sumeyye
Fri 29 January 2010, 09:55 pm GMT +0200
Müşriklerin Ambargosu
Müşriklerin Hâşim ve Muttalib Oğullarına İçtimaî ve İktisadî Ambargo Uygulamaları
Hâşim ve Muttalib oğullarının Müslüman olan ve olmayanlarının tümünün Şı´b´da toplandıklarını ve Peygamberimiz (a.s.)ı korumaya azmettiklerini görünce,[1] Kureyş müşrikleriyle Kinane´ler,[2] Mekke´nin yukarı tarafında, kabirler yanındaki[3] "Kinane oğullarının Hayf´ı" diye anılan Muhassab´da[4] toplandılar.[5]
Hâşim oğulları ile Muttalib oğullarına karşı:[6]
1- Öldürmek için[7] Peygamberimiz (a.s.) kendilerine[8] teslim edilinceye kadar, Haşim oğullarından gelecek barış dileği asla kabul edilmemek,
2- Kendilerine acınmamak.[9]
3- Onlara kız vermemek, onlardan kız alınmamak,[10]
4- Onlara birşey satmamak.[11]
5- Onlardan birşey satın almamak.[12]
6- Onlarla oturmamak, görüşmemek,[13] konuşmamak,[14]
7- Onların evlerine girmemek[15] üzere, küfür üzerinde[16] aralarında andlaştılar.[17] Kararlaştırıpüzerinde andlaştıklan bu maddeleri bir sahifeye yazdılar.[18] Sahifenin üzerine üç mühür bastılar.[19]
Verdikleri sözlerinde durmalarını sağlamak için de,[20] onu Kabe´nin içine astılar.[21]
Bu sahifeyi yazan, Mansur b. İkrime idi.[22]
Sahifeyi yazdığı gün,[23] Peygamberimiz (a.s.) dua edince,[24] Mansur´un eli[25] çolak oldu,[26] kurudu.[27]
Bunun üzerine, Kureyş müşrikleri aralarında:
"Hâşim oğullarına zulmettik de,[28] işte bakınız! Mansur b. İkrime musibete uğradı!" demeye başladılar.[29]
Bu zulüm sahifesinin Ebu Cehil´in anası,[30] veya halası Ümmü´l-Cülas´ın[31] ve daha başkalarının yanında bulundurulduğu da rivayet edilir.[32]
Sanıldığına göre; sahifenin şahıslar yanında bulunduruluşu, Kabe´nin içine asılısından önce idi .[33]
[1] Ebu Nuaym, Delâilü´n-nübüvve, c. 1, s. 273, Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve, c. 2, s. 312, İbn Seyyid, Uyûnu´l-eser, c. 1, s. 126,Zehebî, Târîhu´l-islâm, s. 221, E bu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 84, Halebî, İnsânu´l-Uyûn, c. 2, s. 26.
[2] Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 237, Buharı", Sahih, c. 2, s. 158, Müslim, Sahih, c. 2, s. 952, Beyhakî, Sünenü´l-kübrâ,c. 9, s. 160, Ebu´l-Ferec İ bn Cevzî, el -Vefa, c. 1, s. 199, Halebî, İnsâ nu´l-Uyûn, c. 2, s. 25, Zürkânî, M evâhibu1 l-ledün niye Şerhi, c. 1 ,s. 278.
[3] Diyarbekrî, Hamis, c. 1, s. 297, Halebî, İnsânu´l-Uyûn, c. 2, s. 25.
[4] Muhassab; Mekke ile Mina arasında bir yer olup, Mina´ya Mekke´den daha yakındı r. (Yakut, Mu´cemu´l-büldân, c. 5, s. 62).
[5] Ahmed b.Hanbel, c. 2, s. 237, Buhârî, c. 2, s. 158, Müslim , c. 2, s. 952, E bu´l-F erec, c. 1, s. 199, İbn Haldun, Târîh, c. 2,ks. 2, s. 9, Halebî, c. 2, s. 25, Zürkânî, c. 1, s. 278.
[6] İbn İshak, İbn Hişam, c.1 ,s.375, Ahmed b. Hanbel.c. 2,s. 237, Buhârî, c. 2, s. 158, Müslim, c. 2, s. 952, Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 234, Taberî, Târîh, c. 2, s. 225, Ebu Nuaym, c. 1 , s. 273, Beyhakî, c. 2, s. 312, Ebu´lFerec, c. 1, s. 199, İbn Esîr, Kâmil,
c. 2, s. 87, İbn Haldun, c. 2,ks. 2, s. 9, Diyarbekrî, c. 1, s. 297.
