müzzemmil
Sat 17 September 2011, 05:19 pm GMT +0200
2- İnşâ Kelimesi Ve İhtiva Ettiği Anlamlar
Neshin lügat anlamı konusunda verilen bilgilere ilaveten, Nün-sihâ"[50] kelimesi hakkında bilgi verilmesi konumuzun anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Çünkü konu işlenirken yer yer atıfta bulunulacaktır.
a) "İnşâ" kelimesi, (ensâ, yünsî, İnsâen) kökünden türetilip, unutturmak anlamındadır. Kıraat imamlarından Nâfî fö. 70/689), İbn Âmir fö. 21/641}, Asım fö. 127/744}, Hamza (ö. 80/699}, Ebû Cafer (ö 130/747} ve Yakup (ö. 205/820) söz konusu kelimeyi if al babında okumuşlardır.'[51] Ashabın önde gelenlerinden Sa'd b. Ebî Vakkas ve Ubey b. Ka'b da kelimeye aynı anlamı verdiği görülür.[52] Müfessirlerin bir çoğu benzer yorumlarda bulunurlar. Kelime bu kökten geldiğinde unutturmak anlamına geldiği anlaşılır.
b) "İnşâ" kelimesini İbn Kesir fö. 45/665) ve İbn Âmir fö. 54/ 770) (nesee, yensiü, nes'en) kökünden türeterek, geri bırakmak, geciktirmek manasına geldiğini söylerler.[53] Bu şekilde okunuş, müfes-sirler arasında itibar görmez. Kelimeyi kıraat alimlerinin çoğunluğu tarafından eie alındığı şekilde düşünmek daha isabetli olmaktadır. Nitekim Kur'ân-ı Kerim'de, ıSana Kur'ân'ı okutacağız ve sen unutmayacaksın. Ancak Allah'ın dilediğini unutabilirsin."[54] buyurulması. unutma aniamına delil olarak alınmaktadır. Yukarıdaki okunuş şekillerinden hangisinden hareket edilirse edilsin, kelimenin nesih manasına geldiği gözlenmektedir. Zira Allah'ın bildiği, bizim bilmediğimiz bazı sebeplerden dolayı savaşla ilgili "sabr" tavsiye edilirken, illetin kalkmasıyla savaşa izin verilmektedir.[55] Bunun misallerini birçok ayette görmek mümkündür. Bu sebeple, ikinci şıkta yer alan geri bırakmak anlamından ziyade, birinci maddede belirtilen unutturmak veya yerine başka bir ayetin getirmesi anlamı daha makul görünmektedir.[56]
[50] Kuran-ı Kerim. Bakara. 2/106.
[51] Pâlevî, Zübdetü'l-lrfân Fî Vucûhi'l-Kurân. s. 29: Muhaysin, el-Mühezzep fî Kırâati'l-Aşr. 1/69: Zencele, Huccetu I-Kıraât, s. 109.
[52] Zencele. s. 109.
[53] Taberi. Tefsir. 1/447: Palevî s. 29: Muhaysin a.g e.. 1/69. Zencele. a.g.e., 1/110.
[54] Kur'ân-ı Kerim. Ala, 87/6-7.
[55] Kurân-ı Kerim. Hacc. 22/39.
[56] Doç. Dr. Remzi Kaya, Kur'ân-ı Kerim'de Nesih, ISBN : 975-97468-1-6, Bursa Nisan 2001: 24-25.