saniyenur
Mon 25 June 2012, 08:46 am GMT +0200
Kocanın Hanımına Karşı Vazifeleri
Peygamber'e göre kocanın hanımına karşı yükümlü olduğu vazifeler şunlardır:
1- Koca, hanımına karşı davranışlarında nazik olmalıdır. Kur'an'da Allahu Teala şöyle buyurmaktadır: "Onlarla güzellikle geçinin. Eğer, onlardan hoşlanmıyorsanız, sabredin, hoşlanmadığınız bir şeyi Allah çok hayırlı kılmış olabilir." (4:19). Peygamber'ın, aile reisi olarak mümtaz vasıflarından biri, hanımlarına karşı davranışta nezaket ve iyiliği esas almış olmasıdır. "Hayırlınız, ehline karşı hayırlı olandır. Ehline karşı en hayırlınız benim." buyurmuşlardır. Veda Haccında büyük bir kalabalığa hitabı ise şöyledir: "Ey insanlar! Kadınların haklarına riayet etmenizi ve bu hususta Allah'tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları Allah'ın emaneti olarak aldınız. Ve onların namuslarını ve ismetlerini Allah adına söz vererek helal edindiniz! Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, onların da sizin üzerinizde hakları vardır. Sizin kadınlar üzerindeki hakkınız, onların aile mahremiyetini sizin hoşlanmadığınız hiç bir kimseye çiğnetmemeleridir. Eğer onlar razı olmadığınız herhangi bir kimseyi aile yuvanıza alırlarsa, onları hafif surette darb ve tahzîr edebilirsiniz! Kadınların da sizin üzerinizdeki hakları, onları giydirmeniz ve helal yoldan yedirmenizdir." (Buharı ye Müslim).
2- Koca, hanımına kin gütmemelidir. Kadının herhangi bir kabahati için ona kindar davranmamalıdır, zira hiç bir erkek ve kadın kusursuz değildir. Peygamber şöyle buyurdu: "Hiç bir mü'min, bir mü'mine kin beslemesin. Eğer onun bir huyunu beğenmiyorsa, bir başka iyi hususiyeti için onunla iyi olsun."
3- Koca, keyfî olarak hanımına karşı sert davranışta bulunmamalıdır. Sert davranış, itaatsizlikle tepki görür. Kadın, erkekten daha hassastır, daha irice bir mizaca sahiptir, çabuk eğilir, birden kırılır ve incinir. Peygamber: "Kadın eğe kemiği gibidir, doğrultmağa kalkarsan kırarsın. Onu bırakırsan, eğri olduğu halde istifade edersin." sözleriyle kadının eğriliğinin fıtrî olduğunu, doğrultmak için ısrar ve zorlamanın, boşa olduğuna dikkat çekmiştir.
4- Koca, hanımına karşı, saldırgan olmamalı, onu dövmemelidİr. Bu, çiftler arasında menfî duygular oluşturur, evliliğin huzurunu ve saadetini yok eder. Peygamber bu telakki ile, bazı fırsatlarda hanımlarını "camdan mâmûl şişeye' benzetmiştir. Aise, Peygamber'ın ne kadın, ne hizmetçi hiçbir kimseyi dövmediğini, "Allah yolunda olmaksızın, hiçbir şeye1 eliyle vurmadığım" belirtir. Kadınların hoşa gitmeyen davranışlarına karşı anlayış ve müsamaha esas olacaktır. Aşın hallerde hafif bir şekilde dövmeye müsaade edilmiştir, fakat asla yüze ve başa vurulmayacağı gibi yaralayacak şekilde cezalandırmaya gidilmeyecektir. Kur'an, dayaktan önce bazı safhaların uygulanmasını emretmektedir. Önce ihtar ve yataktan uzaklaştırma gibi.. Peygamber'in tavsiyesi şöyledir: "Kadınlarınızı, kölenizi döver gibi dövmeyin.."
