sumeyye
Sun 10 April 2011, 02:35 pm GMT +0200
Hz. Ali B. Ebi Talib (R.A.):[1032]
Nesebi: Ali b. Ebi Talib (Abdu-Menaf) b. Abdu'l-Muttalib b. Haşim b. Abdi Menaf b. Kusay Annesi Fatıma binti Esed b. Haşim b. Abdi Menaf... Ebu Talib'in amca kızı. Muhacir kadınlardan olup Peygamberimizin sağlığında Medine'de vefat etti.
Amr b. Mürra'nın Ebu'l-Buhterî aracılığıyla Hz. Ali'den naklettiği
-Annem Fatıma'ya "Sen Rasulullah'ın kızı (gelinin) Fatıma'nın su taşıma ve dışarı işlerine gitmeye yardım et, o da senin un öğütme ve hamur yoğurma işine yardım etsin."[1033] sözü annesi Fatıma'nın Medine'de öldüğünü göstermektedir.
Hz. Ali Peygamberimizden çok hadis rivayet etmiş, Kuran'ı ona arz edip ona Kuran'ı okutturmuştur.
Kendisine de Ebu Abdurrahman es-Sülemî, Ebu'l-Esved ed-Düelî ve Abdurrahman b. Ebi Leyla Kuran'ı arz etmişler (o da dinlemiş)'tir.
Hz. Ali'den rivayette bulunanlar şunlardır:[1034]
l- Ebu Bekir
2- Ömer
3- Oğulları Hasan
4- Hüseyin b. Ali
5- Muhammed b. Ali
6- Ömer b. Ali
7- Abdullah b. Mes'ut
8- Abdullah b. Ömer
9- İbni Abbs
10- Abdullah b. Ca'fer
11- Abdullah b. Zübeyr
12- Ebu Musa
13- Ebu Said el-Hudrî
14- Ebu Rafi'
15- Suheyb
16- Eyd b. Erkam
17- Cabir
18- Ebu Ümame
19- Cerir b. Abdullah
20- Ebu Süreyha
21- Huzeyfe b. Esed
22- Ebu Hüreyre
23- Sefine
24- Ebu Cuheyfe
25- Cabir b. Semura
26- Amr b. Hureys
27- Ebu Leyla
28- Berâe b. Âzib
29- Umara b. Rûbiye
30- Bişr b. Suhaym
31- Ebu't-Tufeyl
32- Abdullah b. Sa'lebe
33- Tarik b. Şihab
34- Tarık b. Eşyem
35- Abdurrahman b. Ebzâ
36- Mervan b. Hakem
37- Bişr b. Suheym el-Ğifarî
38- Şeddad b. El-Had
39- Abdullah b. Haris
40- Said b. Müseyyeb
41- Mes'ud ez-Zürakî
42- Kays b. Ebi Hazim
43- Ubeyde es-Selmanî
44- Alkame b. Kays
45- Esved b. Yezid
46- Mesruk b. El-Ecda'
47- İbni Ebi Leyla
48- Haris b. Süveyd
49- Ebu Abdurrahman es-Sülemî
50- Ahnef b. Kays
51- Kays b. İbâd
52- Ebu'l-Esved ed-Deylî
53- EbuRacâ el-Utaridî
54- Haris b. Abdullah el-A'ver
55- Abdullah b. Huneyn
56- Esbağ b. Nebate
57- Cüray b. Küleyb
58- Huceyye b. Adiy
59- Ebu Zebyan Husayn b. Cündüb
60- Husayn b. Kabisa
61- Husayn b. Münzir er-Rakkaşî
62- Rıbî b. Hıraş
63- Ebu Meryem Zir b. Hubeyş
64- Ebu Süleyman Zeyd b. Vehb
65- Ebu Ubeyd Sa'd
66- Said b. İlâka
67- Şüreyh b. Nu'man
68- Şüteyr b. Şekel
68- Şüreyh b. Hâni
69- Sakîk b. Seleme
70- Asım b. Damra
71- Amir b. Şürahîl
72- Abis b. Rabîa
73- Ebu Ma'mer Abdullah b. Sahbera
74- Abdullah b. Seleme
75- Ebu'l-Buhteri ve daha pek çok tabiin.
Hz. Ali ilk müslümanlardan Bedir başta olmak üzere bütün savaşlarda bulundu. Künyesi (Ebu'l-Hasen'den başka Peygamberin taktığı) Ebu Turab'dır.
Abdulaziz b. Ebi Hazim babası Ebi Hazim yoluyla Sehl b. Sa'd'dan naklediyor: Mervan ailesinden bir adam Medine'ye vali atanmıştı. Beni çağırıp Hz. Ali'ye sövmemi emretti, kabul etmedim. O da "Madem sövmeyi kabul etmiyorsun[1035] o zaman Allah Ebu Turâb'a (tozluğa) la'net etsin." de!" dedi. Sehl der ki: Hz. Ali'nin bu "Ebu Turab"dan daha hoşuna giden bir isim yoktu. Bununla çağırılmaya sevinirdi. Bu vali Sehl'e: "O zaman bize onun hikayesini anlatı. Peygamber ona niye "Ebu Turab" demişti." dedi. Sehl de şöyle anlattı:
-Rasulullah (s.a.v.) Fatıma'nın evine gelmişti. Ali'yi göremeyince "Amcaoğlun nerede?" dedi. "O benim yanımda öyle uykusu uyumayıp çıktı gitti." dedi. Aralarında bir mesele olmuş ve birbirine öfkelenmişlerdi. Peygamber (s.a.v.) adamın birine "Git de onun nerede olduğuna bir bak!" dedi. Adam gidip geldi ve "Ya Rasulullah o mescitte ve Ali tozlanmıştı. Rasulullah (s.a.v.) bir yandan ondaki toprağı siliyor, bir yandan da "Kalk! Ya Eba Turâb! Kalk yâ Ebâ Turab!" diyordu.[1036] Bu hadisi Müslim rivayet ediyor.
