sumeyye
Sun 10 April 2011, 02:27 pm GMT +0200
Muaykıb1[1153]
Nesebi: Muaykıb b. Ebi Fatıma Devs kabilesinden Ezdî. Abdi Şems oğullarının anlaşmalısı. (Mekke döneminin başlarında müslüman oldu.) İkinci Habeşistan hicretine gidenlerden. Kendi Nebi (s.a.v.)'le sohbeti olan ashabındandır. İbnu Mende onun Bedir harbine katıldığını söyler.
(Vakidi der ki: Muaykıb İslama girdikten sonra Mekke'den ayrıldı. Kimi Habeş'e gitti kimi de yurduna gitti der. Daha sonra Hayber fet-hedilirken Ebu Musa el-Eş'ari'nin kendi kavmini getirdiğinde onunla beraber Medine'ye geldi ve Hayber'in fethine katıldı.)[1154]
Muaykıb (r.a.) Peygamberimizin yüzük işini deruhte etmişti.[1155] Hz. Ebu Bekir'le Hz. Ömer onu Hazine'nin başına getirmişlerdi.
Onun Peygamberimizden nakledip bize ulaşan iki hadisi vardır. (Birisi "Rasulullah'ın yüzüğü üzeri gümüş kaplama demirden idi." diğeri de "Namaz kılarken secde edeceği yeri temizlemeye çalıştığını gören Peygamberimiz ona "Namaz kılarken yeri temizleme, illa mecbur isen bir kere taşlan al!" hadisidir.)[1156]
Kendisinden torunu İyas b. El-Haris b. Muaykıb, oğlu Muhammed b. Muaykıb ve Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf'ın rivayeti vardır.
(Burada İbni Sa'd'ın anlattığı Zehebi'nin atladığı önemli bir hadiseyi naklediyorum:
. -Mahmud b. Lebîd anlatıyor: Ürdün'deki Cüraş şehrine gelmiştim. Orada bana Abdullah b. Ca'fer'in Peygamber (s.a.v.)'den "Cüzzam hastalığından yırtıcı hayvandan kaçtığınız gibi kaçın." Hadisini Cüzzama tutulan Muaykıb hakkında söylediğini anlattılar. Medine'ye gelişimde bunu Abdullah'a sordum, o da "Vallahi yalan ben böyle bir hadis söylemedim. Ancak Muaykıb'in bu hastalıktan ağrısı çok artmıştı. Hz. Ömer ona su ikram eder ve içip de elinden bardağı alınca onun ağzını değdiği yere dikkat eder öyle içerdi. Anladım ki Ömer (r.a.) bunu bulaşıcı hastalıktan bir şey kapmamak için yapıyordu. Hz. Ömer ona her Inruftan ilaç ve doktor getirtirdi. Bir gün Yemen'den iki tedavici gelmişti. Hz. Ömer onlara da bunu söyleyince "Bu hastalığı tam iyileştirecek bir şey bilmiyoruz ama biz hastalığı durdurup iler-lelmeyecek birşey biliyoruz." dediler. Hz. Ömer de "Vallahi hastalığı dondurup ilerletmiyorsa bu bile muazzam bir sonuç" dedi. Adamlar da Han/ula (bizde Ebu Cehil karpuzu) denen elma büyüklüğünde kıpkırmızı dışı aynen karpuz kokusu ve tadı çok kötü) karpuzda toplatıp ortasından keserek Muaykıb'ın ayağının altını bunlarla ovaladılar. Biri bilince diğerini alıp ovmaya devam ettiler. Nihayet Muaykıb (in burnundan acı yeşil bir su gelmeye başladı. Adamlar da "Artık hastalığı ilerlemez!" dediler. Vallahi ölene kadar onun hastalığı ilerlemeden öyle knldı.) (Yine İbni Sa'd der ki:
-Ömer (r.a.) Harice b. Zeyd ve arkadaşlarını yemeğe çağırdı. Orada Muaykıb da vardı. Onlar Muaykıb'ı görünce hastalık bulaşır diye korktular. Ömer onu sen sadece önünden ye! Vallahi senden başka biri olsaydı aynı tabakta yemek yemezdik. Aramızda da en az bir mızrak boyu mesafe olurdu." dedi.)[1157]
Ebu Üseyd Es-Saîdî[1158]
Nesebi: Malik b. Rabia el-Bedin b. Âmir b. Avf b. Harise b. El-Hazrec b. Saide. Künyesi Ebu Üseyd. Ashabın büyüklerinden, başta Bedir olmak üzere bütün savaşlarda bulunmuştur. Ömrünün sonlarına doğru gözleri görmez oldu. (Fetih günü Saide oğullarının bayraktarı o idi.)
