sumeyye
Thu 13 September 2012, 12:38 pm GMT +0200
Namaz Açısından: [84]
(a) Hanefî ve Malikî Mezheblerine göre, kaza namazları, vaktinde nasıl kılmıyorsa, kazada da aynen öyle kılınır, ancak eda vaktindeki özür kalkınca kaza vakti esastır. Meselâ yolculukta kazaya kalan namaz iki rekat, kıraati açık veya gizli yapılan namaz kaza edilirken de buna göre kaza edilir.
(b) Şafiî ve Hanbelî Mezheblerine göre, esas olan vakittir: Kazaya kalan namaz gece kılınırsa kıraati açık, gündüz kılınırsa gizli yapılır. Yolculukta kazaya kalan namaz, yine yolculukta kaza edilirse iki, fakat kendi yerinde kaza edilirse dört rekât olarak kılınır.
(c) eş-Şafiî’ye göre, namaz, her zaman dön iekât olarak kaza edilir, iki rekâtliler ise aynen kaza edilir.
(d) Caferi Mezhebine göre, kısa veya tam kılma seçeneği olan Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebî’de kazaya kalan namazların kazası buralarda kılınırsa da seçimlidir. Başka yerde kaza edilirse, ihtiyaten kısa kılınırlar.
Mükellef Açısından:
Kaza namazlarının mükellef açısından kılınması tertib sahibi olup olmamaya göre değişiktir;
Tertip Sahipleri:
I. Tanımı:
Muntazaman namaz kılıp, kazaya kalan namaz sayısı arka arkaya, yani günlük olarak veya bütün hayatı boyunca toplam olarak altıyı bulmayan kimselere Tertip Sahibi (Sahibu’t-Tertib veya Ehlu’t-Tertib) adı verilir. Arka arkaya veya toplam olarak altı vakit namazı kazaya kalan kimseler tertip sahibi olma özelliğini kaybederler. Aynı şekilde üzerinde çok sayıda kaza namazı olan kimsenin bunları beşten aşağıya indirmesi tertip sahibi olmayı gerektirmez, tamamını kılmak gerekir.
[84] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 144; Şeybânî, el-Câmiu's-Sagir, s. 106; Serahsî, age, c. I, s. 244- c II, s. 87-89; Tahâvî, Muhtasar, s. 29; Kâsânî, BS, c. I, s. 247; Nevevî, Mecmu, c. III, s. 75; İbn Kudâme, Mugnî, c. 1, s. 607-613; Şevkânî, es-Sumûtu'z-Zehebiyye, 75; Cezîrî, Fame, c. I, s. 492; Humeynî, age, s. 73 (3). 73-74 (5-6), 8.