sumeyye
Sun 13 March 2011, 01:55 pm GMT +0200
Kabile Ferdlerinin Diyet Ödemeye Yetmemesi:
Bir kabilenin ferdleri bu işe yetmediği zaman, nesep itibarı ile ona en yakın kabileden onlara ilave edilir: Ki, katile ağır yük yüklenmesin ve hafifleştirme mânası tahakkuk etsin. Bu sebeple asabelik sırasına göre en yakın olanlar, bunlar da yetmezse bunlardan sonra gelenler onlara eklenir. Çünkü yardımlaşma bununla yapılır.
Aynı şekilde bir divanda bulunan kimseler bu işe yetmezse, diyeti ödemede kendilerine yardımcı olmak için en yakın birliğin divanında bulunanlar onlara eklenir. Başlarına bir iş geldiği veya düşman baskınına uğradıkları zaman ekleme yapılır. Bu devlet reisinin görüşüne bırakılmıştır. Çünkü bunu en iyi bilen odur. [50]
Âkilesi Olmayan Kimsenin Diyeti:
Âkilesi olmayan kimsenin durumu ne olacaktır?
Bir rivayete göre; onun öldürdüğü kimsenin diyeti devlet hazinesinden ödenmelidir. Zira kendisi ölse, mirasçısı da yoksa mirası devlet hazinesine kalır. Kendisi cinayet işleyince de yükünü devlet hazinesinin kaldırması gerekir ki, nimet külfet karşılığında olsun.
Bir başka rivayete göre ise; maktulün diyeti caninin malından alınır. Aslında diyeti kendisinin ödemesi gerekir. Çünkü cinayeti işleyen kendisidir. Ancak belirttiğimiz gerekçeden dolayı diyeti âkilesinin ödemesini gerekli gördük. Âkilesi yoksa, bunu ödeme mükellefiyeti asıla, yani caniye döner. [51]
[50] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/319.
[51] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/320.