5- Koca, hanımına sohbet, dinlenme, eğlenme, ferahlatma ve mülatefe için vakit ayırmalıdır. Bu, evlilik bağının daha fazla pekişmesini ve kuvvetlenmesini sağlar. Peygamber'ın bu konudaki uygulamalanna önceki konularda yer yer değinmiştik.
6- Koca, hiç kimsenin, evlilik ilişkilerine müdahale etmesine ve cinsî meselelerinin gizliliğini araştırmasına müsaade etmemelidir. Peygamber şöyle buyurdu: "Kadının zihnini, kocası aleyhine ifsad eden kimse bizden değildir." "Hiçbir erkeğe, hanımını niçin dövdüğüne dair soru sorulmayacaktır."
7- Yiyecek, giyecek ve mesken ihtiyacını karşılamak kocanın üzerine bir borçtur. Kur'an'da şöyle buyruluyor: "O mallarla onları besleyin, giydirin ve onlara güzel söz söyleyin." (4:5) "Erkekler kadınlar üzerine yöneticidirler. Çünkü erkekler (kadınlara).mallarından harcamaktadırlar." (4:34). Evlilik ilişkisi için çok genç olmadıkça veya asi olmadıkça kansını korumak kocası üzerine bir yükümlülüktür. Hanımının giyecek ve yiyeceği kocasının gelirine uygun olarak sağlanmalıdır. Peygamber'e soruldu: "Ey Allah'ın Rasulü! Kocanın hanımına karşı vazifeleri nelerdir?" Peygamber şöyle buyurdu: "Sen yiyince ona yedirirsin, giyince ona giydirirsin, yüzüne vurmazsın, onu ne azarlarsın, ne de evinden hariç onu yalnız bırakırsın."
8- Yedirmenin, giydirmenin ve meskenin yanısıra, koca, hanımı için hayırseverlik ve cömertlik sayılacak harcamalar da yapmalıdır. Peygamber şöyle buyurdu: "Erkeğin hanımına harcadığı her şey sadakadır." "Erkek, hanımına su bile içirse onun ecri vardır." "Kıyamet günü kişinin mizanına konacak ilk şey, ailesinin nafakası için harcadıklarıdır." Eve ne zaman bir sey gelse, kocası öncelikle onu hanımına vermelidir.
9- Koca, hanımına İslam'ın temel esaslarım ve sağhkla ilgili önemli bilgileri öğretmelidir.
10- Koca, evlilik sırasında akdolunan sözleşmenin esaslarına uymalı, şayet talep edilirse hanımının mehrini ödemelidir. Aksi taktirde kadın, kocanın evlilik ilişkilerine ve taleplerine karşı durabilir.
11- Bir anda birden fazla hanımı olması halinde, koca, her hanımına arkadaşlığını eşit bölmelidir. Kur'an'da kadınlar arasındaki eşitliğin gözetilmesi üzerine olan ayeti kerimede şöyle buyrulur: "Şayet aralarında adaletsizlik yapmaktan korkarsanız bir tane almalısınız veya sahip olduğunuz ile yetinmelisiniz.." (4:3) Peygamber, bu müsavatı, zahire akseden maddî hususlarda yerine getirmede titizlik göstermiştir. Bu, daha onlara ödenen mehirde başlar. Yiyecek, giyecek, mesken gibi nafakada, sohbet için ayrılan müddette, beraber geçirilen gecede devam eder. Hz. Aişe, "beraber kalma hususunda yaptığı taksimde Peygamber'in hanımlar arasında hiçbirine imtiyaz tanımayıp, hepsine eşit davrandığını" kesin bir dille ifade eder.
12- Koca, hanımını bir hayat ortağı, ahlaksızlığa ve iffetsizliğe karşı bir koruyucu ve sıkıntılarda teselli edici olarak bilmelidir. Bu sebeple Peygamber'e hanımları gerçekten yar ve yardımcı idiler. Peygamber şöyle buyurdu: "En hayırlı mülk; söz ile hatırlanmak, minnettar bir kalb ve kocasına dininde yardımcı mü'min bir kadındır."