hafiza aise
Thu 15 September 2011, 11:10 am GMT +0200
KURALCI BİR ANNE MİYİM?
Nisan 2010 55.SAYI
Ben 3,5 yaşında bir çocuk annesiyim. Eşim kuralcı olduğumu ve kalıplarla çocuk yetiştirdiğimi söylüyor. Oğluma bazı alışkanlıkları kazandırmak için neler yapmalı, nasıl davranmalıyım?
EMEL
Değerli okuyucum,
çocukluk döneminde, 0-6 yaşlar arası, hayatın temel kurallarının öğrenilmesi ve bir takım alışkanlıkların kazanılması açısından önemli yıllardır. Yemekten önce el yıkamak, sonrasında diş fırçalamak, oynadıktan sonra oyuncaklarını toplamak, bir şey isterken rica etmek, yapılan iyiliğe teşekkür etmek, ufak bazı sorumluluklar almak ve bunları yerine getirmek, vaktinde ve kendi yatağında yatmak bunlardan bazılarıdır.
Bizler toplum olarak nasihat etmeyi severiz. “Yap”lar ve “yapma”lar hayatımızı kuşatmıştır. Ancak 0-6 yaş döneminde çocuklar nasihat dinlemekten hiç hoşlanmazlar. Nasihat çocuklar üzerinde etkili olmaz. Nasıl duvara konuşursunuz etkisizdir, çocuklar da böyledir, çoğu zaman sizi anlamazlar.
Kuralları öğretmenin –buna evdeki düzen veya disiplin de diyebilirsiniz- en etkili yolu yaşayarak örnek olmaktır. Çocuklar bu dönemde model alarak, bir başka ifadeyle taklit ederek öğrenirler. Bu sebeple onlara kazandırmak istediğimiz davranışı bizzat hayatımızda uygulamamız etkili olacaktır.
Daha sonra birlikte yapmak, yaparken ne yaptığımızı açıklamak, sonrasında da taktir etmek gerekir. Basit bir örnek; “Tatlım sofra hazır, haydi gel ellerimizi yıkayalım”, “Sağlıklı olmak için yemekten önce ellerimizin yıkanması gerekir”, “Ellerini tek başına ovuşturarak yıkayabiliyorsun, aferin sana” denebilir. Bir müddet sonra el yıkama alışkanlık haline dönüşecektir, alışkanlık haline dönüştükten sonra “Artık sana yemekten önce ellerini yıkamayı hatırlatmam gerekmiyor, bu çok güzel” diyebilirsiniz.
Kuralları şarta bağlamak ise kısa vadede bir çözüm olabilir, ancak bir müddet sonra çocuğunuz aynı yöntemi sizin için uygulamaya başlayacaktır. “Onu yaparım ama sen de bana şunu yaparsan” gibi.
Kurallara ve kalıplara aşırı bağlı kalmak da çocuk eğitiminde etkili yollardan biri değildir. Çocuklar öğrenme aşamasındadırlar. Onlardan mükemmel olmalarını bekleyemeyiz. Mükemmel anneler genellikle mükemmel çocuklar yetiştiremiyorlar ama mutlu anneler genellikle mutlu çocuklar yetiştiriyorlar.
Perihan GÜL