sidretül münteha
Fri 11 February 2011, 04:44 pm GMT +0200
1. Kesimden Önce Besmele:
Ulema hayvan keserken besmele çekmenin hükmü hakkında ihtilâi eâip üç çeşit görüşte bulunmuşlardır. Kimisi «Besmele çekmek mutlaka va-cibtir», kimisi «Hatırlanırsa vacibtir, unutulursa vücub sakıt olur» kirpisi de «Sünnet-i Müekkede'dir» demiştir. Birinci görüş zahirilerle Îbn Ömer:, Şa'bî ve îbn Sîrîn'indir. İkinci görüş İmam Mâlik, İmam Ebû Hanife ve Svifyan Sevrî'nindir. Üçüncü görüş de İmam Şâfıi ile tabilerinindir ve îbn Abblas ile Ebû Hüreyre'den de rivayet olunmuştur.
Bu ihtilâfın sebebi, hadis ile Kur'an-i Kerim'in zahiri arasında bulunan çelişmedir. Kur'an delili,
"Allah'ın adı söylenmeksizin kesilen hayvandan yemeyiniz. Şüphe yoktur ki ondan yemek günahtır" 31âyet-i kerimesidir. Bununla çelişen hadis ise, îmari Mâlik'in Hişâm'dan, Hişâm'ın da babasından, «Rasül-i Ekrem (s.a.s)'e 'Kırda oturanlardan kimisi arasım bize et getiriyorlar. Bu etler kesilirken besmele çekilip çekilmediğini bilmiyoruz' diye soruldu. Rasûl-i Ekrem (s.a.s), Siz, üzerine besmele çekin, sonra yiyin' buyurdu» 32 diye rivayet ettiği hadistir.
İmam Mâlik 'Bu hadis İslâmiyet'in başlangıcında varid olmuştur, onun
için âyet ile ne';sholunmuştur' demiştir, imam Şâfîi ise bu görüşe katılmamıştır. Çünkü hadisin zahirinden, Medine'de vurud ettiği anlaşılmaktadır. Âyet ise Mekke'de nazil olmuştur. Bunun için imam Şafii besmeleye dair emri müstehablığa hamletmek suretiyle âyet ile hadisi te'lif etmiştir. Besmele çekmenin vücubunu ve fakat unutulduğu zaman vücubun sakıt olduğunu benimsemiş ol/anlar ise, «Ümmetim üzerinden, yanlışlıkla ve unutarak işlenen günahın sorumluluğu kaldırılmıştır» 33 mealindeki hadise dayanmışlardır. 34
31 En'am, 6/121.
32 Buhârî, Zebâih, 72/21, no: 5507.
33 Ibn Mâce, Talâk, 10/16, no: 2045.
34 İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/355-356.