sumeyye
Thu 24 March 2011, 05:38 pm GMT +0200
Kadında Liâna Mâni Durumun Olması:
Koca şehâdet ehliyetine sahip olduğu halde, kadın kendisine zina iftirasında bulunanların hadde çarptırılın ad iği ki m sele rd ense;
meselâ cariye, kâfir, iftira haddine çarptırılmış, çocuk, deli veya zinâkâr biri ise, kocaya ne hadd tatbik edilir, ne de Hân yaptırılır: Çünkü hadd ve liâna mâni, kadın tarafından gelmektedir ve bu durumda kocasının iddiasını tasdik etmiş gibi olur. Ancak tâzir tatbik edilir: Çünkü kocası ona ezâ etmiş, onu lekelemiştir. Hadd gerekmez, ama bu kapıyı kapatmak için koca tâzir edilir. Kan-kocanm ikisi de zina iftirasında bulunma suçundan cezaya çarptırılmışlardan iseler, o zaman tâzir değil, hadd tatbik edilir. Çünkü bu takdirde kocadan kaynaklanan bir sebeple liâna mâni olunmuş olmaktadır.
Liâna evvelâ kocanın başlaması gerekir. Ama o şâhidlik ehliyetine sahip olmadığı için, Hânı yapamaz. Bunun delili Hz. Peygamber (sas) in şu hadîs-i şerifidir: "Dört erkek vardır ki, onlarla zevceleri arasında Hân yapılmaz; müslüman erkekle evli yahudi ve hıristiyan kadınlar, hür erkekle evli cariyeler, köle ile evli hür kadınlar. 'Başka bir rivayette de şöyle bir ilâve vardır; "Kâfir kadınla evli müslüman erkek ve kâBr erkekle evli müslüman kadın."
Bunun sureti şöyledir; eşlerin ikisi de kâfir olup, bilâhıre kadın müslüman olur da, müslümanlık kendisine teklif edilmezden evvel kocası kendisine iftirada bulunmuş ise, o zaman aralarında Hân yapılmasına gerek kalmaz. [73]
Liânın Yapılışı:
Hâkim liâm evvelâ erkeğe yaptırır. Erkek dört defa şâhidlikte bulunur ve her defasında; 'ben senin hakkında bulunduğum zina isnadında muhakkak doğrulardan olduğuma Allah (cc) a şehâdet ederim1 der ve beşincide; 'ben sana zina isnadında eğer yalancılardan isem, Allah (cc) in laneti üzerime olsun'der. Koca eğer çocuğun kendisinden olmadığını iddia etmişse; 'çocuğun nesebini reddetmekle sana olan isnadımda doğrulardan olduğuma...', hem zina isnadında bulunmuş ve hem de çocuğun kendisinden olmadığını iddia etmişse; 'sana zina isnadımda ve çocuğun nesebini reddetme hususunda doğrulardan olduğuma Allah (cc) a şehâdet ederim* der:
Yeminden maksat da budur.
Sonra kadın dört defa şehâdette bulunur ve her defasında; 'onun bana zina isnadında yalancılardan olduğuna Allah (cc) a şehâdet ederim der ve beşincide de; 'zina isnadında doğrulardan ise, Allah (cc) m gazabı üzerime olsun der. Çocuğun nesebi reddediliyorsa, o zaman zina yerine; 'çocuğu redd../ ifadesi kullanılır: Bu hüküm evvelce de anlatılmıştı. [74]
[73] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/212.
[74] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 3/212-213.