hafiza aise
Fri 20 May 2011, 10:45 am GMT +0200
2 — Kedi Alım-Satımı:
İkinci Hüküm: Kedinin satışının haram kılınmasıdır. Câbir'in rivayet ettiği sahih ve sarih hadis bunu göstermekte olup,.fetva da buna göre verilmiştir. Kasım b. Asbağ — Muhammed b. Vaddâh — Muhammed b. Âdem — Abdullah b. Mübarek — Hammad b. Seleme — Ebu'z-Zübeyr yoluyla gelen rivayete göre Câbir b. Abdullah kedi ve köpeğin parasını mekruh görmüştür. Ebu Muhammed. Câbir b. Abdullah'ın fetvalarının bu yönde olduğunu ve sahabeden de ona muhalefet eden bir kimsenin bilinmediğini söylemektedir. Ebu Hureyre (r.a.) de aynı şekilde fetva vermiş; Tâvûs, Mücâhid, Câbir b. Zeyd ve ehl-i zahirin tamamı bu fetvayı benimsemiştir. îmam Ahmed'den gelen iki rivayetten biri ile Ebubekir Abdulaziz'in tercihi de bu yöndedir. Bu konudaki hadis sahih olduğu, onunla çatışan başka bir hadis de bulunmadığı için bu görüş doğrudur ve bu görüşü kabul etmek vaciptir.
Beyhakî der ki: Âlimlerden bazıları bu hadisi, kedinin necis olduğuna hükmedildiği zamana hamletmiş ve Hz. Peygamber (s.a.): "Kedi necis değildir."[497] Duyurunca bu hükmün satış konusunda neshedildiğini söylemişlerdir. Bazı âlimler ise aynı hadisi vahşîleşen kediler için geçerli saymışlardır. Aslında hadisin zahirine tâbi olmak evlâdır, imam Şafiî bu konuda vaki olan haberi duysaydı —inşallah— ona tâbi olurdu. Ona tâbi olmayanlar Ebu'z-Zübeyr'in rivayetlerine güvenmeyenlerdir. Daha sonra Ebu Süfyan — Câbir yoluyla tsâ b. Yunus cihetinden, Hafs b. Gıyâs da A'meş ve Ebu Süfyan yoluyla bu hadise mütâbaatta bulunmuşlardır.
Bazıları da bu hadisi sahibi olmayan kediye hamletmişlerdir. Fakat bütün bu yorumların ne dereceye kadar zayıf olduğu açıktır. [498]
[497] Mâlik, 1/23 ; Ahmed, 5/303 ; Ebu Davud, 75 ; Tirmizî, 92 ; Nesâî, 1/55 ; tbn Mâce, 367. Hadisi Ebu Katâde'den rivayet etmişlerdir, isnadı sahihtir. Tirmizî, îbn Hüzeyme, Ibn Hibbân (121), Hâkim (1/159, 160) sahih olduğunu söylemişlerdir, Beyhakî de aynı görüşü, Buhâri, Dârakutni ve Ukaylfden nakletmlştir.
[498] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 6/344-345.
İkinci Hüküm: Kedinin satışının haram kılınmasıdır. Câbir'in rivayet ettiği sahih ve sarih hadis bunu göstermekte olup,.fetva da buna göre verilmiştir. Kasım b. Asbağ — Muhammed b. Vaddâh — Muhammed b. Âdem — Abdullah b. Mübarek — Hammad b. Seleme — Ebu'z-Zübeyr yoluyla gelen rivayete göre Câbir b. Abdullah kedi ve köpeğin parasını mekruh görmüştür. Ebu Muhammed. Câbir b. Abdullah'ın fetvalarının bu yönde olduğunu ve sahabeden de ona muhalefet eden bir kimsenin bilinmediğini söylemektedir. Ebu Hureyre (r.a.) de aynı şekilde fetva vermiş; Tâvûs, Mücâhid, Câbir b. Zeyd ve ehl-i zahirin tamamı bu fetvayı benimsemiştir. îmam Ahmed'den gelen iki rivayetten biri ile Ebubekir Abdulaziz'in tercihi de bu yöndedir. Bu konudaki hadis sahih olduğu, onunla çatışan başka bir hadis de bulunmadığı için bu görüş doğrudur ve bu görüşü kabul etmek vaciptir.
Beyhakî der ki: Âlimlerden bazıları bu hadisi, kedinin necis olduğuna hükmedildiği zamana hamletmiş ve Hz. Peygamber (s.a.): "Kedi necis değildir."[497] Duyurunca bu hükmün satış konusunda neshedildiğini söylemişlerdir. Bazı âlimler ise aynı hadisi vahşîleşen kediler için geçerli saymışlardır. Aslında hadisin zahirine tâbi olmak evlâdır, imam Şafiî bu konuda vaki olan haberi duysaydı —inşallah— ona tâbi olurdu. Ona tâbi olmayanlar Ebu'z-Zübeyr'in rivayetlerine güvenmeyenlerdir. Daha sonra Ebu Süfyan — Câbir yoluyla tsâ b. Yunus cihetinden, Hafs b. Gıyâs da A'meş ve Ebu Süfyan yoluyla bu hadise mütâbaatta bulunmuşlardır.
Bazıları da bu hadisi sahibi olmayan kediye hamletmişlerdir. Fakat bütün bu yorumların ne dereceye kadar zayıf olduğu açıktır. [498]
[497] Mâlik, 1/23 ; Ahmed, 5/303 ; Ebu Davud, 75 ; Tirmizî, 92 ; Nesâî, 1/55 ; tbn Mâce, 367. Hadisi Ebu Katâde'den rivayet etmişlerdir, isnadı sahihtir. Tirmizî, îbn Hüzeyme, Ibn Hibbân (121), Hâkim (1/159, 160) sahih olduğunu söylemişlerdir, Beyhakî de aynı görüşü, Buhâri, Dârakutni ve Ukaylfden nakletmlştir.
[498] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 6/344-345.