neslinur
Tue 3 August 2010, 11:06 pm GMT +0200
İsrail, Türkiye’nin kararlı tutumunun ardından pes ederek, Mavi Marmara baskınını soruşturacak uluslararası komisyona evet dedi. Komisyonun ilk toplantı 10 Ağustosta yapılacak
İsrail hükümeti, Gazze’ye yardım götüren başta Mavi Marmara gemisinin de içinde bulunduğu filoya düzenlenen ve 9 Türk’ün hayatını kaybettiği baskınla ilgili olarak uluslararası bağımsız soruşturma açılmasına ‘evet’ dedi. İsrail kabinesinin “Yediler” olarak adlandırılan dar kapsamlı bakanlarıyla yapılan değerlendirmede, BM’nin baskınla ilgili uluslararası soruşturma açılması önerisinin kabul edilmesinde mutabık kalındı. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun da, yazılı açıklama yaparak, İsrail’in soruşturma önerisini kabul ettiğini, Yeni Zelanda’nın eski Başbakanı Goeffrey Palmer ve Kolombiya Devlet Başkanı Alvaro Uribe’nin başkanlık edeceği 4 kişilik heyette bir Türk ve İsrailli temsilcinin yer alacağı belirtti. Ban, açıklamasında kurula ilişkin mutabakatın, bu yoğun istişare görüşmeleri ve hafta sonunda yapılan “son dakika görüşmeleri” sonucunda sağlandığını belirtti.
SORUŞTURMA TARAFSIZ OLMALI
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İsrail Silahlı Kuvvetleri’nin operasyonlarıyla ilgili olarak BM soruşturmasını kabul eden ilk başbakanı oldu. Dışişleri Bakanlığı da, karardan duyulan menuniyeti ifade ederken, yürütülecek soruşturmanın BMGK Başkanlık Açıklaması’nın lafzı ve ruhuyla bağdaşır şekilde, uluslararası standartlara uygun, süratli, tarafsız, muteber ve şeffaf bir nitelik taşımasının zorunlu olduğunu kaydetti.
İSRAİL ABD’DEN İSTEDİĞİNİ ALAMADI
ABD’nin, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun tarafından yapılan öneriyi kabul etmesi için İsrail’e baskı yaptığı, ayrıca Netanyahu’nun kararını bu hafta içinde açıklamasının beklendiği ifade ediliyor. Önceleri İsrail’in, Obama yönetiminin Ban Ki-mun’un’un önerisini
hasıraltı etmesi için Netanyahu’ya yardımcı olacağını umduğu, ancak ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Susan Rice’ın, İsrail’e öneriyi kabul etmesi için baskı yapılmasını istediği hatırlatılıyor. Kaynaklar, Rice’ın bir soruşturma komisyonu kurulmasının “BM içinde ABD çıkarları açısından hayati önem taşıdığını” vurguladığını belirtiyorlar. Komisyon, çalışmalarına ancak bu her iki ülkede yapılan soruşturmaların tamamlanmasından sonra başlayacak.
Saklayacak birşeyimiz yok
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, bağımsız soruşturmayı kabul etmelerinye ilgili açıklamasındada, İsrail’in ‘saklayacak birşeyi olmadığnı’ ve yardım gemilerine müdahaleyle ilgili gerçeklerin uluslararası kamuoyunca bilinmesini istediklerini söyledi. AP ajansı ise, İsrail’in soruşturma heyetini kabul etmesiyle, BM’ye yönelik on yıllardır devam eden geleneksel tutumundan koptuğu yorumunu yaptı.
TÜRKİYE’NİN TALEPLERİ KARŞILANIYOR
Kanlı baskınının ardından Türkiye’nin İsrail ve uluslararası toplumdan talepleri de bir bir gerçekleşiyor. Türkiye, hiçbir vatandaşın sorgulanmamasını istedi, kimse sorgulanmadı. Gözaltındakilerin ‘derhal’ serbest bırakılmasını isteyen Türkiye’nin bu talebi üzerine tanınan sürede herkes bırakıldı.
Türkiye, İsrail’in alıkoyduğu gemilerin serbest bırakılmasını istedi, İsrail iade edileceğini açıkladı. Türkiye, Gazze’ye ambargonun kalkmasını şart koştu, İsrail ambargoyu ilk kez hafifletti. Türkiye, olay sonrası dünyayı tepkiye çağırdı, Güvenlik Konseyi başkanlığı baskını kınandı. Türkiye, BM İnsan hakları Konseyi’nden araştırma komisyonu kurmasını istedi, kuruldu. Ankara, ilişkilerin düzelebilmesi için özür ve tazminat taleplerinde de ısrar ediyor.
Hukukun üstünlüğü için çok önemli adım
• Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İsrail’in Mavi Marmara gemisine düzenlediği operasyonla ilgili kurulan BM soruşturma komisyonunun, uluslararası hukukun üstünlüğünü teyit edeceğini söyledi. Davutoğlu, BM Güvenlik Konseyi Başkanlık açıklamasında, Türkiye’nin talepleri ve 15 Güvenlik Konseyi üyesinin mutabakatı doğrultusunda bazı hususların dile getirildiğini hatırlattı. Bunlar arasında, tarafsız ve objektif bir uluslararası komisyon oluşturulmasının da yer aldığını kaydeden Davutoğlu, olayda uluslararası hukuk ihlalinin söz konusu olduğunu belirtti.
ERDOĞAN DAHA ÖNCE ÖRENDİ
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı da, Genel Sekreter Ban Ki Mun’un açıklamasından önce haberdar eden Davutoğlu şöyle devam etti: “Bu konu, Türkiye ile İsrail arasında ikili bir konu olmanın çok ötesinde önem taşıyor. Açık bir uluslararası hukuk ihlali söz konusu. Bu hukuk ihlalinin uluslararası toplum tarafından da soruşturulması gerekir. 8 Türk vatandaşı, 1 Türk ve ABD vatandaşının uluslararası sularda bir saldırı sonucu öldürülmüş olmaları, mutlaka uluslararası toplumca hesabı sorulması gereken bir durumdu”. Davutoğlu, kurulun ilk toplantısının 10 Ağustosta yapılmasının beklendiğini, ön raporunu ise 15 Eylülde sunacağını, bunların Türkiye’nin talepleri doğrultusundaki tarihler olduğunu bildirdi.
Türkiye’yi Sanberk temsil edecek
Yeni Zelanda eski Başbakanı Geoffrey Palmer’in başkanlığındaki komisyonda ABD, BM, Türkiye ve İsrail’den temsilciler görev alacak. Davutoğlu, komisyona Türkiye’den katılacak kişinin, “tecrübeli bir diplomat olacağını” belirtirken, bu ismin emekli Büyükelçi Özden Sanberk olacağı öğrenildi.
Star