reyyan
Sat 26 November 2011, 10:51 pm GMT +0200
98. Gusülden Sonra Abdest Almak
250.... Âişe (r.anhâ)'dan, demiştir ki;
"Rasûlullah (s.a.) gusleder, iki rekât ( sünnet)i ve sabah namazı-nı(n farzını) kılardı. Onun guslettikten sonra abdesti yenilediğini hatırlamıyorum.”[421] [422]
Açıklama
RasuIu Ekrem (s.a.)'nin guslettikten sonra kıldığı iki rekat, sabah namazının sünnetidir. Nitekim, Hâkim'in rivayetinde "sabah namazından Önce iki rekât kılardı" denilmektedir.
Hadis-i şerifteki ( ) (zannetmiyorum) kelimesinin elifin fethası ile ( ) şeklinde de okunması mümkündür. O zaman mana, "Onun gusülden sonra abdesti yenilediğini bilmiyorum" şeklinde olur ki, tercemede her iki husus gözetilerek "hatırlamıyorum" tarzı tercih edilmiştir.
Bu hadis-i şeriften anlaşıldığına göre gusülden sonra abdest almaya lüzum yoktur. Tirmizî birçok Sahabe ve Tâbiûn'un bu görüşte olduğunu söyler. Hâkim'in İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre, Rasûlullah (s.a.)'a guslettikten sonra abdest almanın gerekli olup olmadığı sorulmuş, O da, "Gusülden daha efdal hangi abdest var ki!..." buyurmuştur.[423]
Bazı Hükümler
1. Sabah namazından önce ıkı rekat namaz kılınır.
2. Cunuplukten dolayı yıkandıktan sonra namaz kılmak için yeniden abdest almaya gerek yoktur.
Şimdiye kadar geçen hadislerden anlaşıldığına göre, sünnet üzere gusletmenin şeklî şudur: Gusledecek olan kişi önce üç defa ellerini yıkar, sonra avret mahallinde veya bedeninin herhangi bir yerinde pislik varsa onu yıkar, abdest alır, önce başına, sonra vücudunun sağ ve sol tarafına su döker. Vücudundaki kılları ovalar. Leğen ve benzeri bir kapta guslediyorsa ayaklarını yıkamayı en sona bırakır. Nehir, göl deniz veya büyük bir havuzda guslediyorsa suya dalması kâfidir.
Guslün Farzları:
Guslün farzları mezheplere göre farklıdır. Bunlar:
Malikîlere göre: 1. Niyet,
2. Vücudun tamamım yıkamak,
3. Vücudu ovalamak,
4. Saçların arasını ovalamak ve
5. Bunları peşpeşe (tertip üzere) yapmak.
Hanbelilere Göre:
1. Vücuttaki -altına suyun girmesine mâni olan- pislikleri temizlemek, gidermek,
2. Niyet etmek,
3. Besmele çekmek,
4. Ağız ve burun, saçların tamamı ve sünnetsiz ise, haşefe dahil vücudun tamamına suyu ulaştırmak.
Şâfiîlere Göre:
1. Niyet,
2. Bedeninde pislik varsa onu yıkamak,
3. Vücudu ve saçları yıkamak.
Hanefîlere Göre:
1. Mazmaza (ağıza su vermek),
2. îstinşâk (buruna su vermek),
3. Vücudun tamamını yıkamaktır.
Hanefî mezhebinde guslün sünnetleri de şunlardır:
1. Gusle niyet etmek.Niyet, diğer üç mezhepte farzdır. Onun için bile bile terkedümemelidir.
2. Besmele çekmek,
3. Misvak kullanmak,
4. Önce elleri, uylukları yıkamak, bedeninde pislik varsa gidermek,
5. Gusülden evvel abdest almak,
6. Abdestten sonra sırayla üç defa başa, üç defa sağ omuza, üç defa da'sol omuza su dökmek,
7. Her su döküşte bedeni ovalamak,
8. Bir kap içinde yıkamlıyorsa önce sağ, sonra da sol ayağı yıkamak.
9. Suyu haddinden az veya çok kullanmamak,
10. Kimsenin göremeyeceği bir yerde yıkanmak,
11. Tenha yerde de olsa avret mahallini açık bırakmamak,
12. Gusül esnasında konuşmamak,
13. Gusülden sonra silinmek,
14. Elbiseyi giyerken acele etmek.[424]
[421] Benzer rivayetler için bk. Tirmizi, tahâre 79; Nesâî, tahâre 159; Gusl 24; tbn Mâce, ta-hâre 96; Ahmed b. Hanbel, VI, 68, 192, 253, 258.
[422] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 1/ 449.
[423] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 1/ 450.
[424] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi: 1/ 450-451.