sumeyye
Wed 29 December 2010, 06:23 pm GMT +0200
İNSANLAR NEDEN SAPITIR?
İmam-ı Gazali (rh.) buyurdular ki:
İnsanın Allahü Teâlâ’yı unutması, nefsinin tab’an meyyal olduğu mal, makam, dünya, riyaset, şöhret sevgisi, uzun emel, şuh (aşırı cimrilik), heva, kibir gibi nefislerinin ahlak-ı zemimesine mağlub olmaları, sahih akideden sapan kimselerle arkadaşlık etmesi ve Allahü Teâlâ’ya itaat etmemesi sebebiyledir. Hâlbuki ayet-i celilede mealen: “...Muhakkak kulak, göz, gönül, bunların her biri ondan mes’ul bulunuyor.” (İsra, 36) buyrulmuştur.
Ehl-i sünnetin i’tikadı odur ki kulların fiilleri, Allahü Teâlâ’nın yaratması, kulların da kesbi (kazanması) ile olur. İnsan bir işi yapmaya giriştiğinde Allahü Teâlâ o kimseye hemen, o işi yapması için kudret yaratır da kul o işi yapar. Böylelikle herkes kendi eliyle kazandığı taat ve ibadetler için mükâfat, isyanı sebebiyle cezayı hak eder.
Sahih itikaddan sapmanın sebebi, nefsin hevasının kalbi tamamıyla kaplaması ve zulmetiyle hak yolu kaybettirerek ehl-i bidat mezhebine sürüklemesidir. Dünya, mal ve makam sevgisi öldürücü zehirdir. Riyaset ve şöhret sevgisi ise kibri doğurur. Bunların dünyaya karışması ise din ve dünyanın fesadına sebep olur. Uzun emel, ameli güzelleştirmeye mani olur ve salih ameli işlemeye kudretin kalmayacağı vakte tehirine sebep olur. Şuh (aşırı cimrilik), kendini beğenmek, kişiyi helake sürükler. Haram yemek ise kalbe zulmet doldurur ve kalbin katılaşmasına sebeb olarak Allahü Teâlâ’dan uzaklaştırır. Helal rızık ise kalbin nurlanmasına ve rikkate vesiledir ve Allahü Teâlâ’ya yaklaştırır.
Ayet-i celilede (mealen) “Ey iman edenler! Size kısmet ettiğimiz rızıkların tayyibatından yeyin ve Allah’a şükreyleyin.” (Bakara, 172) buyrulmuştur. Buradaki “Tayyibat” helal rızıktır. Kişi midesine girene dikkat etmedikçe gece veya gündüz kıldığı namazların ona hiçbir faydası olmaz. İbadetinden lezzet alamaz. Ebu Yezid Bastami (k.s.) buyurdular ki; “Allah için aç kaldığım hiçbir gün yoktur ki kalbimde daha evvel açılmamış hikmetten bir kapı bulmuş olmayayım.”
ALINTI