seymanur K
Wed 14 September 2011, 10:59 am GMT +0200
Dünya Ve Ahırete Ait Maslahat Ve Mefsedetleri Bilme
Ahiret maslahat ve mefsedetleri ve bunlara götüren yollar ancak şeriatla bilinebilir. Herhangi bir şeyin maslahat mı mefsedet mi olduğu şer'î delillerle öğrenilir. Bu deliller de Kitap, sünnet, icma, muteber kıyas ve doğru istidlaldir.
Dünyaya ait maslahat ve mefsedetler ile bunlara götüren yollar ise ihtiyaç, tecrübe, adet ve muteber kanaat gibi delillerle bilinir. Dünyaya dair bir meselenin hükmü bilinemezse bu delillere başvurulur. Bunlar arasında uyum sağlamak, maslahat ve mefsedetlerden hangisinin öncelikle tercih edileceğini tespit etmek için, bu konuda vahiyle beyan edilen bir hüküm olmadığından akla başvurulur ve hükümler buna dayandırılır. Allah'ın, (cc) taab-budî olarak koyup maslahat ve mefsedetlerini kullara bildirmediği hükümler dışındaki tüm hükümler bu prensibe dayanır. Amellerin iyi ve kötü olanı bu şekilde bilinir.
Yaratma, rızık verme, mükellef tutma, mükafat veya ceza verme Allah için zorunlu olmadığı gibi iyi olan maslahatları yapıp kötü olan mefsedetlerden sakınma da O'nun için zorunlu değildir. Ancak bunları yapması O'nun kullarına olan lütfü ve yüceliğind endir. Tam tersini yapmış olsa bile, O'nun yaptığı kötü olmaz. Zira O'na sınırlama getirecek hiçbir güç yoktur.
[Bu Kitabın Yazılış Amacına Dair]
Bu kitabın yazılış amaçlarını şu şekilde sayabiliriz: İnsanların yerine getirmeye gayret göstermeleri için salih amel ve sair davranış ve tasarrufların maslahatlarım, bunun zıddı olan durumları da insanlann sakınmaları için beyan etmek; insanlar haberdar olsunlar diye ibadetlerin maslahatlarını, maslahatlar içinde öncelikle elde edilmesi gerekenleri, mefsedetler içinde ertelenmesi gerekenleri ve insan gücünün yetmeyeceği fiilleri beyan etmek.
Din hem maslahatların elde edilmesi, hem de mefsedetlerin defi açısından tümüyle maslahattır. Allah'ın "ey iman edenler" nidasını duyduğun zaman O'nun Öğüdünü dinle, ya bir hayra teşvik ettiğini veya bir serden sakmdırdığını ya da ikisini bir arada görürsün. Allah (cc) kitabında, kullarının mefsedetlerden kaçınmasına teşvik için kimi hükümlerde mefsedetleri, yine kullarının maslahatları elde etmesini teşvik için de kimi hükümlerde maslahatları açıklamıştır.