hafiza aise
Sat 30 June 2012, 12:45 pm GMT +0200
Picasso, gravürler ve özel müzecilik
Ahmet TERZİOĞLU • 62. Sayı / KÜLTÜR SANATPicasso, gravürler ve özel müzecilik
18 Nisan'a kadar Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi’nde ziyaret edilebilecek Picasso-Suite Vollard başlıklı sergi, Picasso’nun dostu ve çağının mühim sanat hamisi Ambroise Vollard’ın siparişi üzerine Picasso tarafından üretilen 100 gravürden meydana geliyor. Suite Vollard, hem 20. yüzyılın ilk yarısına ait önemli bir gravür dizisi olarak tanımlanması hem de ülkemiz özel müzeciliğinin 'gişe gayesi' yüksek sergilerinin takip ettiği yol ve bu yolda yavaş yavaş geçirdiği değişim hakkında fikir vermesi bakımından önemli bir sergi.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, Picasso-Suite Vollard dizisinin 100 gravürlük tam takımından dünyada sadece beş adet bulunmasıyla ve bu beş takımdan biri olan İspanya’daki Fundación MAPFRE (Mapfre Vakfı) Koleksiyonu’na ait Picasso-Suite Vollard gravür dizisini ülkemize getirmiş olmakla övünürken, Picasso'nun sanatına dair kuvvetli temelleri olan bir sanat algısından yoksun ziyaretçiler, büyük bir sergiyle karşı karşıya oldukları sanrısına kendilerini kaptırmaya mecbur hissediyorlar. Oysa ki tanıtımlarda da belirtildiği üzere, Picasso'nun sanat dünyasının iki savaş arasında yaşadığı durgunluğun muhtemel tetikleyicilerinden biri olduğu, dostu Ambroise Vollard'dan aldığı sipariş neticesinde gerçekleştirdiği bu dizinin, geçtiğimiz aylarda yine Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi'nde gerçekleştirilen Marc Chagall: Yaşam ve Aşk başlıklı Chagall sergisinden çok da farklı bir haleti ruhiyeye sahip olmadığı üzerinde durulması gereken bir gerçek.
Ancak serginin diğer paket sergilerden farklılaştığı bir nokta da yok değil. Suit Vollard'ın yapılan tanıtımlarında muadillerinden farklı olarak içeriği hakkında genellikle özel müzelerin ısrarla ziyaretçisiyle paylaşmayı 'ihmal ettiği' bir detayın verilmesi, en azından sergiyi ziyaret edecek olanların neyle karşılaşacaklarına dair bir ön bilgiye sahip olmalarını mümkün kılıyor. Serginin bir süredir İstanbul'u süsleyen afişlerinde, broşürlerinde ve müzenin resmî internet sitesinde yer alan tanıtım metinlerinde, sergi muhteviyatının Picasso'nun gravürlerinden oluştuğunun açıkça belirtilmesi, uzun yıllardır içerik ile başlık arasındaki uyumsuzlukların en büyük sorun olduğu özel müzeciliğin biraz da olsa yol aldığını bizlere gösteriyor. Fakat yine de, kendi güncel sanatımız hakkında doğru düzgün bir karma ya da özel sergiye ev sahipliği yapmakta her zaman çekingen davranan özel müzelerin, sanat tarihinin dönüm noktalarında yer alan sanatçıların eserleri içerisinde, sanatçıların eserlerinin geri kalanına kıyasla 'daha az önemli' kısımları sergilemekte gösterdikleri iştahı samimi bulmak ve olumlu yönde anlamlandırmak pek de mümkün gözükmüyor.
Art brut’ü anlamak
Farklı kökenlerden gelen üç ham sanat (art brut) sanatçısının çalışmalarından oluşan Anatomia Metamorphosis sergisinde yer alan yapıtlar, ilk bakışta birbirinden farklı üç sanatsal proje gibi görünse de, birbirlerine “bedenin dönüşümü, ayrışması ve değişimi” gibi ortak kaygılarla eklemleniyorlar.
