sidretül münteha
Tue 1 February 2011, 05:08 pm GMT +0200
61. Kurban Etleri
Ulema kurban sahibinin kurbanının etinden bir kısmını yemek, bir kısmını da dağıtmakla emrolunduğunda müttefiktirler. Zira Cenâb-ı Hak,
"Kurbanlarınızdan siz de yiyin ve çaresiz kalmış yoksula da yedirin" [42] ve
"Kurbanlar kesilince onlardan yiyin ve isteyene de, istemeyene de verin" [43] buyurmuştur. Peygamber (s.a.s) Efendimiz de «Yiyin, tasadduk edin ve kendinize kaldırın» [44] buyurmuştur.
Mâlikî mezhebinde, kurban sahibi kurbanının etinden hiç yemeyip hepsini dağıtırsa veyahut hiç vermeyip hepsini yerse caiz midir, yoksa bir kısmını yiyip bir kısmını dağıtmak gerekli midir diye ihtilâf edilmiştir.
îmam Mâlik «Kurban sahibi kurbanının hepsini yiyemediği gibi, hepsini dağıtamaz da, ancak bir kısmım yer bir kısmını dağıtır» demiştir. İbnü'l-Mevvâz ise, «Kurban sahibi muhayyerdir: isterse hepsini yer, isterse hepsini dağıtır, isterse bir kısmını yer, bir kısmını dağıtır» demiştir.
Ulemanın çoğu, «Kurbanı üç bölük yapıp bir bölüğünü yemek, bir bölüğünü dağıtmak, bir bölüğünü kaldırmak müstehabtır» demişlerdir. Mâlikî ulemasından Abdülvehhab, «Kurban sahibinin kurbanından yemesi vacib değildir» demiş ise de mezhebin diğer bazı uleması bunun vücubunu benimsemişlerdir. Zannedersem zahiriler, kurbanın, yukarıda geçen hadisin gerektirdiği üç kısma bölünmeyi benimsemişlerdir.
Benim bildiğime göre, ulema kurbanın etini satmanın caiz olmadığında müttefiktirler. Fakat derisi ve tüyü gibi yenmeyen diğer şeylerinin satılıp satılmadığında ihtilâf etmişlerdir.
Cumhur, «Satılması caiz değildir», Atâ «Caizdir» demişlerdir. îmam Ebû Hanife ise: «Para ile satılması caiz değildir, fakat eşya ile değiştirilmesi caizdir» demiştir. Çünkü ona göre bir şeyi bir başka şeyle değiştirmek o şeyin aynını kullanmak kabilindendir. Kurbanın deri ve tüylerini kullanmanın cevazında ise icma' edilmiştir. Kurban bahsinin ana kaideleri hakkında bu kadar kâfidir. Allah'a hamd ve senalar olsun. [45]
[42] Hacc, 22/28.
[43] Hacc, 22/36.
[44] Buhârî,Edâ/ıf, 173/16, no: 5559.
[45] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/337-338.