[7] E bu Nuaym, c. 1, s. 273, Beyhakî, c. 2, s. 312, İbn Seyyid, c. 1, s. 126, Zehebî, s. 221 , E bu´l-Fidâ, c. 3, s. 84, Kastalâni,Mevâhibu´l-ledünniye, c. 1, s. 67, Diyarbekrî, c. 1, s. 297, Halebî, c. 2, s. 25.
[8] Ahmed b. Hanbel, c.2,s. 237, Buhârî, c. 2, s. 158, Müslim, c. 2, s. 952, Ebu Nuaym, c . 1, s. 273, Beyhakî, c. 2, s. 312,Ebu´l-Ferec, c. 1, s. 197, İbn Kayyım , Zâdü´l-mead, c. 2, s. 51 , 221, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 84, Kastalâni, c. 1, s. 67. Diyarbekrî, c. 1, s.297, Halebî, c. 2, s. 25.
[9] Ebu Nuaym , c. 1, s. 273, Beyhakî, c. 2, s. 312, İbn Seyyid, c. 1, s. 126, Zehebî, s. 221, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 84, Halebî, c. 2,s. 25.
[10] İbn İshak, İbn Hişam , c. 1, s. 375, İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 1, s. 188, Ahm ed b. Hanbel, c. 2, s. 237,
Buhârî, c. 2, s.158, Müslim, c. 2, s. 952, Taberî, c. 2, s. 225, Ebu´l-Ferec, c. 1, s. 197, İbn Esîr, c. 2, s. 87, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 86, Kastalâni, c. 1,s.67, Halebî, c. 2, s. 25.
[11] İbn İshak, İbn Hişam, c. 1 , s. 375, İbn Sa´d, c. 1, s. 188, Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 237, Buhârî, c. 2, s. 158, Müslim, c. 2,s. 952, Belâzurî, c. 1, s. 234, Taberî, c. 2, s. 225, Ebu Nuaym, c. 1 , s. 273, Beyhakî, c. 2, s. 312, İbn Hazm, Cevâmiu´s-Sîre, s. 64,Ebu´l-Ferec, c. 1,s.197, İbn Esîr, c. 2, s. 83, İbn Kayyım, c. 2, s. 51, İbn Seyyid, c. 1, s. 1 26, Zehebî, s. 221, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 84,İbn Haldun, c. 2, ks. 2, s. 9, Kastalâni, c. 1, s. 67, Diyarbekrî, c. 1, s. 297, Halebî, c. 22, s. 25.
[12] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c.1, s. 375, İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 1, s. 188, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 237,Buhârî, Sahîh.c. 2, s. 158, Müslim, Sahîh, c. 2, s. 952, Taberî, Târîh, c. 2, s. 225, Ebu´l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 197, İbnEsîr, Kâmil, c. 2, s. 87, Ebu´l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 197, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 87, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 86, Kastalâni,Mevâhibu´l-ledünniye, c. 1, s. 67, Halebî, İnsânu´l-Uyûn, c. 2, s. 25.
[13] İbn Sa´d, Tabakât, c. 1, s. 188, Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 234, Ebu Nuaym, Delâilü´n-nübüvve, c. 1, s. 273, Beyhakî,Delâil, c. 2, s. 312, İbn Haim, Cevâmiu´s-Sîre, s. 64, İbn Usdu´l-gâbe, c. 1, s. 26, İbn Kayyım, Zâdü´l-mead, c. 2, s. 51, Zehebî,Târîhu´l-islâm, s. 221, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 84, İbn Haldun, Târih, c. 2, ks. 2, s. 9.
[14] İbn Sa´d, Tabakât, c. 1, s. 188, Belâzurî, c. 1, s. 234, İbn Hazm, s. 64, İbn Esîr, c. 1, s. 26, İbn Kayyım, c. 2, s. 51, İbnHaldun, c. 2, ks. 2, s. 9.
[15] Ebu Nuaym, c.1, s. 273, Beyhakî, c. 2, s. 312, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 84.
