Hadice
Thu 11 November 2010, 11:08 am GMT +0200
BİRİNCİ BÖLÜM
DİNÎ-PSÎKOLOJİK VE SOSYAL AÇIDAN EVLİLİK VE NAZARÎ YÖNLERİ
Evlllik Ve Anlamı
DİNÎ-PSÎKOLOJİK VE SOSYAL AÇIDAN EVLİLİK VE NAZARÎ YÖNLERİ
Evlllik Ve Anlamı
Evliliğin Arapça karşılığı olan "zevâc" sözcüğü lugatta birkaç anlama kullanılır. Bu anlamlardan bazısı şöyledir:
1. Bitişmek, beraber olmak, dost olmak denildiğinde "birşeyi diğerine bitiştirdi, onları yanyana getirdi" kastedilir. Benzer olsunlar, birbirlerinin zıddı olsunlar iki şey beraber olduklarında onlara;
"Çift" denir. Kur'an-i Kerim Tûr suresi 20. ayetinde bu anlamda kullanılmıştır.
"Yani onlara temiz dostlar, iri gözlü hurilerden eşler kıldık.[14]
Yüce Allah yine şöyle buyurmaktadır: 'Yani onları erkek ve dişi olarak beraber kılar. [15]
2. Denk olmak, benzer olmak.
Şu ayette bu anlamda kullanılmıştır:
Yani zulmedenleri ve benzerlerini toplayın. [16]
Şurayk, Semmâk'tan, Nu'man'ın şöyle dediğini nakletti: Ömer'in, ayetiyle ilgili olarak "benzer'leri" dediğini duydum. Zina edenler, zina edenlerle; faiz yiyenler, faiz yiyenlerle; içki içenler de, içki içenlerle beraber gelir toplanırlar. [17]
Mücahid'in, ayette geçen sözcüğünü birinci anlamda yani beraber olanlar, dost olanlar anlamında kullanıldığını söylediği nakledilir. [18]
Benzeri ifade etmek için Araplar derler. Bununla: 'Yanımda bunun benzerleri var" demek isterler.
Yine der ve bununla: "Her biri diğerine benzeyen iki ayakkabısı var" demek isterler. Erkekle karısına denilmesinin sebebi de nikah akdinden sonra onların birbirleriyle uyum içerisinde olduklanm ifade etmek içindir. 3. Evlenmek
Araplar bununla: Birbirleriyle evlendiklerini kastederler. denildiğinde çok evlenen kadın kastedilir,
sözcüklerinin hepsi aynı anlamda kullanılır. [19]
4. Nikahlamak, evlenmek ayetinde bu anlamda kullanılmıştır. Ayetin anlamı şöyledir: "Zeyd, o kadından ilişiğini kesince biz onu sana nikahladık. [20]
Şu hadiste de bu anlamda kullanılmıştır:
Sizden nafakaya gücü yeten evlensin. [21]Araplar: falanlardan evlendi" derler. Yine şöyle derler. Bütün bu ifadelerle "onu o kadınla evlendirdi" demeyi kastederler. [22]
Dil bilgini el-Ezheri şöyle demektedir: Arap dilinde nikahın lügat anlamı: Üzerine basmaktır. Evlenmenin nikah diye isimlendirilmesi de buna sebep olmasıdır. Araplar: Yere bastı"
Gözüme uyku bastı" derler. Dil bilginlerinden Zeccâcî de şöyle demektedir: Arap dilinde nikah: Üzerine basmak ve akdin her ikisine birden kullanılır. Zeccâcî sözüne şöyle devam eder: Arap dilinde "nikah" sözcüğünün ası! kullanılışı: Üzerine binmiş olarak birşeyin diğerine gerekli oluşudur dediklerinde
"falan kişi falan kadınla evlendi" demek isterler. Bu sözcüğün maştan şeklinde gelir. Ibnu Faris, Cevheri ve başka dilciler de şöyle demişlerdir: Nikah, üzerine basmak anlamındadır. Bazen, akid anlamında da kullanılır. Kadın için de, erkek için de kullanılır:
O kadınla evlendim O kadın evlendi" anlamındadır. O erkeği evlendirdim anlamında: kullanılır, denildiğinde de "o kadın evlidir" demektir. O kadınla evlendi anlamında da: kullanılır.
Muaviye'nin şöyle dediği rivayet edilir:
Yani "çok evlenen ve çok boşayan biri değilim."
el-A'şi de, şu mısrada nikahı evlenme mânâsında kullanmıştır: Komşu kızla ilişki kurma, haramdır senin için; Ya onunla evlen da ondan uzak dur.
Ebu'l-Hasen b. Faris, Kur'an-ı Kerim'de şu aşağıdaki ayet hariç nikahın hep evlenme anlamında kullanıldığını söylemektedir:
Allah bilir ya burada "nikah" sözcüğüyle ergenlik çağı kastedilmektedir. [23]