sumeyye
Wed 5 September 2012, 02:27 pm GMT +0200
İbadet Ve İbadet Yeri İle İlgili Olarak Kılınanlar (el-İkbâl Alellah):
Tahıyyetu’l-Mescid: [413]
Herhangi bir camiye sadece ziyaret veya ilmi faaliyet için giren mükellefin kıldığı iki rekâtlik namaz, Tahıyyetu’l-Mescid adını alır. Bazı hukukçular, bu namazın adını Tahıyyetu Rabbi’l-Mescid olarak zikreder, doğru söyleyiş de bu olsa gerekir:
I. Genel Olarak:
A. Hükmü:
(a) ÜM’e göre, tahıyyetu’l-mescid sünnet, Malikî Mezhebine göre, mendup, Zahirî Mezhebine göre, vaciptir. Herhangi bir sebeple tahıyyetu’l-mescidi kılamayacak mükellefin, ÜM’e göre dört defa Subhanellahi Ve’1-Hamdu Lillahi Vela İlahe İllallahu Vallahu Ekber demesi menduptur, Hanbelî Mezhebine göre, mendup değildir.
Hanefî ve Malikî Mezheplerine göre, kılınmazdan önce oturmakla -bu mekruh ise de- borç düşmez; Şafiî Mezhebine göre, kasıtlı olarak ve bilmeyerek veya unutarak uzun süre oturunca düşer; Hanbelî Mezhebine göre, oturuşu uzun sürerse düşer.
Camiye girince, rükû ve secdeli namaz kılınması halinde, bu, tahıyyetu’l-mescid yerine geçer.
B. Miktarı:
(a) Hanefî Mezhebine göre, tahıyyetu’l-mescid, iki veya dört rekâttir; dört rekât kılınması efdaldir, daha fazla kılınmaz.
(b) Şafiî ve Hanbelî Mezheplerine göre, normal olarak iki rekât kılınırsa da, rekât sayısı arttırılabilir.
(c) Malikî Mezhebine göre, tahıyyetu’l-mescid, iki rekâttir, daha fazla kılınmaz.
C. Şartları:
a) Vakit:
Tahıyyetu’l-mescidin kılınması için, camiye mekruh vakitler dışında girmek gerekir;” Şafiî Mezhebine göre, bu şart değildir, mekruh vakitlerde de kılınabilir.
b) Durma ve Bulunma Gayesi:
(a) ÜM’e göre, camide bulunmak ve beklemek şart değildir, bu namazı kılmak için sadece geçiş bile yeterlidir.
(b) Malikî Mezhebine göre, bu namazı kılmak için, bir süre durmak şarttır.
c) Abdestli Olmak:
(a) ÜM’e göre, tahıyyetu’l-mescid namazını kılmak için, camiye abdestli girmek gerekir.
(b) Şafiî Mezhebine göre, abdestsiz olunca kısa zamanda abdest alınabilirse, namazın kılınması gerekir.
d) Cemaatle Namaz Kılınması:
(a) ÜM’e göre, camiye girildiğinde, içeride cemaatle namaz kılmıyorsa, tahıyyetu’l-mescid kılınmaz.
(b) Maliki Mezhebine göre, bu şart, düzenli olarak vazife yapan imamı olan cemaat için sözkonusudur.
e) Hutbe Okunması:
(a) Hanefî ve Maliki Mezheplerine göre, camiye, hatip hutbeye çıkınca girilirse, tahıyyetu’l-mescid kılınmaz.
(b) Şafiî ve Hanbelî Mezheplerine göre, bu durumda, oturmadan önce, iki hafif rekât olarak kılınır, daha fazla ve oturulduktan sonra kılınmaz.
[413] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 165; Bilmen, age, s. 203; İbn Kudâme, age, c. II, s. 135; Cezîrî, Fame, c. I, s. 332; Gazali, İhya, c. I, s. 205.