ezelinur
Sat 19 June 2010, 06:22 pm GMT +0200
Nimetullah Camisi (Ak Cami)
Nimetullah Camisi (Ak Cami)
Şanlıurfa Nimetullah Mahallesi’nde bulunan bu caminin yapım kitabesi günümüze gelememiştir. Bu bakımdan yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber bazı kaynaklara dayanılarak Urfa Sancak Beylerinden Nimetullah Bey tarafından 1500 yıllarında yaptırıldığı sanılmaktadır. Cami Nimetullah Bey’in soyundan Nimetullah bin Asker tarafından 1722 yılında onarılmıştır.
Cami geniş bir avlu içerisinde olup, bu avluya batı ve güney yönündeki kapılardan girilmektedir. Avlunun çevresinde medrese odaları ile kuzeyinde Nimetullah Bey (1521) ile Ali Bey İbn-i Lütfi Bey’in (1594) türbesi bulunmaktadır.
Caminin önünde birbirlerine yuvarlak kemerlerle bağlı altı sütunun taşıdığı beş bölümlü bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Bunun ortadaki bölümü kubbeli, yanlardaki bölümleri de çapraz tonozludur. Giriş kapısı beş dilimli kemerlidir. Anıtsal bir görünümü vardır. Girişin her iki yanında küçük mihraplar ve pencereler sıralanmıştır.
Plan düzeni Edirne Üç Şerefeli Cami’nin planına benzemektedir. Kesme taştan altıgen dayanaklı plan şemasına göre yapılmıştır. İbadet mekânını örten kubbe kuzey ve güney yönünde duvarlara, doğu ve batıda da birer payeye oturmaktadır. Kubbe yanlara doğru ikişer küçük kubbe ile genişletilmiştir. Giriş kapısının ekseninde bulunan mihrap iç içe geçmiş sekizgen geometrik kompozisyonlardan meydana gelmiştir. Üzeri mukarnaslı olarak sonuçlanan mihrabın çevresinde yine mukarnaslı bir friz dolaşmaktadır. Bu mihrabın bir benzeri Şanlıurfa’daki Yusuf Paşa ve Hizanoğlu camilerinde de görülmektedir.
Caminin kuzeybatı köşesindeki minaresi kesme taş kaideli, silindirik gövdeli ve tek şerefelidir. Urfa minareleri arasında en yüksek bir örnek olan bu minarenin gövdesi biri burma, diğeri de yatay olmak üzere frizlerle üç bölüme ayrılmıştır.