sumeyye
Fri 7 September 2012, 01:41 pm GMT +0200
Hutbenin Şartları: [294]
I. Hutbenin Kendisiyle İlgili Şartlar:
A. Vakit İçinde Okumak:
DM’e göre de, hutbenin, namazdan önce okunması şarttır. Hutbe, vakit girmezden önce okunur, namaz vakit içinde kılınırsa, hutbe sahih olmaz.
Caferî Mezhebine göre, hutbelerin zevalden önce okunması caizdir, ihtiyat zeval sırasında okunmasıdır.
B. Namazdan Önce Okumak:
(a) ÜM’e göre, hutbenin sahih olması için, her iki kısmının da mutlaka namazdan önce okunması gerekir.
(b) Maliki Mezhebine göre, namazdan sonra hutbe okunursa, sadece namaz iade edilir, hutbeler sahihtir. Bu durumda, namaz gecikmesiz ve camiden çıkmazdan önce kılınır. Namazın iadesi, çıkıştan sonra veya örfen uzun zaman geçtikten sonra olursa hutbelerin de iadesi gerekir.
(c) Caferi Mezhebine göre, hutbenin namazdan önce okunması gerekir. Namaza başlanırsa, bâtıl olur; namaz hutbelerden sonra kılınır. Zahir olan, bilmeden veya unutarak olunca, iade edilmeyişleridir. Hatta, kasıtsız ve bilgisiz olarak namaz önce kılınırsa, namazın iadesinin gerekmeyeceği de uzak değildir.
C. Niyet:
(a) Hanefî ve Hanbelî Mezheblerine göre, hutbe, hutbe niyetiyle okunur, böyle bir niyet olmadan hutbe sahih olmaz.
(b) Şafiî ve Maliki Mezheblerine göre, hutbenin sahih olması için, niyet şart değildir. Şafiî Mezhebi, hutbeden ayrılmamayı da şart koşar. Bu sebeple, hutbe okurken, hatip, aksırır ve el-Hamdu lillâh derse, hutbe bâtıl olur.
D. Cemaat:
(a) Hanefî Mezhebine göre, hutbeyi dinleyecek cemaatin, kendisiyle cuma sahih olacak bir kişi olması gerekir.
(b) Şafiî ve Hanbelî Mezheplerine göre, hutbeyi dinleyeceklerin sayısı, kırk olmalıdır.
(c) Malikî Mezhebine göre, hutbeyi oniki kişinin dinlemesi gerekir.
[294] Şafii, Umm, c. I, s. 199-200; Serahsi, age, c. I, s. 27; Kasani, BS, c. I, s. 262; Mergınani, Hidaye, c. I, s. 83; Ceziri, Fame, c. I, s. 391-394.