sumeyye
Sun 13 February 2011, 01:08 pm GMT +0200
Melekî Ve Hayvanı Güçlerin Bir Araya Gelmesi:
Melekî ve hayvânî güçlerin bir araya gelmesi de iki şekil üzere olur:
1. Bazen zıtlaşarak bir araya gelirler. Bu durumda her biri kendi gereklerini talep uğrunda yeterli gücü gösterir, amaçlarını ve fıtrî özelliklerini gerçekleştirmek için son derece hırslı bulunur. Kuşkusuz bu durumda aralannda çatışma doğacak ve bunun tabiî sonucu olarak da hangisi üstün gelirse kendisini gösterecek, diğerinin etkileri ortadan kalkacaktır.
2. Bazen de uzlaşarak birleşeceklerdir. Melekî kuvvet gerçek taleplerinden biraz fedakarlık yapacak ve biraz aşağıya inecektir. Akıllı olma, cömertlik, iffet, genel çıkarları şahsî çıkarlara tercih, peşin nazlarla yetinmeksizin geleceğin de düşünülmesi, her alanda temizliğin sevilmesi.., gibi asıl amaçlarına yakın bulunan şeyleri istemekle yetinecektir.
Hayvânî kuvvet de biraz yükselecek ve re’y-i küllîye fazla uzak olmayan, ona zıd da düşmeyen şeyleri isteyecek ve böylece aralannda anlaşma gerçekleşecek, çatışma içermeyen bir uyum sağlanacaktır.
Melekî kuvvetle hayvânî kuvvetten her birinin ve bunların birleşme hallerinin iki uç noktası bir de orta hali vardır, ayrıca uç taraflara ya da orta noktaya yakın olan haller bulunur.
Melekî Kuvvetle Hayvânî Kuvvetin Birleşme Hallerinin Şekilleri:
Böylece sonsuz nitelikte haller bulunur. Ancak kendi hükümleriyle müstakil bulunan ve başkalarının da bilinmesinde esas alınan haller sekiz tanedir. Bunlar, çatışma halindeki birleşme haliyle, uzlaşmalı birleşme halinin dörde ayrılması sonucunda ortaya çıkar. Bunlar şunlardır:
Kuvvetlerin çatışma halindeki birleşmeleri şöyle olur:
1. Üst melekî güç, ifrat haldeki hayvânî güçle birleşebilir.
2. Üst melekî güç, zayıf haldeki hayvânî güçle birleşebilir.
3. Alt melekî güç ifrat haldeki hayvânî güçle birleşebilir.
4. Alt melekî güç zayıf haldeki hayvânî güçle birleşebilir.
Uzlaşmalı birleşme hali de, bu saydığımız dört şekil üzere olabilir ve böylece hepsi sekiz kısım eder.
Bunlardan her birisinin kendisine ait bir hükmü vardır ki, bunlar farklılık arzetmez. Kim onların hükümlerini öğrenmeye muvaffak olursa, pek çok şüphe ve tereddütten kendisini kurtarmış ve rahatlamış olur.
Biz burada bunlardan sadece bu kitapta ihtiyaç duyacağımız bazı şeyleri zikredeceğiz.
Ağır riyazet altına girmeye en çok ihtiyacı bulunan kimseler, hayvanı gücü güçlü olan, özellikle de bu gücü, melekî gücüyle çatışma halinde bulunanlardır.
Kemâl mertebesine ulaşmada en şanslı olanlar, üst melekî güce sahip olanlardır. Ancak bunlardan hayvani gücüyle uzlaşmalı olanlar amel ve âdâb bakımından daha güzeldirler. Çatışmalı olanlar ise, eğer hayvani gücün tesirinden kendilerini kurtarırlarsa ilim bakımından daha üstün olurlar, fakat amel ve âdaba fazla ilgi göstermezler.
(Cihad ve benzeri kahramanlık isteyen) büyük işlere en az önem verenler, hayvani gücü zayıf olanlardır. Ancak bunlar üst melekî güce sahipse, her şeyi sırf Allah’a teveccüh için terkederler. Alt melekî güce sahip biriyse, eğer hayvani gücün tasallutundan kurtulursa herşeyi âhiret için bırakır, aksi takdirde tembellikten ve rahatına düşkünlüğünden bırakır.
(Kahramanlık isteyen) büyük işlere en atılgan olanlar, hayvânî gücü aşırı olanlardır. Ancak bunlar üst melekî güce sahipse, re’y-i külliye uygun düşen başkanlık, yöneticilik gibi işlere çok yatkın olurlar.
Bunlardan alt meîekî güce sahip bulunanlar savaş, ağır yük taşıma gibi şeylerin altına gözlerini kırpmadan girerler. Bunlardan kuvvetleri çatışmak olanlar, eğer hayvânî gücün tesirine girerlerse sadece dünya işleriyle uğraşırlar. Melekî güç üstün gelirse dinî işlerle, nefsi olgunlaştırmakla ve onu her türlü meşgalelerden tecrid etmekle uğraşırlar.
Uzlaşmalı olanlar, bunların her ikisiyle de uğraşırlar ve her ikisini de birden ele alırlar.