Ebu Raca el-Utaridî der ki: Ben Hz. Ali'yi yaşlılığında başının tüyler dökük, çok sık kıllı sanki keçi derisi giymiş gibi, geniş karınlı orta boylu gür sakallaı biri olarak gördüm.[1037]
Sevade b. Hanzala da "Ben Hz. Ali'yi sakalını kınayla sarıyla boyamış halde gördüm." der.[1038]
Muhammed b. El-Hanefiyye der ki: Hz. Ali bir defa kına yaktı sonra onu terk etti.[1039]
Şa'bî'den de "Hz. Ali'yi gördüm. Saçı ve sakalı bembeyaz sanki pamuk idi." dediği nakledilir.[1040]
Yine Şa'bi "Hz. Ali'yi ak sakallı biri olarak gördüm. Ondan daha gür sakallı birini görmedim. Başının saçları ise aklı karalı ve incelmiş haldeydi.[1041]
Ebu İshak eş-Şirazi der ki: Hz. Ali'yi hutbe okurken gördüm. Üzerinde bir don bir gömlek vardı. Şakakları ve alın üstü dazlak, iri karınlı, saç ve sakalı ağarmış biri idi.[1042]
Ebu Ca'fer el-Bâkır anlatıyor: Hz. Ali Esmer ama koyu esmer koyu iri gözlü orta boylunun kısaya yakın görüntüde olan biri idi. (İnce incikli, güreştiği herkesi yenmiş biri idi.)[1043]
İslam Oluşu
Urve "Hz. Ali (r.a.) henüz sekiz yaşındayken müslüman oldu!" der.[1044]
Hasen b. Zeyd b. El-Hasen ise "Hz. Ali dokuz yaşlarında müslüman oldu." diyor.[1045]
El-Muğira der ki: "Hz. Ali müslüman olduğunda on dört yaşında idi."[1046] Bu rivayeti Muğira'dan Cerir nakleder.
İbni Abbas (r.a.)'tan "İlk müslüman olan kişi Ali (r.a.)'tır." dediği kesindir.[1047]
Muhammed el-Karazî'den şöyle dediği anlatılır: İlk İslama giren kişi Hatice (r.a.)'tır. Erkeklerden ilk müslüman olan Ebu Bekir (r.a.) ile Hz. Ali'dir. Ebu Bekir müslüman olduğunu ilk ilan eden kişidir. Hz. Ali ise babasından çekindiği için müslüman olduğunu saklıyordu. Nihayet Ebu Talib ona rastlamış ve "Müslüman oldun mu?" diye sormuş. O da "Evet" deyince Ebu Talib ona "Amcayın oğlunu destekle ona yardım et!" demiştir. Yoksa Hz. Ali Ebu Bekir'den önce iman etmiş idi.[1048]
[1033] Üsdü'1-Ğabe 5/517; Belazuri, Esnabul Eşraf. Bu haberin isnadında kopukluk vardır. Zira Ebu'l-Buhteri kesinlikle Hz Ali'ye yetişmemiştir.
[1034] Zehebi pek azını aldığı için isim listesini İbni Asakir'den veriyorum.
İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 382-383
[1035] Matbu nüshada bu kelime (Eteyte) olarak dizilmiş. Biz kaynaklardakine göre terceme ettik.
[1036] Buhari, Menakıb 3703, 441, 6204, 6280; Müslim Fazailu's-Sahabe 2409; Beyhaki, S. Kübra 2/446; Tarihi Dımışk 42/17; Hakim Ulumu'l-Hadis 261; El-İstiab 3/54; Belazuri 2/346
[1037] İbni Sa'd 3/26; Tarihi Dımışk 42/17; Hakim, Ulumu'l-Hadis 261; El-îstiab 3/54; Belazurî 2/346
[1038] İbni Sa'd 3/26; Belazuri, Ensab 2/361
[1039] Belazuri, Ensab 2/361; İbni Sa'd 3/26; Sıfatu's-Safve 1/308
[1040] İbni Sa'd 3/27; T. Dımışk 432/20
[1041] İbni Sa'd 3/25; Tarihi Dımışk 42/20; Tab. Kebir 1/94 no 157
[1042] T. Dımışk 42/21; Fesevi el-Ma'rife 2/261; Tab. Kebir 1/95; İbni Sa'd 3/25; Taberani Kebir 1/93; Belazurî, Ensab 2/360, 361
[1043] İbni Sa'd 3/27; İstiab 357; T. Bağdad 1/135; T. Dımışk 42/24, 25; Sıfatu's-Safve 1/308; Taberi 3/161; Taberani Kebir 1/94; Belazuri Ensab 2/366
İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 383-385
[1044] Taberani,, Kebir 1/95 h. No 162; Buharı, Kebir 2/259; T. Dımışk 42/25
[1045] İbni Sa'd 3/21; T. Dımışk 42/26
[1046] Tarihi Dımışk 42/26
[1047] Abdurrezzak Musannef 5/325, 11/227 h. No 20392; İstiab, Nesaik 8409, 3/31; T. Dımışk 42/36; Tirmizi, Zeyd b. Erkam'dan 3734; İ. Ebi Şeybe 14/314; Nesai, Kübra 5/106 no 8392
[1048] İstiab 3/29; Tarihi Dımışk 42/44
İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 386