sumeyye
Tue 11 September 2012, 03:58 pm GMT +0200
B. Mükellef:
a) Unutma:
(a) Hanefî ve Hanbelî Mezhebleri ile Zeydiye’nin Hâdeviye koluna göre, namaza ait olmayan sözler, unutarak bile konuşulsa, namazı bozar.
(b) Şafiî Mezhebine göre, örfen az olarak nitelendirilen ve altı kelimeden meydana gelen konuşmalar namazı bozmaz. Çok olan konuşma konusunda, eş-Şafiî’den her iki görüş de nakledilmiştir. [232]
(c) Malikî Mezhebine göre, örf bakımından az olarak nitelendirilen namazla ilgisi olmayan sözler, onu bozar. Bu konuda, belli bir ölçü yoktur.
b) Bilgisizlik:
(a) ÜM’e göre, her ne sebeple olursa olsun, namazı bozduğunu bilmeyerek konuşmak namazı bozar.
(b) Şafiî Mezhebine göre, korku, malî yetersizlik veya bakmakla mükellef olduklarının geçim sıkıntısına düşecekleri endişesi ile uzakta bulunan bilginlerin yanına gidememek, ya da müslümanlığı yakın zamanda kabul etmek şartıyla namazı bozmaz.
c) İkrah:
Namazdayken ikrah (zorlama ve baskı) ile konuşan kimsenin namazı DM’e göre de bozulur.
d) Uykuda Konuşma:
(a) ÜM’e göre, abdesti bozmayacak şekildeki uyku halinde konuşma, namazı bozar.
(b) Hanbelî Mezhebine göre, bu durumdaki konuşma namazı bozmaz.
Evzafye göre, bir nefsi (canı) kurtarmak veya büyük bir iş için konuşmak namazı bozmaz; Malik’e göre namazı düzeltmek için kasıtlı konuşmak namazı bozmaz; eş-Şafiî’ye göre unutma dışında her konuşma namazı bozar; Ebu Hanife’ye göre bütün konuşmalar namazı bozar. [233]
[232] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 93; Kâsânî, BS, c. I, s. 233.
[233] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 93.