müzzemmil
Sat 17 September 2011, 11:30 am GMT +0200
24- Kâf, Zâriyât, Tur, Necm ve Kamer Sûreleri'ndeki Ayetler
a) Kâf Sûresi'ndekî Ayetler
Kâf Sûresinde 39 ve 45. ayetlerin mensuh olduğu kabul edilir.[650] Yaptığımız incelemede bu bilgilerin zayıf nakiller olduğu anlaşılır.[651] Diğer taraftan 39. ayette İslâm'ın güzel hasletlerinden olan sabır tavsiye edilmekte, 45. ayette tebliğ için zorlamanın yapılamayacağı vurgulanmaktadır. Bu emirler iiâhi dinlerin ortak özelliğidir. Allah'tan gelen dinlerde insanların inanmaları için baskı yapılmaz. Baskı İslâm'ın dışında kaian inanç sistemlerinde bulunur. Yanlış inançların ortaya çıkmaması için değişik usul ve metotlarla insanlara kabul ettirilmeye çalışılır. Böylelikle dünyada elde ettikleri nimetlerin devam edeceklerini düşünürler. İslâm ise, insanların hür irade ve düşünce ile inanmalarını arzular. Neshe konu olan ayetlere tebliğ çerçevesinde bakılması gerektiğini düşünüyorum. Ayetlerin anlamlarına, gelen nakillere ve alimlerin yorumlarına bakıldığında neshin olmadığı görülecektir.[652]
b) Zâriyât Sûresi'ndeki Ayetler
Söz konusu sûrede 19, 54 ve 55. ayetler neshe konu olur.[653] Tefsirlerde 19. ayetin zekat ayetiyle, 54. ayetin seyf ayetiyle karşılaştırılması yapılmaya çalışılır. Ayetlerin anlamlarına baktığımızda dilenci hakkında ve tebliğ neticesinde inanmayanları konu edinmektedir. 55. ayette de tebliğin önemi işaret edilmiştir. Müfessirler söz konusu ayetlerin neshi üzerinde durmamışlardır.[654]
c) Tûr Sûresi'ndeki Ayetler
Adı geçen Surede 31 ve 48. ayetler mensuh kabul edilir.[655] Yaptığımız araştırmada bu nakillerin doğruluğunu kanıtlayacak sağlam bilgi bulunamamıştır.[656] Bu haberler konuyla ilgili kitap yazan alimlerin kendi kanaatleridir Yoksa ayetlerde nesih söz konusu değildir.[657]
d) Necm Sûresi'ndeki Ayetler
Necm Sûresi'ndeki 29 ve 39. ayetlerin mensuh olduğu belirtilir.[658] Bu bilgi îbn Abbas'a dayandırılır.[659] Yirmi dokuzuncu ayette Allah'ı anmaktan kaçınanlardan Hz. Peygamberin uzak durması istenmekte, otuz dokuzuncu ayette de insanın çalışmasından bahsedilmektedir. Kur'an'daki benzer ayetlere baktığımızda, insanların çalışmalarının farklı olduğu gözlenir. Kimi insanlar yaptığı her işin neticesini düşünerek yapmakta, bazları da sadece bu dünya için çalışmaktadır. Neshe konu olan ayet bu duruma işaret etmektedir. Buna göre, hiçbir insan başkasının yaptığından sorumlu olmadığı gibi, neticesine de kendisi katlanmak durumundadır.[660] Ayetlerin anlamlarına dikkat edilirse, nesihle bir ilgisinin olmadığı görülür.[661]
e) Kamer Sûresi'ndeki Ayetler
Kamer Sûresinde, "Sen de onlardan yüz çevir; O çağırıcıntn görülmemiş, tanınmamış bir şeye çağırdı gün..."[662] ayetinin mensuh olduğu zikredilmektedir.[663] Taberî ayetin kıyameti ilgilendirdiğini kabul ederek nesih görüşüne katılmaz.[664] Kur'ân ilimleri ve tefsir usulü dışındaki kaynaklarda yukarıda işaret edilen bilgi bulunamamıştır. Dikkat edilirse ayet ahıreti ilgilendirmektedir. Neshin kurallarına göre haber ihtiva eden ayetlerin mensuh olması mümkün değildir.[665]
[650] Bk Hibetullah, Vrk. 41a: İbn Hazm. s. 196.
[651] Bk. Mekki b. Ebî Talip, a.g.e.. s. 417.
[652] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 116.
[653] Bk. Hibetullah. Vrk. 41a; İbn Hazm. s. 196.
[654] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 116.
[655] Bk. Hibetullah, Vrk. 41a.
[656] Bk. Taberi, tefsir. XVII/32; Âlûsî. Tefsir. XVII/36.
[657] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 117.
[658] Bk. Hibetulla, Vrk. 41b; İbn Hazm, s. 197.
[659] Bk. Taberî. Tefsir, XVII/74
[660] Bk. Kuran-. Kerim. Leyi. 92/4-10.
[661] Konuyla ilgili geniş bilgi için bk. Taberî, Tefsir. XVIİ/74. Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 117.
[662] Kur'ân-ı Kerim, Kamer, 54/6.
[663] Bk. Hibetullah, Vrk. 41b; İbn Hazm. s. 197.
[664] Taberi, Tefsir, XVII/88.
[665] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 117.