sumeyye
Thu 24 March 2011, 05:40 pm GMT +0200
Liânda Şehâdete Ehil Olmayan Erkeğin Durumu:
Koca köle kazf haddine çarptırılmış veya kâfir bir kimse olmak gibi şehâdet ehliyetine sahip değilse, kendisine hadd tatbik edilir:
Kocadaki bir mâni sebebiyle Hânın yapılması mümkün olmadığından, aslî müeyyideye dönülür. Yani kazf haddi tatbik edilir. [72]
Kadında Liâna Mâni Durumun Olması:
Koca şehâdet ehliyetine sahip olduğu halde, kadın kendisine zina iftirasında bulunanların hadde çarptırılın ad iği ki m sele rd ense;
meselâ cariye, kâfir, iftira haddine çarptırılmış, çocuk, deli veya zinâkâr biri ise, kocaya ne hadd tatbik edilir, ne de Hân yaptırılır: Çünkü hadd ve liâna mâni, kadın tarafından gelmektedir ve bu durumda kocasının iddiasını tasdik etmiş gibi olur. Ancak tâzir tatbik edilir: Çünkü kocası ona ezâ etmiş, onu lekelemiştir. Hadd gerekmez, ama bu kapıyı kapatmak için koca tâzir edilir. Kan-kocanm ikisi de zina iftirasında bulunma suçundan cezaya çarptırılmışlardan iseler, o zaman tâzir değil, hadd tatbik edilir. Çünkü bu takdirde kocadan kaynaklanan bir sebeple liâna mâni olunmuş olmaktadır.
Liâna evvelâ kocanın başlaması gerekir. Ama o şâhidlik ehliyetine sahip olmadığı için, Hânı yapamaz. Bunun delili Hz. Peygamber (sas) in şu hadîs-i şerifidir: "Dört erkek vardır ki, onlarla zevceleri arasında Hân yapılmaz; müslüman erkekle evli yahudi ve hıristiyan kadınlar, hür erkekle evli cariyeler, köle ile evli hür kadınlar. 'Başka bir rivayette de şöyle bir ilâve vardır; "Kâfir kadınla evli müslüman erkek ve kâBr erkekle evli müslüman kadın."
Bunun sureti şöyledir; eşlerin ikisi de kâfir olup, bilâhıre kadın müslüman olur da, müslümanlık kendisine teklif edilmezden evvel kocası kendisine iftirada bulunmuş ise, o zaman aralarında Hân yapılmasına gerek kalmaz. [73]
[72] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/211.
[73] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/212.