Kendisinden Efendimizden rivayet ettiği hadisler vardır. Kendisinden de oğullan Münzir, Zübeyr ve Hamza, Enes b. Malik, Abbas b. Sehl b. Sa'd es-Saidî, Ebu Seleme b. Abdurrahman, kölesi Ali b. Ubeyd es-Saidî, Abdulmelik b. Said b. Süveyd, Kurra b. Ebi Kurra, Yezid b. Zeyd el-Medenî'nin rivayetleri var.
Halife ve diğerleri Ebu Useyd'in hicri kırkıncı yılda öldüğünü söylerler ki doğru olan da budur.[1159]
El-Medâinî ise "Altmışıncı yılda öldü." der. İbni Mende "altmış beş yılında" derken Ebu Hafs el-Fellas ise otuzuncu yılda öldü." demektedir.
İbni Sa'd der ki: Benî Saide'nin Fetih günü bayraktarı o idi. Bana Muhammed b. Ömer el-Vakidî anlattı ki: Bana Übey b. Abbas b. Sehl, babası Abbas'tan "Ben Ebu Üseyd'i gözü kör olduktan sonra görüm. Boyu kıp kısa, ak saçlı, ak sakallı biri idi." dediğini nakletti.[1160]
İbni Aclan, Ubeydullah b. Ebi Rafi'in "Ben Ebu Useyd'i bıyığını kısaltırken gördüm. Ama tıpkı kazımanın kardeşi gibi kısaltıyordu." dediğini anlatır.[1161]
İbni Ebi Zi'b, Osman b. Ubeydullah'tan naklediyor: Ben Ebu Üseyd Ebu Katade, İbni Ömer ve Ebu Hüreyre'yi gördüm. Biz askerî birlikte iken yanımıza gelmişlerdi. Onlardan Safran (parfüm) kokusu geliyordu. Bununla onlar sakallarını boyarlardı.[1162]
Abdurrahman b. Gasil, Hamza b. Ebi Üseyd ile Zübeyr b. El-Münzir b. Ebi Üseyd'den nakleder: Onlar Üseyd öldüğü zaman parmağından altın bir yüzük çıkarmışlar. Üseyd Bedr'e katılanlardan idi.[1163]
(Vakidi'den) Rivayet olunduğuna göre Useyd'in cemaat yılı denen hicri altmışıncı yılda yetmiş sekiz yaşında Medine'de öldüğü, kendisinin Medine ve Bağdat'ta sülalesi olduğu söylenir.[1164]
[1153] Muaykıb için bkz: İ. Sa'd 47116-118; Vakidi s. 721; İbni İshak, es-Siyer 227; Halife, Tabakat 13, 123; El-Muhabber 127; Buhari, Kebir 8/52, 53; Tarihi İbni Maih 2/578
İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 413-414
[1154] İ. Sa'd 4/117
[1155] Ebu Davud 4228, Nesai, Müctebâ 8/175
[1156] Buhari, Salat 21/8 no 1207; Müslim, Mesacid no 546, 47, 49; Ebu Davud 946; îTirmizi 380; Nesai 3/7; İbni Mace 1026; Taberani, Kebir 20/351; Abdurrezzak, Musannef 2406; Beyhaki, Süneni Kübra 2/284; İbni Huzeyme 895, 915; İ. Ebi Şeye 2/411; Müsned 3/426, 5/425
[1157] I. Sa'd 4/117, 118
İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 415-416
[1158] Ebu Üseyd: Vakidi, Meğazi (fihrist); İbni Sa'd 3/557, 558; Tabakalı Halife 97; Muhabbar 95, 298; Müsned 3/496; Y. B. Main Tarih 2/347; Fesevî 1/344, 442, 2/467, 3/25; Ebu Zür'a, Tarih 1/491
[1159] Halife b. Hayyat, Tabakat s. 97; İbni Sa'd 3/558
[1160] İbni Sa'd 3/558
[1161] İbni Sa'd 3/558
[1162] İbni Sa'd, Tabakat 4/558
[1163] İbni Sa'd, Tabakat 4/558
[1164] İbni Sa'd, Tabakat 4/552
İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 416-417