hafız_32
Sat 20 November 2010, 11:36 am GMT +0200
Oruç Tutmanın Yasaklandığı Günler:
1. İki Bayram Günleri:
Alimlerin icmâsıyla, bayram günlerinde oruç tutmak haramdır. Ömer bin Hattâb (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Şu iki günde oruç tutmayı Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) yasaklamıştır; «oruç tutmaya ara verdiğiniz gün ve diğeri de, kurban etlerini yediğiniz gündür» dedi.[472]
2. Teşrik Günleri -Kurban Bayramının İkinci, üçüncü ve dördüncü günleri:
Aişe ve ibn Ömer (radiyallâhu anhumâ) anlatıyor; 'teşrik günlerinde oruç tutulmasına izin verilmedi. Kurban bulamayanlar bundan hariç tutuldu.[473]
Abdullah İbn Ömer ve oğlu, teşrik günlerinde şöyle derlerdi; 'yiyin! Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) bu günlerde, bize yemeyi emretti; oruç tutmayı yasakladı.[474]
3. Sadece Cuma günü oruç tutmak:
Perşembe günü veya Cumartesi günü de oruçlu olunması şartıyla, Cuma günü oruç tutmanın bir sakıncası yoktur. Ebû Hureyre (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)'i şöyle buyururken işittim; «hiç biriniz sadece Cuma günü oruç tutmasın! Ya bir gün önceden veya bir gün sonrasıyla birlikte tutsun.[475]
Peygamberimizin hanımı Cüveyriye (radiyallâhu anhâ) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) Cuma günü yanıma geldiğinde ben oruçluydum. Bana; «dün oruç tuttun mu?» dedi; ben «hayır» dedim. «Peki, yarm oruç tutacak mısın?» dedi; ben, «hayır» dedim. Bunun üzerine bana; «o halde, orucunu boz» buyurdu.[476]
4. Şüphe günlerinde oruç tutmak:
Şüphe günleri, 'yarın Ramazan mıdır, yoksa Şaban'ın sonu mu' olduğu konusunda tereddüt edildiği günlerdir.
Ammâr bin Yâsir (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Şüphe günlerinde oruç tutan, Ebu'l-Kasım (sallallâhu aleyhi ve sellem)'e asi olur.[477]
Şaban ayının son iki gününde oruç tutmamak daha faziletlidir. Ancak, Pazartesi, Perşembe ve diğer aylarda oruçlu geçirilen günlere denk gelmesi durumunda, Şaban'm son iki günü de oruç tutulabilir. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Ramazan'dan bir veya iki gün önce oruç tutmayınız. Ancak, oruçlu geçirmeyi adet edindiği günlere denk gelenler oruç tutsun [478] buyurmuştur.
5. Yılın bütün günlerinde oruç tutmak:
Oruç tutulmasının yasaklandığı günler dışında, bir yılın bütün günlerini oruçlu geçirmek haramdır. Çünkü Peygamberimiz {sallallâhu aleyhi ve sellem); 'bütün günleri oruçlu geçirenin, orucu olmaz;[479] Yılın bütün günlerini oruçlu geçiren kimse, ne oruç tutmuş olur; ne de iftar etmiş olur!' buyurmuştur.[480]
Hatırlatma:
Yalnızca Cumartesi günü oruç tutulmasını, Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem} yasaklamıştır. Aynı şekilde Şaban'-in ikinci yarısında oruç tutulmasını da yasaklamıştır. Ancak bazı âlimler sahih olduğunu belirtmişse de, bu konudaki rivayetler zayıftır.[481] Biz, bazı âlimlerin de belirttiği gibi bu günlerin oruçlu geçirilmesinde bîr sakınca görmüyoruz.
İftar Ve Sahur Etmeksizin Peş Peşe Oruç Tutmak -Visal Orucu:
İftar ve sahur etmeksizin -iki veya daha fazla gün- sürekli oruç tutmak mekruhtur. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); '-üç defa tekrarlayarak- visal orucunu/ara vermeden peş peşe iftarsız ve sahursuz oruç tutulmasını yasakladı. Sahabeler; 'Yâ Rasululiah! Sen neden visal orucu tutuyorsun?' diye sorduklarında; «Ben, sizin gibi değilim. Çünkü Rabbim beni geçeleri yedirip içirmektedir. Sizler gücünüzün yeteceği amellere kalkışın» buyurdu.[482]
Sahursuz, visal yapmaya gücü yetenlerin, sahura kalkmadan oruç tutarak visal yapmaları caizdir. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'visal yapmayınız! Sizden kim visal yapmak isterse, sahursuz visal yapsın' buyurmuştur.[483]
[472] Buhârî, 1990; Müslim, 1137.
[473] Buhârî, 1997.
[474] Ebû Dâvûd, 2401.
[475] Buhârî, 1985; Müslim, 1144.
[476] Buhârî, 1984; Müslim, 1143.
[477] Tirmizî, 681; Ebû Dâvûd, 2317; Nesâî, 4/153; İbn Mâce, 1645.
[478] Buhârî, 1914; Müslim, 1082.
[479] Buhârî, 1979; Müslim, 1159.
[480] Müslim, 1162; Ebû Dâvûd, 2408; Nesâî, 4/207.
[481] İbn Useymin, Şerhu'l-Beykûmyye, 22-24.
[482] Buhârî, 1966; Müslim, 1103.
