saniyenur
Thu 22 December 2011, 10:25 pm GMT +0200
25- Ölü Hayvan Derilerinin Tabaklamak Suretiyle Temizlenmesi
269- Abdullah İbn Abbâs (r.anhümâ)'dan rivayet edilmiştir:
“Meymûne'nin azadlı bir cariyesine, bir koyun sadaka olarak verilmişti. Bir süre sonra koyun öldü. Resulullah (s.a.v.), koyunun yanından geçerken:
“Onun derisini alsanız da tabaklayıp sonra da ondan faydalaıısanız ya!” buyurdu. Oradaki sahabiler:
“Bu koyun kendiliğinden ölmüştür” dediler. Resulullah (s.a.v.):
“Ölmüş hayvanın ancak etini yemek haramdır” buyurdu.[409]
Açıklama:
Bu hadis; ölmüş bir hayvanın sadece etini yemenin haram olduğunu, derisinin ise tabaklanmak suretiyle helal olduğunu belirtmektedir.
Ayrıca bu hadise hükümce aykırı olan hadisler de rivayetler edilmiştir. Bu iki tür rivayet arasındaki zıtlığı gidermek için; olumlu rivayetler, tabaklandıktan sonra kullanılmasının helal olduğuna ve olumsuz mahiyetteki rivayetlerin ise tabaklanmadan önce faydalanma ile kullanılmasının yasak olduğu şeklinde yorumlanmıştır.
Ayrıca bu hadis, ölmüş bir hayvanın bütün kısımlannın haram olduğunu ifade eden;
“Size ölmüş hayvan (=leş) haram kılındı” [410] mealindeki ayetin genel olan hükmünü tahsis ederek tabaklanmış derisini kullanmanın helal olduğunu bildirmektedir.
Ebu Hanîfe'ye göre; domuzdan başka bütün hayvanların leşlerinin derileri tabaklanmak suretiyle temizlenmiş olur.
270- Ebu'l-Hayr'dan rivayet edilmiştir:
“İbn Va'le es-Sebâiyye üzerinde bir kürk görmüştüm. Ona dokundum. İbn Va'le der ki:
“Ona neden dokunuyorsun? Ben, Abdullah İbn Abbâs'a (bunu) sorup:
“Biz, Mağrib'te bulunuyoruz. Yanımızda Berberiler ile Mecusiler'de var. Bazen onların kestikleri bir koçu bize getirip veriyorlar. Biz de onların kestiklerini yemeyiz. Yine bize, içine hayvan yağı koydukları tulumları da getiriyorlar. Bu tulumlardan bir şeyler yiyip içebilir miyiz?” dedim. Bunun üzerine Abdullah İbn Abbâs şu cevabı verdi:
“Biz bu meseleyi Resulullah (s.a.v.)'e sorduk.” O da:
“Derinin tabaklanması, onun temizlenmesidir” buyurdu. [411]
Açıklama:
Tabaklama, yaş derinin üzerine toprak döküp veya deriyi toprağa gömüp yada güneşe koyup veyahut değişik bir şekilde kurutup murdar kokusunu gidermek ve onu fesat hükmünden çıkarmakla olur.
Tabaklama suretiyle deri, temizlenmiş olur. Tabaklanmamış deri, pis ve necistir. Ebu Hanife'ye göre; domuz dışında ölmüş bütün hayvanların derileri, tabaklanmak suretiyle derisi temizlenmiş olur.
[409] Buhârî, Zekat 61, Büyü' 101, Zebâih 30; Ebu Dâvud, Libas 41, 4120, 4121; Tirmizî, Libas 7, 1727, 1728; Nesâı, Fera' 9; İbn Mâce, Libas 25, 3609; Muvatta', Sayd 17; Dârimî, Edahi 20, 1991, Büyü' 35, 2574; Ebu Avâne, Müsned, 1/211; İbn Hibbân, Sahih, 1282.
[410] Bakara: 2/173, Mâide. 5/3, Nahl: 16/115.
[411] Ebu Avâne, Müsned, 1/212.