sumeyye
Sat 16 April 2011, 01:28 pm GMT +0200
Halîd B. Said
Nesebi: Halid b. Said b. El-Âs b. Ümeyye olup künyesi Ebu Said el-Emevi'dir. İlk müslümanlardandır. [247]
Kızı Ümmü Halid der ki: Babam İslama ilk giren beşinci şahıs olup, Ben Habeşistan'da dünyaya geldim.[248]
İbrahim b. Ukbe bu Ümmü Halid'in "Babam ilk bismiflahirrah manirrahim'i yazan kişidir." dediğini nakleder.[249]
Yine, Nebi (s.a.v.)'in onu San'a'ya vali olarak gönderdiği, Hz. Ebu Bekr'in onu Şam diyarının fethine ordunun birine komutan yaptığı da rivayetlerde geçmektedir.[250]
Musa b. Ukbe, üstadlarının kendine şöyle anlattığını bahseder:
-Halid b. Said bir harpte bir müşriği öldürmüş, sonra onun üzerindeki ipek veya ibrişim elbiseyi alıp kendisi giymişti. Amr b. El-As'ın yanına geldiğinde oradaki bulunan müslümanlar ona dikkatlice bakmaya başladılar. Bunun üzerine Amr da: Ne bakıyorsunuz! Dileyen Halid'in yaptığını yapsın, dedi. Sonra da elbisesini giyindi.[251]
Rivayete göre Halid b. Said'i öldüren müşrik orada müslüman olmuş ve: "Bu adam kimdi? Zira ben onun üzerinden gökyüzüne doğru yükselip giden bir nur gördüm" dedi.[252]
Denildiğine göre Halid güzel yüzlü, çok yakışıklı biriydi. Ecnadeyn harbinde şehid ediliştir.[253]
Sa'd B. Ubade (R.A.)4
Medine'deki Hazreç kabilesinin lideri idi. Bir görüşe göre o da bu Şam seferinde vefat etmişti. Hem Ebu Salih es-Semmân, İbni Şîrîn ve diğerlerinin naklettiği şu haber böyle olduğunu gösteriyor:
-Hz. Sa'd b. Ubade malının hepsini bölüştürüp Şam seferine çıktı ve orada öldü. Ölümünden sonra -hamile olan eşinden- bir çocuğu daha doğdu. Ebu Bekr ile Ömer (r.a.)'lar hemen Sa'd'm büyük oğlu Kays'a gelip: "Allah rahmet eylesin şimdi Sa'd Öldü. (Malı da çocukarına bölmüştü) Biz bu yeni doğan çocuğa da bu maldan bir kısmının geri verilmesinin doğru olacağı kanaatindeyiz" dediler. Kays da: "Ben babam Sa'd'ın yaptığı hiç bir şeyi değiştirecek durumda değilim. Ama bana düşen hissemi ona veriyorum." diye cevap verdi.[254]
[247] Halid b. Said için bak: Buharı, Kebir 3/152; Ezraki, Ahbaru Mekke 1/127; Buharı, Sağirl/2 4/34; İbni Sa'd 4/94-100; Tabakatı Halife 11, 298; Tarihi Halife 98; Meârif 396; Cerh ve Ta'dil 3/334; Futuhu'l Buldan 1/82; Ensabu'l Eşrafı 1/199; Cemheratu Ensabi'l Arab 81; Muhabber 89, 126, 409; İstiab 1/399; Müsned, Bakiy b. Mahled h.no 410; Müstedrek 3/248; El Bed'u ve't Tarih 5/95. Tarih-i Dımışk 16/67
[248] İbni Sa'd 4/94 - Tarh-i Dımışk 16/71
[249] İbn, Sa'd 4/94'te onun yazı bildiğini ve peygamberin taife mektubunu yazdığını belirtir. Ama bu haber Tarih-i Dımışktadır. 16/76
[250] İbn Sa'd 4/96. T. Dımışk 16/67.
[251] İbni Sa'd, Tabakat4/99 - T. Dımışk 16/79.
[252] T. Dımışk 16/83
[253] Tarih-i Dımışk 16/86. Yine 16/72 ve 73. sayfada, Buharinin T. Kebirinde 3/152 Onun Muvuc-es Suffer'de öldüğü yer alır. Yine Ebu tûr'a tarihinde 1/216,217 onun Ecnadeynde öldüğünü İmanı Ahmed nakleder. T. Dımışk 16/85 4 Hz Sa'd b. Ubade için bak: Müsned 5/284; İbni Sa'd, Tabakat 3/613; Halife, Tarih 117; Halife, Tabakat 97; Nesebi Kureyş 200; Buhari, Kebir 4/44 ve Sağır 1/39; El Mearif 259; Razi, Cerh 4/88; Müstedrek 3/252; Futuhu'l Buldan 3/583; Ensabu'l Eşraf 1/177, 200, 252, 254, 267, 297, 314, 317, 346, 363, 473, 487, 512, 523, 586; Cemhere 365; İkdu'l Ferid 2/34, 4/2587; Fesevi, Tarih 1/294; İstiab 2/35; Muhabber 233; Taberani, Kebir 6/17; El Bed'u ve't Tarih 5/115; Üsdü'l Ğabe 2/356; Tahzibu'l Esma 1/212; TehzibuM Kemal 1/474; T. Tarihi Dımışk 6/86
İmam Zehebi, Tarihü’l İslam, Cantaş Yayınları 5/100-101
[254] Tezkeratu'l Hamdûniyye 2/102
İmam Zehebi, Tarihü’l İslam, Cantaş Yayınları 5/101-102