[16] Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 237, Buhârî, c. 2, s. 158, Müslim, c. 2, s. 952, Ebu Nuaym, c.1 , s. 273, Beyhakî, Sünenü´l-kübrâ,c. 9, s. 160, Ebu´l-Ferec, c.1, s. 199.
[17] İbn İshak, İbn Hişam, c. 1, s. 375, Ahmed b. Hanbel, c. 2, s. 237, Buhârî, c. 2, s. 158, Müslim, c. 2, s. 952, Taberî, c. 2, s.225, Ebu Nuaym , c. 1, s. 273, Beyhakî, Sünen, c. 9, s. 160, Ebu´l-Ferec, c. 1, s. 199.
[18] İbn İshak, İbn Hişam, c.1, s. 375-376, İbn Sa´d, c.1, s. 208-210, Belâzurî, c. 1, s. 234, Taberî, c. 2, s. 225, Ebu Nuaym,c. 1, s. 273, Beyhakî, Delâil, c . 2, s. 312, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 87, İbn Kayyım, c. 2, s. 51, İbn Seyyid, c. 1, s. 126, Zehebî, s. 221 ,Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 86, İbn Haldun, c. 2, ks. 2, s. 9, Kastalâni, c. 1, s. 67, Diyarbekrî, c. 1, s. 297, Halebî, c. 2, s. 25.
[19] İbn Sa´d, Tabakât, c.1, s. 209.
[20] İbn İshak, İbn Hişam, c. 1,s.376, Taberî, c. 2, s. 225, İbn Esir, c. 2, s. 87, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 86, Halebî, c. 2, s.25.
[21] İbn İshak, İbn Hişam, c. 1,s.376, İbn Sa´d, c.1, s.
[22] İbn İshak, İbn Hişam, c.1 ,s. 376, İbn Sa´d, c.1, s. 209, Belâzurî, c. 1, s. 235, Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 31, Taberî, c. 2, s. 229, Süheyli, Ravdu´l-ünüf, c. 3, s. 352, İbn Kayyım, c. 2, s. 51, E bu´l-F idâ.c. 3, s. 86, Suyûtî, Hasâisü´l-kübrâ, c.1, s. 377, Kastalâni, c. 1, s. 67, Diyarbekrî, c. 1 , s. 297.
[23] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c.1, s. 376, Belâzurî, c. 1, s. 235, Yâkubî, c. 2, s. 31 .
[24] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c.1, s. 376.
[25] İbn İshak, İ bn H i sam, Sîre, c. 1, s. 376, İ bn S a´d, Tabak âtü´l -k übrâ, c. 1, s. 209, Bel âzu rî, E nsâbu´l -eşraf, c. 1, s. 235, Taberî,Târîh, c. 2, s. 229, Ebu Nuaym, Delâilü´n-nübüvve, c. 1, s. 278, Süheyli, Ravdu´l-ünüf, c. 3, s. 352, İbn Kayyım, Zâdü´l-mead, c. 2,s. 51, İbn Seyyid, Uyûnu´l-eser, c.1, s. 129, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 86, Kastalâni, M evâhibu´l-ledünniye, c.1, s.
67, Diyarbekrî, Hamis, c. 1, s. 297.
[26] İbn İshak, İbn Hişam, c.1 ,s. 376, İbn Sa´d, c.1, s. 209, Belâzurî, c. 1, s. 235, Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 31, Taberî, c. 2, s.229, Ebu Nuaym, c.1, s. 278, Süheyli, c. 3, s. 352, İbn Kayyım, c. 2, s. 51, İbn Seyyid, c. 1, s. 129, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 86, Suyûtî,Hasâisü´l-kübrâ, c. 1, s. 377, Kastalâni, c. 1, s. 67, Diyarbekrî, c. 1, s. 297.
[27] Suyûtî, Hasâisü´l-kübrâ, c. 1 , s. 377.
[28] Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 86, Suyûtî, Hasâisü´l-kübrâ, c. 1, s. 375.
[29] İbn Sa´d, Tabakât, c. 1, s. 209, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 86, Suyûtî, c. 1, s. 377.
[30] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 235.
[31] İbn Sa´d, Tabakât, c. 1, s. 209.
[32] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c.1, s. 235.
[33] Halebî, İnsânu´l-Uyûn, c. 2, s. 25.
M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 2/81-83.