[483] Buhârî, 1967; Ebû Dâvûd, 2344.
1. İki Bayram Günleri:
Alimlerin icmâsıyla, bayram günlerinde oruç tutmak haramdır. Ömer bin Hattâb (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Şu iki günde oruç tutmayı Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) yasaklamıştır; «oruç tutmaya ara verdiğiniz gün ve diğeri de, kurban etlerini yediğiniz gündür» dedi.[472]
2. Teşrik Günleri -Kurban Bayramının İkinci, üçüncü ve dördüncü günleri:
Aişe ve ibn Ömer (radiyallâhu anhumâ) anlatıyor; 'teşrik günlerinde oruç tutulmasına izin verilmedi. Kurban bulamayanlar bundan hariç tutuldu.[473]
Abdullah İbn Ömer ve oğlu, teşrik günlerinde şöyle derlerdi; 'yiyin! Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) bu günlerde, bize yemeyi emretti; oruç tutmayı yasakladı.[474]
3. Sadece Cuma günü oruç tutmak:
Perşembe günü veya Cumartesi günü de oruçlu olunması şartıyla, Cuma günü oruç tutmanın bir sakıncası yoktur. Ebû Hureyre (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)'i şöyle buyururken işittim; «hiç biriniz sadece Cuma günü oruç tutmasın! Ya bir gün önceden veya bir gün sonrasıyla birlikte tutsun.[475]
Peygamberimizin hanımı Cüveyriye (radiyallâhu anhâ) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) Cuma günü yanıma geldiğinde ben oruçluydum. Bana; «dün oruç tuttun mu?» dedi; ben «hayır» dedim. «Peki, yarm oruç tutacak mısın?» dedi; ben, «hayır» dedim. Bunun üzerine bana; «o halde, orucunu boz» buyurdu.[476]
4. Şüphe günlerinde oruç tutmak:
Şüphe günleri, 'yarın Ramazan mıdır, yoksa Şaban'ın sonu mu' olduğu konusunda tereddüt edildiği günlerdir.
Ammâr bin Yâsir (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Şüphe günlerinde oruç tutan, Ebu'l-Kasım (sallallâhu aleyhi ve sellem)'e asi olur.[477]
Şaban ayının son iki gününde oruç tutmamak daha faziletlidir. Ancak, Pazartesi, Perşembe ve diğer aylarda oruçlu geçirilen günlere denk gelmesi durumunda, Şaban'm son iki günü de oruç tutulabilir. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Ramazan'dan bir veya iki gün önce oruç tutmayınız. Ancak, oruçlu geçirmeyi adet edindiği günlere denk gelenler oruç tutsun [478] buyurmuştur.
5. Yılın bütün günlerinde oruç tutmak:
Oruç tutulmasının yasaklandığı günler dışında, bir yılın bütün günlerini oruçlu geçirmek haramdır. Çünkü Peygamberimiz {sallallâhu aleyhi ve sellem); 'bütün günleri oruçlu geçirenin, orucu olmaz;[479] Yılın bütün günlerini oruçlu geçiren kimse, ne oruç tutmuş olur; ne de iftar etmiş olur!' buyurmuştur.[480]
Hatırlatma:
Yalnızca Cumartesi günü oruç tutulmasını, Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem} yasaklamıştır. Aynı şekilde Şaban'-in ikinci yarısında oruç tutulmasını da yasaklamıştır. Ancak bazı âlimler sahih olduğunu belirtmişse de, bu konudaki rivayetler zayıftır.[481] Biz, bazı âlimlerin de belirttiği gibi bu günlerin oruçlu geçirilmesinde bîr sakınca görmüyoruz.
İftar Ve Sahur Etmeksizin Peş Peşe Oruç Tutmak -Visal Orucu:
İftar ve sahur etmeksizin -iki veya daha fazla gün- sürekli oruç tutmak mekruhtur. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); '-üç defa tekrarlayarak- visal orucunu/ara vermeden peş peşe iftarsız ve sahursuz oruç tutulmasını yasakladı. Sahabeler; 'Yâ Rasululiah! Sen neden visal orucu tutuyorsun?' diye sorduklarında; «Ben, sizin gibi değilim. Çünkü Rabbim beni geçeleri yedirip içirmektedir. Sizler gücünüzün yeteceği amellere kalkışın» buyurdu.[482]
Sahursuz, visal yapmaya gücü yetenlerin, sahura kalkmadan oruç tutarak visal yapmaları caizdir. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'visal yapmayınız! Sizden kim visal yapmak isterse, sahursuz visal yapsın' buyurmuştur.[483]
[472] Buhârî, 1990; Müslim, 1137.
[473] Buhârî, 1997.
[474] Ebû Dâvûd, 2401.
[475] Buhârî, 1985; Müslim, 1144.
[476] Buhârî, 1984; Müslim, 1143.
[477] Tirmizî, 681; Ebû Dâvûd, 2317; Nesâî, 4/153; İbn Mâce, 1645.
[478] Buhârî, 1914; Müslim, 1082.
[479] Buhârî, 1979; Müslim, 1159.
[480] Müslim, 1162; Ebû Dâvûd, 2408; Nesâî, 4/207.
[481] İbn Useymin, Şerhu'l-Beykûmyye, 22-24.
[482] Buhârî, 1966; Müslim, 1103.
[483] Buhârî, 1967; Ebû Dâvûd, 2344.