
2.
Aklını toplayıp ALLAH’tan gayrı olan bütün fikirleri zihninden atmak.
3.
Tam bir sessizlik içinde bulunmak ve susmak.
4.
Vücudun bütün âzâlarını sâkin, rahat bulundurmak.
5.
Emirleri yapmakta azimli olmak.
6.
Yasaklardan sakınmak.
7.
Hiç bir şeye îtiraz etmemek.
8.
Devamlı ALLAH teâlâyı zikretmek.
9.
ALLAH’ın büyüklüğü üzerinde düşünmeğe devam etmek.
10.
ALLAH’ı herşeyden üstün tutmak.
11.
Halktan ümidini kesmek.
12.
ALLAH’ın heybet ve azameti karşısında yalvarışta bulunmak.
13.
Hayâ içinde kırık bir kalble huşû içinde bulunmak.
14.
Kazanma heveslerine dalmayıp, ALLAH’ın verdiklerine güvenmek.
15.
ALLAH’a teslim olmak ve O’ndan gelene râzı olmak. (Mârifetnâme)
Altınoluk Sohbetleri-1, s. 122-124