sumeyye
Thu 17 March 2011, 02:03 pm GMT +0200
Gümüş Yaldızlı Kap, Eğer, Kürsü Ve Divan:
Gümüş yerinden sakınıldığında, gümüşle yaldızlanmış bir kaptan su içmek ve gümüş yaldızlı divana oturmak caizdir (Ebû Yûsuf): Yani içerken ağzını gümüş yaldızlı yerden sakındırarak içmesi caizdir. Bir görüşe göre denildi ki; gümüş yaldızlı yeri eli ile tutmayıp sakınırsa, o kaptan su içmesi caiz olur. Ebû Yûsuf bunun mekrüh olduğunu söylemiştir. İmam Muhammed ise bu hususda tereddüt göstermiştir.
Gümüş yaldızlı eğer ve kürsü, altın ve gümüş tellerle raptedilmiş kaplar da bu ihtilaf ve tafsilâta tabidirler. Ebû Yûsuf’un bu mes'eledeki görüşünün gerekçesi şudur; bir kimse böyle bir kabın bir kısmını kullansa da tamamını kullanmış gibi olur. Dolayısıyla altın ve gümüş kap kullanmış sayılır. Ebû Hanîfe'nin bu mes'eledeki görüşünün gerekçesi ise şudur; bu eşyalardaki gümüş, eşyanın kendisine tâbidir. Esas' ise, tâbi olan değil, tâbi olunandır ve bu elbisedeki ipek işaret; yüzüğün kaşındaki altın çivi gibidir. Gümüş yaldızlı gem, üzengi ve eğerin kuyruğa bağlanan kayışı da bu hükme tâbidir. Gümüşten yapılan gem ve üzengiye gelince; bunların kullanılması haramdır. Bunları kullanan ayniyle gümüşü kullandığı için caiz olmaz. [45]
Altın Ve Gümüş Kaplamalı Kaplar:
Altın ve gümüş kaplamalı kapları kullanmak icmâen caizdir. Çünkü altın ve gümüş bu kapların içinde istihlâk edilmekte, belli bir yerde saf olarak kalmamakta ve âdeta yok olmaktadır. Altın veya gümüş bir kapta bulunan çöven otunun suyu veya yağ ele dökülürse; İmam Muhammed; 'ben bunu mekrüh görürüm, ama böyle kaplarda bulunan misk, anber gibi kokuları kullanmayı mekrüh görmem. [46] Çünkü kişi elini veya çöpü daldırıp biraz koku çıkarır ve eline sürer. Böylece de o kabı kullanmış sayılmaz. Ama yağ ve çöven otu suyunu bu kaplardan elle dökmekle, kaplar kullanılmış olmaktadır' demiştir. [47]
[45] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/135-136.
[46] 'Kolonya; içinde alkol maddesi bulunduğundan, necistir. Üzümden imal edilmiş şarap ile diğer maddelerden imal edilmiş sekr veren her türlü rakı ve alkollü şeyler arasında fark yoktur, hepsi necistir. Hanefî mezhebinde üzümden imal edilmiş olan şarap kesinlikle necistir. Başka maddelerden imal edilmiş olan alkollü madde hakkında üç görüş vardır:
1- Şarap gibi necaset-i muğallazadır,
2- Necaset-i muhaffafadır,
3- Tâhirdir. En kuvvetli görüş; şarap gibi olması görüşüdür. Binâen aleyh; Şafiî olan bir kimsenin kolonyayı asla kullanmaması gerekir. Hanefî mezhebinde fetva var ise de; Hanefînin de ondan sakınması daha evlâdır.' (H. Günenç, Günümüz Mes'elelerine Fetvalar, C: 1, S: 133-134).
[47] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/136-137.