sumeyye
Mon 30 July 2012, 04:17 pm GMT +0200
2- Ödenecek Keffaret Sayısı: [833]
a) Hanefi Mezhebi içinde, yeminlerin çoğalması hâlinde kef-faretlerin sayısıyla ilgili iki görüş bulunmaktadır:
(1) Ebu Hanife ve Ebu Yusuf’a göre, her yemin için ayrı keffaret ödenir.
(2) eş-Şeybanî'ye göre yemin keffaretleri çoğalınca, bir keffaretle hepsi ödenmiş olur. Muhtar görüş de budur.
b) Şafiî Mezhebine göre, yemin keffareti, kasame yemini ile dört yeminin ve -gamûs yemini için, çoğalan sayıda keffaret ödenir.
c) Malikî Mezhebine göre, hüküm ayrıntılıdır:
(1) Yeminle, hinsin tekrarı kastedilirse, keffaret sayısı da artar,
(2) Hinsin tekrarının sadece sözden değil de örften alınmış olması -msl., bir daha vitri terketmeyeceği şeklindeyse- keffaret sayısı da artar,
(3) Aynı konudaki yemini tekrar edip, keffaretin de çoğalmasına niyet; pekiştirme kastedilirse keffaretler çoğalmaz; çeşitli konulardaki yeminlerde ise -msl. “vallahi yemeyeceğim, içmeyeceğim...”- keffaret çoğalır, ancak yeminin yeniden yapılması kastedilirse meşhur görüşe göre çoğalmaz.
(4) Çoklu olarak tekrarı gösteren sözle yemin -msl. “şunu yaparsam, yeminler veya keffaretler olsun”- edince, -fazlasına niyet edilmediyse- üç keffaret gerekir.
(5) Yemin sözünün, dilin yapısı gereğine bağlı olarak tekrarı göstermesi halinde de, keffaret sayısı artar.
d) Hanbelî Mezhebine göre, yemin tekrar edildiğinde, birincinin keffareti ile ikincininki aynı cinsten olursa -msl. “vallahi yemeyeceğim, içmeyeceğim, giymeyeceğim” şeklindeyse- ve adağa yemin edildiğinde yemin tekrarlanırsa, bir keffaret ödenir; ayrı cinsten ise-msl., biri “Allah'a yemin ederim,” öteki “zıharsa”- ayrı ayrı keffaret ödenir. Sebebi aynı olay için yemini tekrarlayana bir keffaret gerekir.
[833] Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, s. 310; Cezîrî, Fame, c. II, s. 85-87.