sumeyye
Tue 15 March 2011, 12:30 pm GMT +0200
Kuyuda Ölen Kimsenin Durumu:
Bir kimse kuyuda açlıktan veya üzüntüden dolayı ölürse, o hederdir; kendiliğinden ölmüş gibidir (Ebû Yûsuf, İmam Muhammed): İmam Muhammed dedi ki; 'kuyuyu kazan her iki durumda da mes'ûl olup, tazminat ödemekle mükellef olur.' Ebû Yûsuf dedi ki; 'açlıktan dolayı değil de üzüntüden dolayı ölürse, kuyuyu kazan tazminat öder. Çünkü üzüntü kuyudan ve kuyuya düşmekten kaynaklanmaktadır. Açlığa gelince; bu yemek bulamamaktan dolayıdır. Kuyunun ise, bununla alâkası yoktur.'
İmam Muhammed'in görüşüne göre, açlık da kuyuya düşmekten dolayıdır. Eğer kuyuya düşmeseydi, yemek onun yanında olacak ve aç kalmayacaktı. Ebû Hanîfe'nin görüşüne göre, o kişinin ölümü kuyuya düşmesinden dolayı olmadığı için, kuyuyu kazan mes'ûl olmaz. O, kendi nefsindeki ve bedenindeki bir sebepten, yani açlık ve üzüntüden dolayı ölmüştür. Bunun da kuyuyu kazanla alâkası olmadığı için o, ölen kimsenin ölümüne sebebiyet vermiş olmamaktadır. [27]
Öldürmelerde Keffaret:
Kaste benzer hatâen ve hata yerine geçen öldürmelerden dolayı katilin edâ etmekle mükellef olduğu keffaret; mü'min bir köle azad etmektir. Bunu bulamayanın aralıksız iki ay oruç tutması gerekir: Bu hususda Allah (cc) şöyle buyurmuştur:
“Ölenin ailesine teslim edilecek bir diyet ve mümin bir köleyi azad etmesi gerekir. Bunları bulamayan kimsenin Allah (cc) tarafından tevbesinin kabulü için iki ay peş peşe oruç tutması gerekir.” [28] Keffarette düşkünlere yemek vermek yeterli olmaz. Zira keffaretler ancak nass ile bilinirler ve burada yemek verme hususunda nass yoktur. [29]
[27] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/250-251.
[28] Nisa: 4/92.
[29] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/251.