sidretül münteha
Fri 11 February 2011, 05:03 pm GMT +0200
1. Hayvanların Genel Kesimi:
Ulema, hayvanların kesimi -NAHR ve ZEBH olmak üzere- iki çeşit olduğunda ve nahr'ın develere, zebh'in dedavar ve kuşlara mahsus olup, sığırlarda ise hem nahr'ın, hem zebh'in caiz olduğunda müttefiktirler. Fakat develerde zebhin ve davarlarda kuşlarda nahnn caiz olup olmadığında ihtilâf etmişlerdir. Nahr; hayvanı, ayağı bağlı olarak ve üç ayağı üzerinde durarak, zebih de hayvanı yatınp üç ayağı bağlı olarak boğazlamaktır.
imam Mâlik «Eğer bir zaruret bulunmazsa davar ve kuşlarda nahr ve develerde de zebh caiz değildir» demiştir. Kimisi de, bütün hayvanlarda her iki çeşit kesimin de -kerahetsiz olarak- caiz olduğunu söylemiştir ki imam Ebû Hanife, imam Şafii, Süfyan Sevrî ve bir cemaat bu görüştedir. Eşheb de «Eğer zebh edilmesi gereken hayvanlar nahr ve nahr edilmesi gereken hayvanlar zebh edilirse eti yenir, fakat mekruhtur» demiştir. îbn Bukeyr de «Zebh edilen devenin eti yenir, fakat nahr edilen davarın eti yenmez» demiştir. Bütün bu ihtilâflar bir zaruret bulunmadığı haldedir. Eğer zaruret bulunursa her iki çeşit kesimin de caiz olduğunda müttefiktirler.
Bu ihtilâfın sebeb i de, Peygamber (s.a.s) Efendimizin,
«Kanı döken aletle ve Allah'ın adı anılarak kesilen hayvanın etini yiyiniz» 15 hadisindeki umum ile, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in fiili arasında bulunan çelişmedir. Zira bu hadisin umumundan, ne şekilde olursa olsun, kesilen hayvanın -kanı döküldükten sonra- helâl olduğu anlaşılmaktadır. Bununla beraber sabittir ki Peygamber (s.a.s) Efendimiz, deve ile sığırları zebh ve davarları da nahr etmemiştir. Sığır ve davarları zebh etmenin cevazında ittifak etmelerinin sebebi
de,
"Allah size, bir sığır zebih etmenizi emreder" 16 âyet-i kerimesinde sığır hakkında ve
"Ona bir koçu bedel verdik" 17 âyet-i kerimesinde de koç hakkında zebh kelimesinin kullanılmış olmasıdır. 18
15 Buhâit, Zebâih, 72/36, no: 5543.
16 Bakara, 2/67.
17 Sâffât, 33/107
18 İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/347-348.