saniyenur
Sun 12 August 2012, 03:18 pm GMT +0200
İçtihadın Yeri
Kanun yapmak işinin ve İslâmî kanun ve nizamın, zamanın ilerlemesi ve vaziyetlerin değişmesinde dahi, yürüyüp gitmesi ancak bu iş Üzerinde çalışacak olan ilmî araştırma heyetinin incelemede bulunması mümkün olur. Bu işin ismine de İslâm Şeriatında "İçtihad" denir. Kelimenin sözlük anlamı "herhangi bir işi neticelendirmek için son derece gayretle çalışmak"tır. Kavram olarak manası ise; "son derece gayret sarfedip çalışarak, bir meselenin üzerinde İslâm'ın ne gibi hükümler koyduğunu ve bu hükümlerin kaynağının ne olduğunu ve niçin böyle olduğunu araştırmak''tır.
Bazı kimseler yanlış anlayarak, "İçtihad" denilen şeyi, serbestçe rey vermek ve fikir ortaya atmak manasına alırlar. Fakat İslâmî kanunun ne olduğunu bilen herkes, bu gibi yanlış anlayışa kapılmaz. İçtihadın kanunî nizam hakkında her ne surette olursa olsun serbestçe rey vermek ve serbest fikir ortaya atmak olmadığı bilinen bir gerçektir. Ve kanunun asıl kaynağı Kitap ve Sünnettir. İnsan da kanun vaz etmek istediği zaman bu hususları gözönünde bulunduracak ve her surette, kendi yapacağı kanun bunlara dayanacaktır. Bunların tayin ettikleri sınırların dışına çıkmayacaktır. Rey vermek ve fikir beyan etmek de tamamen serbest olmayıp bu daire çerçevesinde olacaktır. Bunlardan müstağni kalınarak içtihad edilirse, buna İslâmî içtihad denemez. İslâm kanun ve nizamlarının da bu gibi işlerde yeri bulunamaz.