sumeyye
Tue 31 July 2012, 01:55 pm GMT +0200
2- Allah'a Yeminin Çeşitleri
Lagv Yemini (Yemînu'1-Lagv): [813]
Lagv Yemini (Yemînu'1-Lagv): [813]
Tanımı:
a) Hanefi Mezhebine göre, inandığı veya doğru söylediğini zannettiği konuda yemin edip, yalan söylediği ortaya çıkan veya dil sürçmesiyle yapılan yemin lagv yeminidir. Lagv yemini mazi ve hale ait zamanı içine alır.
b) Şafiî Mezhebine göçe, dil sürçmesi, -hal veya istikbale ait olsa da- hitap ve konuşma sırasında yaygın dil alışkanlığı dolayısıyla lüzumuna inanmaksızın yapılan yemindir.
İmam Malik, el-Muvatta'ında, Hz. Âişe'den dil alışkanlığı dolayısıyla yapılan yeminin lagv yemini olduğunu nakleder.
c) Maliki Mezhebine göre, yemin sırasında kesinlikle veya zann-ı galiple doğru olduğunu bildiği konuda yemin edip, tersi çıkan bu yemin lagv yeminidir.
d) Hanbeli Mezhebine göre, dil alışkanlığıyla (istikbale ait de olabilir), doğru söylediğini zannedip yalan yere yapılan yemindir.
e) el-Hasen b. Ebi'l-Hasen, Katâde ve Mücahid ile Nehaî'ye göre, konunun kesinlikle kendisinin bildiği gibi olduğunu zannedip yemin ettikten sonra tersi çıkan yemin, lagv yeminidir.
f) Maliki hukukçu İsmail el-Kadî'ye göre, lagv yemini gazap halindeyken yapılan yemindir.
g) İbn Abbas'tan nakledildiğine göre, ma'siyet (günah) hakkında yapılan yemin lagv yemini adını alır.
h) Bir gruba göre, şer'an mubah olan bir nesneyi yememeye yemin lagv yeminidir.
Hükmü:
a) Hanefi ve Şafiî Mezheplerine göre, Allah'a yapılan lagv yemini için, ne keffaret gerekir, ne de tevbe edilir. Talâk, itak vb. Allah'tan başkasına yapılan bu çeşit yeminlerde, mahlûfun aleyh yerine getirilir.
b) Maliki Mezhebi içinde, Allah'a ait lagv yemini hakkında iki görüş bulunmaktadır:
(1) Mazi ve hale ait lagv yemini, için keffaret ödenmez, istikbale ait lagv yemini ise olmaz.
(2) Bazı maliki hukukçulara göre, istikbale ait lagv yemini için keffaret ödenir. Talâk, azat, sadaka vb.'ne yeminin gereği yerine getirilir.
c) Hanbeli Mezhebine göre, lagv yemini için keffaret ödenmediği gibi, günahkâr da olunmaz. Adak ve zıhara ait böyle bir yemin, herhangi bir sonuç doğurmaz, talâk ve itaka aitse bunlar gerçekleşir.
[813] Bilmen, HFK, c. VIII, s. 121; Cezîrî, Fame, C. II, s. 58-62; Daroad, age, c. I, s. 548-549; İbn Rüşd, BM, c. I, s. 330-331; Kâsânî, BS, c. III, s. 2-5; Mergınânî, age, e. II, s. 72; Serahsî, age, c.VIII, s. l29-130.