ezelinur
Sat 30 January 2010, 01:55 pm GMT +0200
Nasihat almak ve âhireti hatırlamak kasdıyla kabirleri ziyaret etmek mendubtur. Hanefılerle Mâlikîlere göre bu ziyaretin Cuma günü ile Cuma gününden bir önceki ve sonraki günlerde yapılması müekked olur. Hanbelîlerle Şâfiîler buna muhalefet ederek aykırı görüş beyânında bulunmuşlardır.
Hanbeliler dediler ki: Kabir ziyareti, diğer günlerde değil de, ancak belli bir günde müekked olur diye bir şey söz konusu edilemez.
Şafiiler dediler ki: Kabir ziyareti, Perşembe günü ikindiden itibaren Cumartesi gün doğuşuna kadar geçen süre zarfında müekked olur. Bu görüş, Mâlikîlerce de kuvvetli olan bir görüştür.
Kabirleri ziyaret eden kişinin ölü için duâ ve tazarrûda bulunması, ya da Kur’an-i Kerîm okuması gerekir. Ölülerden ibret alması icâb eder. Doğru olan görüşe göre bütün bunların ölüye faydası olur. Kabirleri görünce ziyaretçinin şöyle demesi rivayetlere göre uygun bir davranış olur:
“Ey bu kalıcı ruhların, çürümüş bedenlerin, dağınık saçların, parçalanmış derilerin, köhnemiş kemiklerin Rabbi olan Allah’ım! Bunlar dünyadan, sana imân ederek çıkmışlardı. Üzerlerine kendinden taraf rahmet, benden taraf selâm indir.”
Ziyaretçinin şöyle bir selâm vermesi de uygun olur:
“Ey mü’minler topluluğu evi! Allah’ın selâmı üzerinize olsun. İnşâallah biz de sizlere kavuşacağız.”
Kabirlerin uzak veya yakın olması ziyaret bakımından aynıdır. Hanbelîler buna muhalefet ederek aykırı görüş beyânında bulunmuşlardır.
Hanbeliler dediler ki: Mezarlar uzak olur ve ancak sefere çıkarak ulaşılması mümkün olursa, bu takdirde ziyaret edilmesi mendub değil, mubah olur.
Mezarları, özellikle sâlih insanların mezarlarını ziyaret etmek için yolculuğa çıkmak mendubtur. Peygamber (s.a.v.) in mezarını ziyaret ise en büyük ibadetlerden sayılır. Erkeklerin kabirleri ziyaret etmeleri mendub olduğu gibi; fitneye sebep olmalarından korkulmayan ve ziyaretleri ağıtlara, ölünün medhiyesini yapmaya yol açmayan yaşlı kadınların da kabirleri ziyaret etmeleri mendub olur. Aksi takdirde mendub değil haram olur.
Zamanımızın birçok kadınlarında görüldüğü gibi, evlerinden çıkmakla fitneye sebep olacaklanndan korkulan kadınların kabir ziyareti maksadıyla evlerinden çıkmaları Hanefîlerle Mâlikîlere göre haram olur. Hanbelîlerle Şâfiîlerin buna ilişkin görüşleri aşağıya alınmıştır.
Hanbeli ve Şafiiler dediler ki: Genç olsunlar, yaşlı olsunlar, kadınların kabir ziyareti için evden çıkmaları mutlak surette mekruh olur. Ancak onların evden çıkmaları fitneye vesile olur veya haram bir fiilin işlenmesine neden olursa, çıkmaları haram olur.
Kabir ziyaretinin şer’î hükümlere uygun olması gerekir. Ziyaretçinin mezarın etrafında tavaf yapar gibi dolanmaması; mezar taşını, eşiğini veya tahtalarını öpmemesi, ölüden himmet bekleyip bir şeyler istememesi gerekir.[165]