İstanbul Fransız Kültür Merkezi, Türkiye’de ilk kez, Paris’de bulunan abcd koleksiyonundan seçilmiş art brut eserlerini, Bruno Decharme’ın da katılımıyla sergiliyor.
1999 yılında yönetmen ve koleksiyoncu Bruno Decharme’ın girişimiyle kurulan abcd grubu, art brut’ün önemli eserlerini bir araya getiriyor. Alfabenin ilk dört harfinin (art-sanat, brut-ham, connaissance-bilgi, diffusion-yayma) bir araya getirilmesi ile adı konulan; yayınların, sergilerin ve filmlerin içerisinde vücut bulduğu bir düşünce merkezi olarak etkinliklerini günümüzde hâlâ sürdüren grup, farklı disiplinlerde uzman aydın ve amatörlerin zaman içinde bir araya gelmesi ile oluşturulmuş.
Fernand Desmoulin, Dwight Mackintosh ve Lubos Plny'nin eserlerinin yer aldığı sergi, Çılgın Sanat (Arts en Folies) Festivali çerçevesinde, Avrupa Birliği Komisyonu’nun desteği ile İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında, İstanbul Fransız Kültür Merkezi tarafından Semaver Kumpanya ve Théâtre Cristal ile ortaklaşa gerçekleştiriliyor. Sergi, 9 Nisan'a kadar İstanbul Fransız Kültür Merkezi'nde.
“Avrupa ve Asya Pasifik’te Yeni Mimarlık Trendleri”
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın katkıları ve BUILdIST Yapı Malzemeleri Fuarı’nın desteğiyle Arkitera Mimarlık Merkezi tarafından düzenlenen Avrupa ve Asya Pasifik’te Yeni Mimarlık Trendleri Milli Reasürans Sanat Galerisi’nde ziyaretçileriyle buluştu.
Bu yıl İstanbul’un beşincisine ev sahipliği yaptığı Avrupa ve Asya Pasifik’te Yeni Mimarlık Trendleri sergi projesi seçici kurulunda ünlü İngiliz mimar Prof. Dr. Sir Peter Cook ve yine dünyaca ünlü Japon mimar Toyo Ito yer alıyor. Daha önce 18 önemli kentin ev sahipliği yaptığı proje, Tokyo ve Avrupa Kültür Başkentleri’nde, önemli bir potansiyel barındıran Avrupalı ve Asya Pasifik bölgesindeki mimarların katıldığı sergi ve sempozyumlar düzenleyerek kıtalar arasında fikir ve deneyim paylaşımı için imkân sağlamayı hedefliyor.
Sergi, 10 Nisan 2010 tarihine kadar İstanbul Milli Reasürans Sanat Galerisi’nde ziyaret edilebilir.
Kremlin Sarayı Hazineleri Topkapı Sarayı’nda
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın desteğiyle düzenlenen Onbin Yıllık İran Medeniyeti, İkibin Yıllık Ortak Miras adlı sergiden sonra gösterime sunulacak bu ikinci sergide, Osmanlı-Rus ilişkilerinin barış dönemini kapsayan 16-17. yüzyıllara ait 100 eser yer alıyor.
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın desteği, Topkapı Sarayı Müzesi ve Moskova Kremlin Sarayı Müzesi’nin işbirliği ile Moskova’da düzenlenecek olan sergide ise aynı dönemin Osmanlı Sarayı eserleri Çarlık Sarayı’nı ziyaret edecek. İstanbul Topkapı Sarayı: Osmanlı Sultanlarının Hazineleri sergisi, 26 Mayıs-15 Ağustos 2010 tarihleri arasında Kremlin Sarayı Müzesi’nde hazır bulunacak.
Moskova Kremlin Sarayı Hazineleri Topkapı Sarayı’nda başlıklı sergi, 7 Haziran’a kadar Salı günleri hariç her gün 09.00-17.00 saatleri arasında ziyarete açık.