reyyan
Sun 5 February 2012, 06:46 pm GMT +0200
Hırsızın Elinin Kesilmesi İçin Aranan Diğer Şartlar:
Yeri gelmişken diğer şartlara da kısaca temas etmek istiyoruz. Buraya nakledeceğimiz şartların Hanefilere ait olduğunu da hatırlatalım:
a) Çalman mal, en azından on dirhem gümüş kıymetinde olmalıdır.
b) Çalman mal, ot, odun kamış gibi değersiz mallardan olmamalı, itibar edilen mallardan olmalıdır.
c) Mal, süt yoğurt gibi çabucak bozulan mallardan olmamalıdır.
d) Çalınan mal hırzdan (koruma altından) çalınmış olmalıdır. Her malın koruma biçimi kendine hastır. Hayvan için hirz ahır, altın için cep, kese, kasa vs. dir.
e) Malı çalan, âkıl-baliğ, gören ve konuşan birisi olmalıdır.
f) Çalan, çalınan malın sahibi ile ortak olmamalıdır.
g) Çalanla, malı çalman arasında ana babalık, kardeşlik ve birisi kadın farzedilse kendisiyle evlenemeyeceği derecede bir akrabalık olmamalıdır.
h) Çalan ile malı çalınan arasında karı kocalık bulunmamalıdır.
ı) Çalınan mal, mütekavvim yani dinen kıymeti olan bir mal olmalıdır. Mesela şarap çalan birisinin kolu kesilmez.
i- Çalınan mal, mülk olmalıdır. Madenindeki altın, gümüş gibi cevherleri çalanın eli kesilmez.
j- Çalınan malda, hırsızın hakkı ve mülkiyet şüphesi bulunmamalıdır.
k- Çalınan mal, her yönden tecüvüzden korunmuş olup hırsızın alma salahiyetinin bulunmaması gerekir. Mesela darulharbte bir harbî'nin malını çalmak el kesmeyi gerektirmez.
1- Hırsızlık dar-ı adide gerçekleşmelidir.
m- Hırsızlık kıtlık senesinde olmamalıdır.
Yukarıdaki şartlan haiz bir çalma olayında hırsızın sağ eli bilekten kesilir ve kanının durması için gereken muamele yapılır. Aynı şahıs ikinci defa hırsızlık yaparsa sol ayağı topuktan kesilir. Üçüncü defa çalarsa Hanefilere göre artık el ve ayak kesilmez. Tevbe edinceye kadar hapsedilir. Şafii, Maliki ve Hanbelilere göre üçüncü hırsızlıkta sağ el, dördüncüsünde sağ ayak kesilir. Bundan sonra bir daha hırsızlık yaparsa ta'zir edilir.[96]
[96] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 15/63.
Yeri gelmişken diğer şartlara da kısaca temas etmek istiyoruz. Buraya nakledeceğimiz şartların Hanefilere ait olduğunu da hatırlatalım:
a) Çalman mal, en azından on dirhem gümüş kıymetinde olmalıdır.
b) Çalman mal, ot, odun kamış gibi değersiz mallardan olmamalı, itibar edilen mallardan olmalıdır.
c) Mal, süt yoğurt gibi çabucak bozulan mallardan olmamalıdır.
d) Çalınan mal hırzdan (koruma altından) çalınmış olmalıdır. Her malın koruma biçimi kendine hastır. Hayvan için hirz ahır, altın için cep, kese, kasa vs. dir.
e) Malı çalan, âkıl-baliğ, gören ve konuşan birisi olmalıdır.
f) Çalan, çalınan malın sahibi ile ortak olmamalıdır.
g) Çalanla, malı çalman arasında ana babalık, kardeşlik ve birisi kadın farzedilse kendisiyle evlenemeyeceği derecede bir akrabalık olmamalıdır.
h) Çalan ile malı çalınan arasında karı kocalık bulunmamalıdır.
ı) Çalınan mal, mütekavvim yani dinen kıymeti olan bir mal olmalıdır. Mesela şarap çalan birisinin kolu kesilmez.
i- Çalınan mal, mülk olmalıdır. Madenindeki altın, gümüş gibi cevherleri çalanın eli kesilmez.
j- Çalınan malda, hırsızın hakkı ve mülkiyet şüphesi bulunmamalıdır.
k- Çalınan mal, her yönden tecüvüzden korunmuş olup hırsızın alma salahiyetinin bulunmaması gerekir. Mesela darulharbte bir harbî'nin malını çalmak el kesmeyi gerektirmez.
1- Hırsızlık dar-ı adide gerçekleşmelidir.
m- Hırsızlık kıtlık senesinde olmamalıdır.
Yukarıdaki şartlan haiz bir çalma olayında hırsızın sağ eli bilekten kesilir ve kanının durması için gereken muamele yapılır. Aynı şahıs ikinci defa hırsızlık yaparsa sol ayağı topuktan kesilir. Üçüncü defa çalarsa Hanefilere göre artık el ve ayak kesilmez. Tevbe edinceye kadar hapsedilir. Şafii, Maliki ve Hanbelilere göre üçüncü hırsızlıkta sağ el, dördüncüsünde sağ ayak kesilir. Bundan sonra bir daha hırsızlık yaparsa ta'zir edilir.[96]
[96] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 15/63.