müzzemmil
Wed 14 September 2011, 08:43 pm GMT +0200
Mekkede İnip Medinede Yürürlüğe Giren Ayetler
Ayetlerden bazıları, Mekkede inmiş ve fakat, onlara uyulmasına Medinede başlanmıştır. Bu gecikmeli uygulama, hiç şüphe yok, ilâhî vahyin bir telkiniyle geciktirilmiştir. Esasen devlet hayatında da bu tür gecikmeli uygulamaları görmekteyiz. Nitekim çıkan bazı kanunlar, kabullerinden hayli müddet sonra mer'iyete girmek üzere çıkarlar. [854]
Zekâta Ait Uygulama
Mekkede inmiş bulunan bir çok ayetler, namazla birlikte zekâtın da eda edilmesini emrederler. Halbu ki Sahabei Kiram, mallarının, muayyen bir nisbetteki kısmını zekât olarak değil, ellerindeki mallarının, bâzıları hepsini, bâzıları ise daha azmi sadaka olarak dağıtırlardı. Bu tutum, 113. sırada inen Tevbe Süresindeki 60. ayet ininceye kadar devam etti. Meali şudur :
“Sadakalar, Allâh'dan bir farz olarak ancak fakirler, miskinler, sadaka üzerine (toplamaya) memur olanlar, kalpleri kazanılmak istenenler, köleler, esirler, borçlular, Allah yolunda ve (muhtaç) yolcular içindir.»
Görüldüğü gibi, zekat verme emri Mekkede indiği halde, Medineye hicretten çok sonra farz kılınmıştır. [855]
Ezana Ait Uygulama :
Namaz vakıtlarında ezan okunma keyfiyeti, Medinede meşru kılınan bir ibadettir. Halbu ki Ezan okunmasını telkin eden şu mealdeki ayet Mekkede inmiştir :
“Allah'a davet edenden ve iyi amelde bulunandan, ben şüphesiz Müslümanlardanım diyenlerden daha güzel sözlü kimdir?.»[856][857]
Fitreye Ait Uygulama :
Merhum ve meşhur tefsirci Zerkeşî “Burhan» ında, Fitrenin Mekkede inen şu mealdeki ayetle vacib olduğunu yazar:
“Muhakkak (malen ve bedenen) iyice temizlenen ve Rabbinin adını zikredip de namaz kılan kimse, umduğuna kavuşacaktır.» [858]
İbni Ömer (r.d.) de, meali yazılan bu ayetle vacip olduğunu ve indiğinde Mekkede Bayram diye bir günün bulunmadığını rivayet eder. Bu rivayeti, Beyhakî ve Bezzar da yazarlar. [859]
[854] Ahmet Gürkan, Kur’an’ın Nasih Ve Mensuh Ayetleri, Yeni İlahiyat Kitabevi, Ankara, 1980: 274-275.
[855] Ahmet Gürkan, Kur’an’ın Nasih Ve Mensuh Ayetleri, Yeni İlahiyat Kitabevi, Ankara, 1980: 275.
[856] Fussilet: 41/33.
[857] Ahmet Gürkan, Kur’an’ın Nasih Ve Mensuh Ayetleri, Yeni İlahiyat Kitabevi, Ankara, 1980: 275.
[858] Âlâ: 87/14,15.
[859] Ahmet Gürkan, Kur’an’ın Nasih Ve Mensuh Ayetleri, Yeni İlahiyat Kitabevi, Ankara, 1980: 275-276.