sümeyra
Sun 22 January 2012, 10:02 am GMT +0200
İKİNCİ BÖLÜM
İSLÂM'IN BİLGİ TELAKKİSİ
İslam'da Bilgi Kaynakları
«Yaratıklar için ilim kaynakları üçtür :
1 — Selim Hisler (Beş duyu): Bunlar; işitmek, görmek, koklamak, tatmak dokunmaktır. Bu beş duyu, fonksiyonlarının icabettirdiğl hissi duyarlar.»
Hiss-i selim, bilginin kaynaklarından biri olarak zikredilmiştir. Bu husus, «islâm Bilgi Eşanlamının, tecrübe ve müşahedeyi bir metod olarak kabul ettiğini gösterir. Bütün ilim dallarında, beş duyu vasıtasıyla kavranan gerçek, ilmin mevzuudur.
İnsanın ilk bilgi vasıtası, elbette duygu va-hayatı bu vasıtalarla bilebiliriz. Ancak, duygu vasıtalarımızın duyarlığı, kâinatta normal yaşamamızı temin edecek şekilde ayarlanmıştır.
Gözlerimiz, muayyen dalga boyundaki ışık demetini alabilmekte ve dünya, bize berrak haliyle görülmektedir. Eğer bu ayar bozulmuş olsaydı, meselâ enfraruj ışınlarını alabilseydik, dünya acaîp bir bombelik İçinde gözükecekti.
Kulağımız da, muayyen frekanstaki sesleri alabilir. Bu hududun alt ve üstündeki sesleri du-yamayız.
Duygu vasıtalarımızdan olan cildimiz için de aynı şeyleri söyleyebiliriz. Beyaz ışığı vücudumuz hissedebilmekte, fakat kozmik şualar vücudu baştan başa geçtikleri halde onlan hissedememekte-yiz.
Misâlleri çoğaltmak mümkündür. Şu halde, duygu organlarımızın duyarlık derecesi mahduttur. Tıpkı bir makinenin taşıyabileceği yükün, bir telin geçirebileceği elektrik yükünün mahdut olduğu gibi.
Buna göre, duygu organlarımızla alınabilecek bilgiler de mahdut, olacaktır. [22]
İSLÂM'IN BİLGİ TELAKKİSİ
İslam'da Bilgi Kaynakları
«Yaratıklar için ilim kaynakları üçtür :
1 — Selim Hisler (Beş duyu): Bunlar; işitmek, görmek, koklamak, tatmak dokunmaktır. Bu beş duyu, fonksiyonlarının icabettirdiğl hissi duyarlar.»
Hiss-i selim, bilginin kaynaklarından biri olarak zikredilmiştir. Bu husus, «islâm Bilgi Eşanlamının, tecrübe ve müşahedeyi bir metod olarak kabul ettiğini gösterir. Bütün ilim dallarında, beş duyu vasıtasıyla kavranan gerçek, ilmin mevzuudur.
İnsanın ilk bilgi vasıtası, elbette duygu va-hayatı bu vasıtalarla bilebiliriz. Ancak, duygu vasıtalarımızın duyarlığı, kâinatta normal yaşamamızı temin edecek şekilde ayarlanmıştır.
Gözlerimiz, muayyen dalga boyundaki ışık demetini alabilmekte ve dünya, bize berrak haliyle görülmektedir. Eğer bu ayar bozulmuş olsaydı, meselâ enfraruj ışınlarını alabilseydik, dünya acaîp bir bombelik İçinde gözükecekti.
Kulağımız da, muayyen frekanstaki sesleri alabilir. Bu hududun alt ve üstündeki sesleri du-yamayız.
Duygu vasıtalarımızdan olan cildimiz için de aynı şeyleri söyleyebiliriz. Beyaz ışığı vücudumuz hissedebilmekte, fakat kozmik şualar vücudu baştan başa geçtikleri halde onlan hissedememekte-yiz.
Misâlleri çoğaltmak mümkündür. Şu halde, duygu organlarımızın duyarlık derecesi mahduttur. Tıpkı bir makinenin taşıyabileceği yükün, bir telin geçirebileceği elektrik yükünün mahdut olduğu gibi.
Buna göre, duygu organlarımızla alınabilecek bilgiler de mahdut, olacaktır. [22]