ezelinur
Fri 30 April 2010, 02:29 pm GMT +0200
Harput Ulu Camisi
Harput Ulu Camisi
Harput Ulu Cami Artuklu Hükümdari Fahrettin Karaaslan tarafından 1156 - 1157 yılları arasında günümüzde Elazığ il sınırı içinde bulunan Harput'a yaptırılmıştır. Halen ibadete açık olan caminin minaresi hafif sağ tarafa eğik konumdadır
Kaynakça : wikipedia
Harput’ta Artuklu Hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından H.551 (M.1156-1157) yılında yaptırılan camii, Anadolu'daki en eski ve en önemli yapılardan birisidir. Cami; dikdörtgen planlı, dışa kapalı görünümlü olup, minaresinin eğri durumda oluşu ve tuğlalarının süsleme öğesi olarak kullanılması bakımından ilgi çekicidir. Harim son cemaat ve avlu olmak üzere üç bölümden yapılmıştır. Caminin iç duvarları kemerlerle birbirine bağlanmıştır. Cami halen ibadete açıktır.
Anadolu’nun en eski ulu camilerinden biri olan bu yapi dikdörtgen planli olup, mimari yapisi ile Artuklu ve Selçuklu döneminde yapilmis camilerden farkli bir görünümdedir. Burada Selçuklu ve Iran camilerinin plan ve sekilleri birlestirilmis ve Anadolu’ya özgü bir yapi tipi ortaya konulmustur.
Caminin disa kapali bir görünümü olup, dis duvarlari son derece kalindir. Dogu ve batida ibadet mekanina iki girisi bulunmaktadir. Bunlardan bati kapisi daha yüksek ve dikdörtgen çerçeve içerisine alinmistir. Bu giris hafif sivri kemer içerisinde basik kemerlidir. Dogu kapisinin kemeri ise sivri kemere çok daha yakin olup, iki yuvarlak sütuncuk ve dörtgen çerçevelerle sinirlandirilmistir.
Caminin bu girislerinden sonra içeriden avlu ve çevresindeki mekanlar ile üç bölüme ayrilmistir. Avlu ile birlikte caminin içten T seklinde bir plani vardir. Ibadet mekani kisa boylu payelere dayanan sivriye yakin tugla kemerler ve besik tonozlarla üst örtüyü tasimaktadir. Ibadet mekani mihrap duvarina paralel iki nefli bir plan düzenindedir. Mihrap önünde pandantifli bir kubbe vardir. Mihrap ise iki zikzak dizisinin olusturdugu bir çerçeve içerisindedir. Caminin abanoz agacindan yapilmis minberi ise Kursunlu Camisi’ne götürülmüstür.
Ulu Cami’nin en ilginç yönlerinden birisi de minaresidir. Minare kaidesi tugladan yapilmis ve çubuk seklindeki yivlerle hareketli bir görünüm verilmistir. Minare gövdesi ise, kusaklar halinde tugla dizileri ile degisik sekiller ortaya koymustur. Burada geçmeli alti köseli yildizlar ve örgü motifleri bos yer birakmamacasina tüm minare gövdesini sarmistir. Minarenin serefeden yukari olan kismi oldukça uzun, dar ve silindiriktir. Burada üzerinde durulacak bir nokta, tuglanin hem yapi elemani, hem de bezeme elemani olarak kullanilmasidir. Bu yüzden de Artuklularin diger yapilarindan ayrilmaktadir. Serefede palmetlerle süslenmis taslarin da ilginç bir görünümü vardir.