hafiza aise
Thu 25 November 2010, 10:35 am GMT +0200
Namazı Bozan Durumlar
Aşağıda sayılan durumlardan birisi gerçekleştiğinde namaz bozulur ve iade edilmesi gerekir. Bunlar;
1. Abdestin Bozulduğu Kanaatinin Kesinleşmesi:
Namazda abdestiyle ilgili endişelendiğini şikâyet eden kişiye, Rasu-lullah (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'bir ses veya koku hissetmediğin sürece namazdan ayrılma [641] buyurmuştur.
2. Hiçbir Mazeret Olmaksızın Namazın Şartlarından Veya Rükûnlanndan Birini Terk Etmek:
Namazını yanlış kılan kişiye; 'dön ve namazım (yeniden) kıl Çünkü sen namaz kılmadın buyurmuştur. Namazın şartları ve rükûnları daha önce zikredilmişti.
3. Bilerek Yiyip İçmek:
İbniu'I-Munzir; 'Farz namazda bilerek bir şey yiyen veya içen kimsenin namazının bozulacağı ve onu iade etmesi gerektiği konusunda ilim ehli icmâ etmiştir' der.
Alimlerin çoğu, nafile namazların da bu gibi durumlarda bozulacağını söylemişlerdir. Çünkü farzı bozan her şey, nafilenin de bozulmasına neden olur.
4. Bilerek Konuşmak:
Zeyd bin Erkam (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Bizler namazda konuşurduk. Bizden herkes yanında bulunan arkadaşıyla namaz esnasında konuşurdu. Daha sonra «...gönülden boyun eğerek Allah için namaza durun» âyeti nazil oldu ve 'susmamız emredildi; [konuşmamız yasaklandı.[642]
Hatırlatma:
Namazda unutarak veya namazda konuşmanın hükmünü bilmeden konuşmak, namazı bozmaz. Muâviye bin el-Hakem (radiyallâhu anh)'m, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) ile birlikte namaz kılarken aksıran ve «elhamdülillah» diyen kişiye, «yerhamukellâh» demesi; orada bulunanların kendisine bakması üzerine, kendisinin de; «eyvanlar, anam! Neden bana bakıyorsunuz?» deyişiyle İlgili rivayet, bu konuda delildir. Çünkü namazda konuşmasına rağmen, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) onun namazının bozulduğunu söylememiş, iade etmesi gerektiğini emretmem iştir. Çünkü Muâviye bu hükmü bilmiyordu. Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) ona; «hiç kuşkusuz bu namazda, insanların sözlerinden hiçbir şey uygun düşmez. Namazda sadece teşbih, tekbir ve Kuran kıraati olur» buyurmuştur. [643]
5. Sesli Gülmek:
Namazda sesli gülmenin, namazı bozduğu konusunda, İbniu'l-Munzir 'âlimlerin icmâ ettiğini' naklet-miştir. Namazda gülmek, konuşmaktan daha çirkindir. Çünkü gülmek, namazı hafife almayı, namazı oyun ve eğlence edinmeyi beraberinde getirir.
Gülmenin namazı bozduğu hususunda, birçok sahabeden -Allah onlardan razı olsun- rivayetler nakledilmiştir.
Hatırlatma:
Namazda gülümsemekle 'namaz bozulmaz'. Ancak mazeretsiz olarak namazda gülümsemek 'mekruhtur'. Câbir (radiyallâhu anh); Tebessüm etmeyle namaz bozulmaz. Ancak sesli gülmek namazı bozar.[644]
[641] Buhârî, 137; Müslim, 361.
[642] Buhârî, 1200; Müslim, 539. [konuşmamız yasaklandı] ifadesi Müslim'de geçmektedir.
[643] Müslim, 537.
[644] İbni Ebî Şeybe, 1/387; Abdurrezzâk, 2/378; Hasen senetle rivayet edilmiştir.
Aşağıda sayılan durumlardan birisi gerçekleştiğinde namaz bozulur ve iade edilmesi gerekir. Bunlar;
1. Abdestin Bozulduğu Kanaatinin Kesinleşmesi:
Namazda abdestiyle ilgili endişelendiğini şikâyet eden kişiye, Rasu-lullah (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'bir ses veya koku hissetmediğin sürece namazdan ayrılma [641] buyurmuştur.
2. Hiçbir Mazeret Olmaksızın Namazın Şartlarından Veya Rükûnlanndan Birini Terk Etmek:
Namazını yanlış kılan kişiye; 'dön ve namazım (yeniden) kıl Çünkü sen namaz kılmadın buyurmuştur. Namazın şartları ve rükûnları daha önce zikredilmişti.
3. Bilerek Yiyip İçmek:
İbniu'I-Munzir; 'Farz namazda bilerek bir şey yiyen veya içen kimsenin namazının bozulacağı ve onu iade etmesi gerektiği konusunda ilim ehli icmâ etmiştir' der.
Alimlerin çoğu, nafile namazların da bu gibi durumlarda bozulacağını söylemişlerdir. Çünkü farzı bozan her şey, nafilenin de bozulmasına neden olur.
4. Bilerek Konuşmak:
Zeyd bin Erkam (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Bizler namazda konuşurduk. Bizden herkes yanında bulunan arkadaşıyla namaz esnasında konuşurdu. Daha sonra «...gönülden boyun eğerek Allah için namaza durun» âyeti nazil oldu ve 'susmamız emredildi; [konuşmamız yasaklandı.[642]
Hatırlatma:
Namazda unutarak veya namazda konuşmanın hükmünü bilmeden konuşmak, namazı bozmaz. Muâviye bin el-Hakem (radiyallâhu anh)'m, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) ile birlikte namaz kılarken aksıran ve «elhamdülillah» diyen kişiye, «yerhamukellâh» demesi; orada bulunanların kendisine bakması üzerine, kendisinin de; «eyvanlar, anam! Neden bana bakıyorsunuz?» deyişiyle İlgili rivayet, bu konuda delildir. Çünkü namazda konuşmasına rağmen, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) onun namazının bozulduğunu söylememiş, iade etmesi gerektiğini emretmem iştir. Çünkü Muâviye bu hükmü bilmiyordu. Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) ona; «hiç kuşkusuz bu namazda, insanların sözlerinden hiçbir şey uygun düşmez. Namazda sadece teşbih, tekbir ve Kuran kıraati olur» buyurmuştur. [643]
5. Sesli Gülmek:
Namazda sesli gülmenin, namazı bozduğu konusunda, İbniu'l-Munzir 'âlimlerin icmâ ettiğini' naklet-miştir. Namazda gülmek, konuşmaktan daha çirkindir. Çünkü gülmek, namazı hafife almayı, namazı oyun ve eğlence edinmeyi beraberinde getirir.
Gülmenin namazı bozduğu hususunda, birçok sahabeden -Allah onlardan razı olsun- rivayetler nakledilmiştir.
Hatırlatma:
Namazda gülümsemekle 'namaz bozulmaz'. Ancak mazeretsiz olarak namazda gülümsemek 'mekruhtur'. Câbir (radiyallâhu anh); Tebessüm etmeyle namaz bozulmaz. Ancak sesli gülmek namazı bozar.[644]
[641] Buhârî, 137; Müslim, 361.
[642] Buhârî, 1200; Müslim, 539. [konuşmamız yasaklandı] ifadesi Müslim'de geçmektedir.
[643] Müslim, 537.
[644] İbni Ebî Şeybe, 1/387; Abdurrezzâk, 2/378; Hasen senetle rivayet edilmiştir.