hafız_32
Sat 20 November 2010, 01:59 pm GMT +0200
Oruç Adabı
1. Sahur Yapmak: Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Sahur yapınız. Kuşkusuz sahurda bereket vardır [414] buyurmuştur. Az veya çok bir miktar yemek yenmesi veya bir yudum su içilmesiyle sahur yapılmış olur. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'bir yudum suyla dahi olsa, sahur yapınız [415] buyurmuştur.
Sahuru geciktirmek müstehaptır. Zeyd bin Sabit (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ue sellem)'le birlikte sahur yaptık. Sonra Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) kalktı ve namaz kıldı'; Enes; «Ezân'la sahur arasında ne kadar süre vardı?» diye sordu, «elli ayet (okuyacak) kadar» dedi.[416]
Hatırlatma:
Fecrin doğusuyla birlikte sabah ezan okunurken, sahura devam eden ve elinde yiyecek veya içecek bir şey bulunan kişi, elindeki lokmasını yer, suyunu içer. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve seîlem); 'biriniz ezam işittiğinde, ihtiyacını giderene kadar elindeki kabı bırakmasın' buyurmuştur.[417]
2. Boş ve lüzumsuz davranışlardan, kötü sözlerden, yalan ve benzeri şeylerden sakınmak: Ebû Hureyre (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ue sellem); «biriniz oruçlu olduğu zaman, kötü söz söylemesin, bağırıp-ça-ğırmasın, cahilce davranmasın. Şayet biri ona, kötü söz söylerse veya kavga edecek olursa, ona; «ben oruçluyum, desin» buyurdu'. [418]
Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve seİlem); Yalan sözü bırakmayan ue yalanla hareket eden kimsenin yemeyi-içmeyi terk etmesine [orucuna], Allah'ın ihtiyacı yoktur [419] buyurmuştur.
3. Cömert Davranması ve Kurana Yoğunlaşması: İbn Abbâs (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'İyilik yapmada insanların en cömerdi, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) idi. En cömert olduğu zaman ise, Ramazanda, Cibril aleyhisselam ile buluştuğu zamandı. Ramazan bitinceye kadar, her gece Cibril'le buluşur ue ona Kurân'ı okurdu. Cibril aleyhisselam ile buluştuğu zamanlarda, esen rüzgârlardan daha cömert olurdu.[420]
4. Güneş batışıyla birlikte iftar yapmada acele etmek: Sehl bin Sa'd (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ue sellem) «iftar yapmada acele davrandıkları sürece, İnsanlar hayır üzere olurlar.[421]
5. Oruç Açarken Dua Etmek: İbn Ömer (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) iftar edeceği zaman, «susuzluk gitti, damarlar nemlendi ve inşallah sevâb hâsıl oldu» derdi.[422]
6. Orucu, taze veya kuru hurmayla, ya da suyla açmak: Enes (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem), akşam namazını kılmadan önce bir kaç taze hurma, eğer hurma yoksa kuru hurma ile iftar ederdi; o da olmazsa bir kaç yudum su içerdi.[423]
[414] Buharı, 1923; Müslim, 1095.
[415] İbn Hibbân, 1923; Müslim, 1095.
[416] Buhârî, 1921; Müslim, 1097.
[417] Ebû Dâvûd, 2350; Hâkim. 1/426; Sahih hadistir.
[418] Buhârî, 1904; Müslim. 1151.
[419] Buhârî, 1903; vdğ.
[420] Buhârî, 6; Müslim, 2308.
[421] Buhârî, 1957; Müslim, 1098.
[422] Ebû Dâvûd, 2340.
[423] Ebû Dâvûd, 2356; Tirmizî, 692.
1. Sahur Yapmak: Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Sahur yapınız. Kuşkusuz sahurda bereket vardır [414] buyurmuştur. Az veya çok bir miktar yemek yenmesi veya bir yudum su içilmesiyle sahur yapılmış olur. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'bir yudum suyla dahi olsa, sahur yapınız [415] buyurmuştur.
Sahuru geciktirmek müstehaptır. Zeyd bin Sabit (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ue sellem)'le birlikte sahur yaptık. Sonra Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) kalktı ve namaz kıldı'; Enes; «Ezân'la sahur arasında ne kadar süre vardı?» diye sordu, «elli ayet (okuyacak) kadar» dedi.[416]
Hatırlatma:
Fecrin doğusuyla birlikte sabah ezan okunurken, sahura devam eden ve elinde yiyecek veya içecek bir şey bulunan kişi, elindeki lokmasını yer, suyunu içer. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve seîlem); 'biriniz ezam işittiğinde, ihtiyacını giderene kadar elindeki kabı bırakmasın' buyurmuştur.[417]
2. Boş ve lüzumsuz davranışlardan, kötü sözlerden, yalan ve benzeri şeylerden sakınmak: Ebû Hureyre (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ue sellem); «biriniz oruçlu olduğu zaman, kötü söz söylemesin, bağırıp-ça-ğırmasın, cahilce davranmasın. Şayet biri ona, kötü söz söylerse veya kavga edecek olursa, ona; «ben oruçluyum, desin» buyurdu'. [418]
Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve seİlem); Yalan sözü bırakmayan ue yalanla hareket eden kimsenin yemeyi-içmeyi terk etmesine [orucuna], Allah'ın ihtiyacı yoktur [419] buyurmuştur.
3. Cömert Davranması ve Kurana Yoğunlaşması: İbn Abbâs (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'İyilik yapmada insanların en cömerdi, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) idi. En cömert olduğu zaman ise, Ramazanda, Cibril aleyhisselam ile buluştuğu zamandı. Ramazan bitinceye kadar, her gece Cibril'le buluşur ue ona Kurân'ı okurdu. Cibril aleyhisselam ile buluştuğu zamanlarda, esen rüzgârlardan daha cömert olurdu.[420]
4. Güneş batışıyla birlikte iftar yapmada acele etmek: Sehl bin Sa'd (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ue sellem) «iftar yapmada acele davrandıkları sürece, İnsanlar hayır üzere olurlar.[421]
5. Oruç Açarken Dua Etmek: İbn Ömer (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) iftar edeceği zaman, «susuzluk gitti, damarlar nemlendi ve inşallah sevâb hâsıl oldu» derdi.[422]
6. Orucu, taze veya kuru hurmayla, ya da suyla açmak: Enes (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem), akşam namazını kılmadan önce bir kaç taze hurma, eğer hurma yoksa kuru hurma ile iftar ederdi; o da olmazsa bir kaç yudum su içerdi.[423]
[414] Buharı, 1923; Müslim, 1095.
[415] İbn Hibbân, 1923; Müslim, 1095.
[416] Buhârî, 1921; Müslim, 1097.
[417] Ebû Dâvûd, 2350; Hâkim. 1/426; Sahih hadistir.
[418] Buhârî, 1904; Müslim. 1151.
[419] Buhârî, 1903; vdğ.
[420] Buhârî, 6; Müslim, 2308.
[421] Buhârî, 1957; Müslim, 1098.
[422] Ebû Dâvûd, 2340.
[423] Ebû Dâvûd, 2356; Tirmizî, 692.