ayten
Sat 6 November 2010, 12:22 am GMT +0200
10. 2- Kadiyanîlik
“Ahmediye” veya “Mirzaiya” olarak da bilinen Kadıyaniliğin kurucusu Mirza Gulam Ahmed (1839-1908)tir. Hindistan'ın Kadıyan şehrinde 19. Yüzyıl sonlarında ortaya çıkmıştır. Kadıyan Pencap eyaletinin Gurdaspur bölgesindedir. Başlangıçta İslam savunucusu olarak gazetelerde yazdığı yazılarla şöhret bulan Gulam Ahmed, şöhretini Berahini Ahediye isimli eseriyle güçlendirdi. Onun keramet ve kehanetlerinden söz edilir oldu. O vahyin kesilmediğini “Hz. Muhammed'e eksiksiz uyan kişinin onun dış ve iç bütün bilgileriyle donanacağmı, sezgiye dayanan bilgilerinin Peygamberin bilgisini andırdığını, bu yolda pek çok ilham aldığını bildirdi.” [545] Cihadı, barışçıl yöntemlerle yapılacak bir savaş olarak yorumladı. Mücedditliğini ilan etti ve taraftarlarından bir cemaat oluşturdu. Bir süre sonra da Hz. İsa'nın ölmediğini, inançlarını yaymak için Keşmir'e geldiğini ve burada 120 yaşlarında ölerek Srinaga'da gömüldüğünü söyledi. Ahir zamanda gelmesi beklenen mesİh, Hz. İsa değil, Muhammed ümmetinden ona benzeyen birisi olacaktı. Yani Mehdi ve mesih ayrı kişiler değil, aynı kişi olacaktı ve o da kendisi idi. [546] Bir süre sonra da vahiy aldığını, nebi ve resul olduğunu, ancak yeni bir din ve şeriat getirmediğini söyledi. [547] Peygamberliği şeriatlı ve şeriatsız olarak iki guruba ayırıyordu. Hz. Muhammed şeriat getiren peygamberlerin sonuncusu idi, ancak şeriatsız peygamberlik devam ediyordu ve kendisi Muhammed'in kısmi reinkarnasyonu idi. [548] Cebrail'in kendisine tann'dan vahiy getirdiğini, söylüyordu. Yine “Bu aciz, Allah katından şu ümmete sözcü olarak geldi. Sözcü her manasıyla da peygamber demektir. Her ne kadar tam bir nübüvvete sahip değilse de, cüzi bir nübüvvete sahiptir”, diyerek durumunu güçlendirmeye çalıştı.[549] Hindular için de kendisinin Tanrı Krişnanın (Kürşan) avatarası (bedenleşmiş görünüşü) olduğunu açıkladı.
1908 de Ölümünden sonra cemaatında “Nebilik” sorununda .anlaşmazlıklar çıktı. Cemeat Lahor ve Kadıyan kollan biçiminde ikiye bölündü. Kadıyan kolu kendilerine ikinci halife ünvaniyle Gulam Ahmed'in oğlu Mirza Besirüddin Mahmud Ahmed'i (1889-1965) başkan seçtiler. Merkezlerini 1947 de Rabva'ya taşıdı. Gulam Ahmad'in Nebiliğini kabul etmeyenler, Mevlana Muhammed Ahmed'in önderliğinde “Ahmediye Encümen-i İşaat-ı İslam” adıyla bir örgüt kurarak çalışmalarına devam ettiler.
Kadıyaniler çalışmalarını dünyanın çeşitli bölgelerinde aktif misyon faaliyetleriyle sürdürürler. Toplam sayılarının 5-10 milyon kadar olduğu tahmin edilir. [550]