sidretül münteha
Sat 12 February 2011, 03:49 pm GMT +0200
E-Gönderilme Yeri:
Hedy'in nereden sevkedildiğine gelince: İmam Mâlik «Hedy'in sünneti Harem haricinden sevkedilmesidir» demiştir. Bunun içindir ki îmam Mâlik «Hedy'i Mekke'de satın alan kimse eğer onu beraberinde Arafat'a götürmez-se bedelini vermek kendisine lâzım gelir. Harem'in haricinden getirilen hedy'in ise Arafat'a götürülmesi müstehabtır» demiştir ki bu İbn Ömer'in de görüşüdür ve Leys b. Sa'd da buna katılır. İmam Şafii, Süfyan Sevrî ve Ebû Sevr de, «Hedy'i Arafat'a götürmek sünnettir, götürmeyen için bir günah yoktur» demişlerdir. îmam Ebû Hanife ise «Hedy'i Arafat'a götürmek sünnet de değildir» demiştir.
imam Mâlik'in delili, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in hedy'ini Harem haricinden getirmiş olmasıdır. Zira -yukarıda, birkaç yerde geçtiği üzere-Peygamber (s.a.s) Efendimiz «Menasikinizi benden alınız» buyurmuştur, îmam Şafii «Hedy'i kıladelemek nasıl sünnet ise, hedy'in hedy olduğunu halka duyurmak da sünnettir» demiştir, imam Ebû Hanife ise, «Sünnet değildir. Peygamber (s.a.s)AEfendimiz harem haricinde oturduğu için böyle yapmıştır» demiştir. Hz. Aişe'den, kişinin bunda muhayyer (seçimli) olduğunu söylediği rivayet olunmuştur.
Hedy'in sevkolunduğu yerise Beyt-i Atiktir (Kabe'dir). Zira Cenab-ı Hak,
"Sonra bunlar, Beyt-i Atik'te son bulurlar" 208 ve,
"Kâ'be'ye ulaşacak bîr hedy" âyet-i kerimelerinde hedy'in Kâ'be'ye ulaştırılmasını şart koşmuştur. Ancak ulema, «Kâ'be içinde ve Mescid-i Haram'da hayvan kesmek caiz değildir ve Kâ'be'ye ulaşmasından maksat, Mekke yoksullarının istifadesi için onu Mekke'de kesmektir» demişlerdir.
İmam Mâlik,
âyet-i kelimesindeki «Kâ'be'den maksat Mekke'dir» demiş ve Harem'de hedy'ini kesen kimsenin Mekke haricinde kesmesini caiz görmemiştir.
imam Şafii ile îmam Ebû Hanife ise, «Mekke'de kesmek şart olmayıp Harem'in sınırlan içinde kesilse kâfidir» demişlerdir.
Taberî de «Avlanma fidyesi ile Kıran haccı hedy'lerinden başka, kişi hedy'ini istediği yerde kesebilir. Fakat bu iki hedy'i Harem'de kesmek şarttır» demiştir.
Kısacası, mühsara lâzım gelen kurbandan başka bütün hac kurbanlarının Mina'da ve umre kurbanlarının da Mekke'de kesilmesi vücubunda icma' edilmiştir. îmam Mâlik'e göre hac kurbanının Mekke'de ve Umre kurbanının Mina'da kesilmesi caizdir. îmam Mâlik, Harem dahilinde kesilen kurbanların Mekke'de kesilmesi gerektiğine dair görüşünde Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in,
«Mekke'ye çıkan bütün vadi ve
yollar kurban kesme yeridir» 209 hadisine dayanmıştır, imam Mâlik bu kurbanlardan yalnız Temettü haccı kurbanını istisna ederek, «Temettü' haccı kurbanının Mekke dışında kesilmesi caizdir» demiştir. 210
208 Hacc, 22/33.
209 Ebû Dâvûd, Menâsik, 5/65, no: 1937.
210 İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/237-239.