sumeyye
Wed 22 August 2012, 01:01 pm GMT +0200
İKİNCİ BAŞLIK DEFİNELER
Eski milletler ve insanlar tarafından yeraltına gömülen ve halk arasında hazine denen altın veya para vb. dolu küp, eşya vb. mallar ile deprem ve yer çökmesiyle yeraltında kalan mallara Keriz, Define ve Gömü denir. [928]
Cumhur'a göre, rikâz kavramı, bütün defineler, eş-Şafiî'ye göre, sadece altın ve gümüş için kullanılır. Özellikle, şafiîler ve malikîler, madenler ile defineleri ayırmak için, birinciler için maden, ikinciler için rikâz kelimelerini kullanırlar. Hanefîler ise, genel olarak rikâz kelimesini kullanırlar ve defineyi ayırdetmek için de kenz kelimesini tercih ederler
75. Mükellef
1- İslâm: [929]
a) Cumhur'a göre, bulanın müslüman veya zimmî, küçük veya büyük olması sonucu değiştirmez; eş-Şafiî'ye göre sadece zekât mükellefleri define bulduklarında zekât öderler.
b) Şafiî Mezhebine göre, zimmîlerin bulduğu defineler, zekâta tâbi olmaz, genel zekât şartları aynen geçerlidir.
Müste’menin (yabancı ülke vatandaşının) izinsiz arayarak bulduğu define, tamamen devletin olur; izinli olarak bulduysa, anlaşma şartlarına uyulur.
2- Hürriyet:
Hanefî Mezhebine göre, defineyi bulanın, hür veya köle olması mükellefliği kaldırmaz. [930]
3- Akıl-Büluğ: [931]
Defineyi bulan kişinin, küçük veya büyük olması zekât mükellefliği açısından önemli değildir.
[928] Kâsânî, BS, c. II, s. 65; Bilmen, HFK, c. IV, s. 75; Kardavî, FZ, c. I, s. 434; Maverdî, age, s. 120.
[929] Bilmen, HFK, c. IV, s. 102-103; Kardavî, FZ, c. I, s. 434; Kâsânî, BS, c. II, s. 65; Maverdî, age, s. 120; Sıddıki, age, s. 136; Şeybanî, Asl, c. II, s. 115.
[930] Bilmen, HFK, c. IV, s. 102; Kâsânî, BS, c. II, s. 65; Siddıki, age, s. 136; Şeybanî, Asl, c. II, s. 115.
[931] Kardavî, BS, c. I, s. 434; Kâsânî, BS, c. II, s. 65; Maverdî, age, s. 120; Şeybani, Asl, c. II, s. 115.